تورم نقطه به نقطه نان و غلات در اولین ماه پاییز سال ۱۴۰۴ به بالاترین میزان از تیر سال ۱۴۰۱ رسیده است. در این تاریخ تورم نان نزدیک به ۱۰۰ درصد برآورد شد.

همچنین تورم ماهانه نان و غلات از دی سال گذشته روند افزایشی شدیدی را تجربه کرده و از حدود ۳ درصد به نزدیک ۱۷ درصد در تیرماه سال جاری رسیده که باز هم بالاترین مقدار از سال ۱۴۰۱ است.

از طرف دیگر، از بهمن در اغلب ماه‌ها تورم ماهانه نان و غلات از تورم کل بیشتر بوده و این امر می‌تواند به معنای فشار قابل توجه بر خانوارهای محروم‌تر و فقیرتر تلقی شود. این‌ها درحالی است که دولت مبالغ قابل توجهی صرف یارانه نان کرده تا بتواند این قلم کالای حیاتی را با قیمتی مناسب به دست مردم برساند.

مثلث ناراضی از قیمت نان

در اقتصاد ایران، تجربه ثبات قیمت مقطعی در کالا یا دارایی مورد حمایت دولت، در زمان وفور منابع و سپس رها شدن و جهش قیمتی آن، مسئله جدیدی نیست؛ از دلار که پای ثابت این داستان است گرفته تا بنزین و در حال حاضر نان، هیچ یک از این قاعده مستثنی نبوده‌اند.

از بهمن‌ ۱۴۰۳ تا مهر ۱۴۰۴ به‌جز یک ماه، تورم ماهانه نان و غلات با فاصله چند واحد درصدی از تورم ماهانه کل بیشتر بوده است؛ این مسئله نشان می‌دهد که یارانه نان با وجود هزینه گزاف برای دولت، اثر خود را از دست داده و این کالا در چند ماه گذشته بیشتر از اکثر کالاهای دیگر افزایش قیمت داشته است.

همچنین در هفته گذشته، رییس اتحادیه نانوایان مشهد خبر داد که نان با نرخ دولتی در مشهد ۱۵ درصد افزایش یافته است. به گفته برخی خبرگزاری‌ها، این مسئله می‌تواند طبق تجربه قبلی، شروع افزایش قیمت مجدد نان در استان‌های دیگر باشد.

وضعیت قیمت نان در شرایطی است که هر سه سمت ماجرا از آن رضایت ندارند؛ مردم از افزایش قیمت مداوم یکی از مهم‌ترین اقلام مصرفی خود ناراضی‌اند؛ همچنین نانوایان هم با افزایش هزینه‌های خود از جمله دستمزد و انرژی، حاشیه سود خود را با وجود افزایش قیمت‌ها در خطر می‌بینند؛ و همچنین دولت که با وجود هزینه‌های سنگین، نتوانسته رفاه مورد انتظار را برای شهروندان ایجاد کند؛ به نظر می‌رسد عامل اصلی این نارضایتی و ناکارآمدی خود دولت است.

به عبارتی افزایش مستمر و مداوم قیمت‌ها یا همان تورم باعث شده تا قیمت نان افزایش زیادی پیدا کند. با این‌حال دولت به جای علاج مشکل تورم به سمت سیاست‌هایی رفته که سرانجام مطلوبی نداشته‌اند. دولتی که با کسری بودجه خود و سیاست‌های دیگر موجب شده تا تورمی شدید بر سفره و معیشت مردم وارد شود.