در پی افزایش قیمت برنج ایرانی در بازار و مطرح شدن بحث هایی درباره احتکار این کالای اساسی، محمد مختاریانی، رئیس انجمن برنج ایران، در نشست خبری امروز به شفاف‌سازی درباره وضعیت بازار پرداخت و گفت: «اتهام احتکار برنج بی‌اساس است و مستندات ما در اختیار نهادهای نظارتی قرار گرفته است.»

مختاریانی با اشاره به خرید حمایتی گسترده انجمن در سال ۱۴۰۲ گفت: «در اردیبهشت ۱۴۰۲ به دعوت دولت، شش مرکز خرید ایجاد کردیم تا برنج مازاد کشاورزان را به قیمت روز بازار خریداری کنیم. حجم برنجی که خریداری شد ۵ برابر برآورد اولیه بود. این اقدام در راستای حمایت از کشاورزان و جلوگیری از سقوط قیمت‌ها انجام شد.»، همان زمان بسیاری از کشاورزان اگر برنجشان خریداری نمی‌شد دستشان مانده بود و ضرر می‌کردند.

گرانی برنج؛ ترکیبی از واردات، مشکلات ارزی و آمار نادرست
وی درباره افزایش قیمت برنج در سال جاری توضیح داد: «در سال ۱۴۰۳ فشار مازاد واردات از بازار خارج شد. هم‌زمان با بحران یمن، کانتینرهای وارداتی کاهش یافت و قیمت برنج خارجی تقریباً دو برابر شد. به این عوامل، مشکلات ثبت سفارش و تخصیص ارز هم اضافه شد که نهایتاً قیمت برنج داخلی را تحت تأثیر قرار داد.»

به گفته مختاریانی، بخشی از التهاب بازار به دلیل خطای آماری نیز بوده است: «وزارت جهاد کشاورزی میزان تولید را با ۲۵ درصد افزایش، ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تن اعلام کرد، در حالی‌که یک میلیون تن بیش از آمار واقعی بود. این اعلام نادرست باعث کاهش واردات و در نهایت رشد قیمت‌ها شد.»

پاسخ انجمن برنج برای بحث احتکار
مختاریانی صراحتاً ادعای احتکار برنج را رد کرد و گفت: «در بازار فعلی که قیمت بالا و محصول جدید در راه است، هیچ کس برنج را در انبار نگه نمی‌دارد. چون هم احتمال خرابی وجود دارد و هم خطر افت قیمت.»

وی با اشاره به نقش محدود شرکت‌های بزرگ در خرید برنج داخلی ادامه داد: «شرکت‌هایی مانند طبیعت تنها ۸ دهم درصد بازار را در اختیار دارند. سال گذشته این شرکت تنها ۲۳ هزار تن برنج خریداری کرد. حتی ما برای شفافیت، داوطلبانه از قوه قضاییه و وزارت اطلاعات خواستیم دفاتر و انبارها را بررسی کنند.»

مختاریانی از صدور حکم اولیه احتکار برای یک پرونده ۱۵۰۰ تنی در بهمن‌ماه خبر داد و گفت: «ما به‌صورت قانونی موجودی را اعلام کرده بودیم. طبق قانون، اعلام موجودی یعنی احتکار نیست. با این حال، رأی صادر شد ولی خوشبختانه در دادگاه تجدیدنظر، تبریه شدیم.»

جریان‌سازی علیه برنج برای پوشش انحصار در سایر کالاها
رئیس انجمن برنج «برخی انحصارگران در بازار نهاده و روغن، برای انحراف افکار عمومی و نگاه دولت، تلاش می‌کنند فضا را علیه بازار برنج سنگین کنند. این در حالی‌ست که عمده ارزهای کالاهای اساسی به نهاده‌ها داده می‌شود و قیمت نهاده‌ها دو برابر شده است.»

مختاریانی تأکید کرد که هدف برخی از این جریان‌ها، تسلط بر بازار برنج بعد از تسلط بر بازار نهاده و روغن است.

رئیس انجمن برنج ایران با رد اتهام احتکار، از دلایل واقعی گرانی برنج در بازار پرده برداشت و گفت بحران واردات، اشتباه آماری وزارت جهاد و مشکلات ارزی، عامل اصلی رشد قیمت‌ها بوده است.

وی در پاسخ به این سئوال که برنج را چقدر از کشاورز گرفتید و به چه قیمتی فروختید، گفت که از کشاورز از کیلویی 70 تا 250 هزار تو مان برنج خریدیم و فروش اینها برای شرکت در مجموع 4 درصد سود داشته است.

مختاریانی در مورد اینکه آیا وزارت جهاد کشاورزی در قبال خرید کشاورزان توسط بخش خصوصی، آیین‌نامه، دستورالعمل برای نحوه توزیع و یا نظارت بر این کالای اساسی برای شما ابلاغ کرده بود، گفت که انبارها ما مرتب نظارت و بازرسی می‌شد.