ایران به عنوان عضو NPT ناچار است دیر یا زود همکاری با آژانس را درباره همه تاسیسات هستهای اعلام شده از سر بگیرد
کوروش احمدی، دیپلمات سابق ایران در نیویورک، درباره اظهارات اخیر گروسی که مدعی شده بود: «نمیتوانم از شرایط ایران گزارش نکنم اما بردن پرونده به شورای امنیت فعلاً ضروری نیست»، و پیام احتمالی این سخنان برای ایران، اظهار کرد: گروسی طی چند روز گذشته دو مصاحبه داشته که در آنها اشاراتی نیز به ایران کرده است. او در مصاحبه ای با فایننشال تایمز از ضرورت بهبود جدی همکاری بین ایران و آژانس برای اجتناب از افزایش تنش با غرب سخن گفت. او گفت نمی توان از پایبندی به ان پی تی گفت و با آژانس همکاری نکرد. او افزود اگر چه آژانس بعد از جنگ 12 روزه حدود 12 بازرسی در ایران انجام داده، اما هنوز دسترسی به سایت های بمباران شده نداشته است. وی همچنین گفت تحرکات مشاهده شده در اطراف برخی از این سایت ها به معنی این نیست که غنی سازی در آنها از سرگرفته شده است. مهمترین حرفی که او در مصاحبه با فایننشال تایمز زد این بود که یک کشور نمی تواند بگوید که چون به من حمله شده پس من در دسته بندی متفاوتی قرار می گیرم. گروسی همچنین در مصاحبه با فرانس 24 گفت برغم اینکه سایت های هسته ای ایران در حملات اسرائیل و آمریکا "شدیدا صدمه دیدند"، اما ین کشور هنوز به اندازه کافی اورانیوم غنی شده و دانش لازم را برای ساخت بمب اتمی را دارد. او همچنین گفت که ایران برای بازسازی سایت های صدمه دیده حدود یک سال یا بیشتر زمان لازم دارد. همچنین مقامات آژانس تایید می کنند که بازرسان آژانس در ارتباط با راکتور تحقیقاتی تهران و نیروگاه بوشهر در ایران هستند و مذاکرات بین آنها و مقامات ایرانی ادامه دارد. این امر حکایت از آن دارد که ارتباط بین دو طرف برقرار است.
او ادامه داد: آخرین سخنان گروسی تا این تاریخ حاکی از وضعیت روابط ایران و آژانس دارد. واقعیت این است که ایران به عنوان یکی از اعضای ان پی تی ناچار است که دیر یا زود همکاری با آژانس را در ارتباط با همه تاسیسات هسته ای اعلام شده اش از سر بگیرد. و این واقعیتی است که مقامات ما نیز به آن اذعان دارند. البته روشن است که بعد از تجاوزاتی که به ایران شد، یک وضعیت فوق العاده شکل گرفته که نمی تواند مطابق معمول در چارچوب موافقتنامه پادمان به آن پرداخته شود و لازم است که ترتیبات ویژه ای اتخاذ شود و به همین دلیل موافقتنامه ای در قاهره بین ایران و آژانس امضا شد. البته بعد از اسنپ بک ایران موافقتنامه قاهره را تعلیق کرد و این نیز قاعدتا باید از چشم جهانیان نیز قابل درک باشد. اما مذاکراتی که بین ایران و کارشناسان آژانس در جریان است قاعدتا باید راهگشای بازگشت طرفین به همکاری باشد.
به گفته احمدی، این موضوع یعنی همکاری بین ایران و آژانس از نظر وضعیت عمومی مربوط به برنامه هسته ایران و بطور کلی تنش بین ایران و غرب مسئله مهمی است. در صورت برقراری همکاری قطعا از میزان تنش موجود که طی هفته اخیر در حال افزایش بوده، کاسته می شود و احتمال از سرگیری جنگی دیگر بیش از پیش کم می شود. همزمان می دانیم که قانونی نیز که از سوی مجلس در رابطه با همکاری با آژانس تصویب شده، مانند قانون راهبردی لغو تحریم ها نیست که راه را بطور کامل بر همکاری بسته باشد. این قانون تنها تصمیم در مورد همکاری را به شورای عالی امنیت ملی واگذار کرده است.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: در مورد ارسال پرونده ایران به شورای امنیت باید توجه داشت که اهمیت این امر بیشتر به لحاظ سیاسی و دیپلماتیک است و از لحاظ حقوقی اهمیت چندانی ندارد. چرا که پرونده ایران هم اکنون در دستور کار شورای امنیت قرار دارد. و اگر شورا بخواهد اقدامی در این رابطه انجام دهد نیازی به اینکه منتظر ارجاع پرونده باشد نیست. اقدامی از سوی شورای حکام آژانس برای ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت صرفا از جهت تاکیدی مجدد بر ادعای عدم پایبندی ایران مهم است و البته دست شورای امنیت را برای پرداختن به این پرونده بازتر می کند که طبعا تحولی بسیار منفی خواهد بود. به خاطر داریم که در سال 1384 بعد از اینکه شورای حکام در مهرماه رای به عدم پایبندی ایران داد، در بهمن طی اقدامی مجدد پرونده ایران را به شورای امنیت ارجاع کرد. فکر می کنم که اینبار با توجه به ادامه مذاکرات آژانس با ایران و اینکه قاعدتا باید متوجه باشند که بعد از تجاوز آمریکا و اسرائیل شرایط ویژه ای شکل گرفته، بیشتر محتمل است که شورای حکام در نشست پیش روی خود از چنین اقدام اجتناب کند و اجازه بدهد که مذاکرات ادامه یابد. طبیعی است که چنان اقدامی مانع بزرگ دیگری بر سر همکاری ایجاد خواهد کرد.
ایران به عنوان عضو NPT ناچار است دیر یا زود همکاری با آژانس را درباره همه تاسیسات هستهای اعلام شده از سر بگیرد


نظر شما