کم‌آبی‌های گسترده، کاهش بارندگی‌ها، مصرف بی‌رویه منابع آب زیرزمینی و مدیریت ناکافی، همگی دست به دست هم دادند، تا کشور را در وضعیتی بحرانی قرار دهند. این بحران شدید، تقاضا برای راهکارهای ذخیره‌سازی و جمع آوری آب حتی به صورت موقت باعث افزایش بی سابقه خرید مخزن آب در کشور شد.
دلایل اصلی بحران آب در ایران
طی ۵ سال اخیر کشور با کاهش شدید و بی‌سابقه بارش‌ها مواجه بوده است. بر اساس آمار رسمی شرکت آبفاضلاب:
- میزان بارندگی سال آبی جاری (۱۴۰۴-۱۴۰۳) نسبت به میانگین بلند مدت حدود ۴۸ درصد کاهش یافته است.
- این کاهش شدید بارندگی، یکی از شدیدترین دوره‌های خشکسالی در ۶۰ سال اخیر به شمار می‌رود.
- دمای هوا به طور قابل توجهی افزایش یافته و ذخایر سدهای تهران به شدت کاهش پیدا کرده است.
- کاهش بارندگی‌ها و منابع آب زیرزمینی، طی سال‌های اخیر، میزان بارندگی در ایران به شدت کاهش یافته همچنین چاه‌های آب زیرزمینی در بسیاری از مناطق خشک شده یا به شدت افت کرده‌اند، که به کاهش قابل توجه منابع آب منجر شده است.
- گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی باعث افزایش دمای هوا و تغییر الگوهای اقلیمی شده تا حدی که بارش‌ها نامنظم و کمتر از حد انتظار شده است.
تاثیر بحران آب بر زندگی مردم در سال
۱. تغییر سبک زندگی و مصرف آب
مردم به ذخیره‌سازی آب روی آورده‌اند در نتیجه نصب مخازن ذخیره آب و پمپ‌های آب در آپارتمان‌ها و مجتمع‌های مسکونی رواج یافته است.
۲. قطعی مکرر آب در شهرها و روستاها
مردم به‌ویژه در مناطق کم‌برخوردار با قطعی‌های مکرر و طولانی‌مدت آب مواجه شدند.بسیاری از مناطق با افت شدید فشار آب و قطع‌های پراکنده بدون اطلاع قبلی روبرو هستند.
۳. افزایش نگرانی‌ها درباره تأمین آب آشامیدنی
تأمین آب سالم و بهداشتی به یکی از دغدغه‌های اصلی خانواده‌ها تبدیل شده است و نگرانی‌ها نسبت به کیفیت و دسترسی به آب آشامیدنی را افزایش داده است.
۴. پیامدهای خشکسالی بر تأمین آب شهری
کاهش منابع آبی و ادامه خشکسالی، ایران را در آستانه بحران تمام‌عیار آب قرار داده است.
پیش‌بینی می‌شود در تابستان ۱۴۰۴ جیره‌بندی آب به طور گسترده اعمال شود.
توصیه‌های شرکت آب و فاضلاب برای مدیریت بحران آب
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب، آقای محسن اردکانی، تاکید کرده‌اند:
«برای جلوگیری از مشکلات ناشی از افت فشار آب، به ویژه در ساختمان‌های چند طبقه، نصب مخزن ذخیره آب و تعبیه پمپ آب در طبقات همکف یا زیرزمین الزامی است.»
همچنین ایشان افزودند که:
میانگین بارش سالانه در استان تهران حدود ۲۸۰ میلی‌متر است، اما در سال آبی جاری به حدود ۱۴۵ میلی‌متر کاهش یافته است. این شرایط، تهران را برای پنجمین سال متوالی در وضعیت خشکسالی قرار داده که بی‌سابقه است.
افزایش چشمگیر فروش مخازن و پمپ آب
با انتشار توصیه‌های رسمی و قطعی‌های مکرر، تقاضا برای مخازن ذخیره آب و پمپ‌های فشار آب در تهران و شهرهای دیگر ایران به شدت افزایش یافته است:
- فروشندگان و تولیدکنندگان این تجهیزات در سال ۱۴۰۴ گزارش فروش بی‌سابقه‌ای را تجربه می‌کنند.
- تقاضا بیشتر در مناطق شهری و مجتمع‌های آپارتمانی با طبقات بالا دیده می‌شود.
- انواع مدل‌ها و ظرفیت‌های مختلف مخازن آب (از ۱۰۰۰ تا ۵۰۰۰ لیتر و بیشتر) با توجه به نیازهای مصرفی مختلف ارائه می‌شود.
رشد فروش بی‌سابقه مخازن آب در ایران
با توجه به مشکلات فوق، مردم به دنبال راهکارهایی برای ذخیره آب و مدیریت بهتر مصرف بودند. یکی از مهم‌ترین ابزارهای این مدیریت، مخازن آب پلی‌اتیلن و پلاستیکی بود که به دلیل مزایایی مانند قیمت مناسب، مقاومت بالا، نصب آسان و حمل و نقل راحت، به شدت مورد استقبال قرار گرفت.
آمار و ارقام فروش مخازن آب
- افزایش بیش از ۱۵۰٪ فروش مخازن آب نسبت به سال‌های گذشته
- رشد تقاضا در شهرهای بزرگ مانند تهران، اصفهان، شیراز و مشهد
- افزایش چشمگیر فروش مخازن با ظرفیت‌های مختلف از ۱۰۰ تا ۱۰,۰۰۰ لیتر
عوامل موثر در رشد فروش مخزن
آگاهی مردم درباره ضرورت ذخیره‌سازی آب
برنامه‌های رسانه‌ای و آموزشی باعث شده مردم توجه بیشتری به اهمیت ذخیره آب نشان دهند.
کاهش قیمت مخازن و افزایش تولید داخلی
افزایش تولید و کاهش قیمت مخازن آب دسترسی مردم را به مخازن آب راحت‌تر کرده است.
تمایل سازمان‌ها و ارگان‌ها به خرید مخازن برای حفظ منابع آبی
مدارس، بیمارستان‌ها و شرکت‌ها به منظور مدیریت بحران آب به خرید مخازن روی آورده‌اند.
نکات مهم برای خرید و نصب مخزن آب
برای انتخاب و نصب صحیح مخزن و پمپ آب باید موارد زیر رعایت شود:
- ظرفیت مناسب مخزن را بر اساس تعداد اعضای خانواده و میزان مصرف روزانه انتخاب کنید.
- محل نصب مخزن بهتر است در طبقات همکف یا پارکینگ باشد تا فشار آب بهینه شود.
- استفاده از پمپ مناسب برای جبران افت فشار آب به ویژه در ساختمان‌های چند طبقه ضروری است.
- بهداشت و تمیزی مخزن باید رعایت شود تا آب ذخیره‌شده آلوده نشود.
برنامه‌های پیشنهادی برای مدیریت بحران آب
برای کنترل و مدیریت بحران آب در تهران و سایر شهرها، پیشنهاد می‌شود:
- اطلاع‌رسانی گسترده درباره لزوم صرفه‌جویی در مصرف آب و نصب تجهیزات ذخیره‌سازی انجام شود.
- شهرداری‌ها و شرکت آب و فاضلاب همکاری کنند تا تسهیلات مالی برای خرید مخازن و پمپ‌ها به خصوص در مناطق محروم ارائه شود.
- برنامه‌های قطعی آب به صورت شفاف و از قبل اطلاع‌رسانی شود تا از تنش‌های اجتماعی کاسته شود.
- نقاط توزیع آب اضطراری با تانکر در مناطق آسیب‌پذیر راه‌اندازی گردد.
بحران شدید آب در سال ۱۴۰۴، ایران را در برابر چالشی بزرگ قرار داد که راه‌حل‌های سریع و موثر را می‌طلبد. فروش مخازن آب به صورت بی سابقه‌ای نشان از نیاز جدی مردم به مدیریت و ذخیره آب دارد. اگرچه این اقدام به تنهایی نمی‌تواند مشکل بحران آب را حل کند، اما گامی مهم در جهت افزایش آگاهی و تغییر سبک زندگی در استفاده از منابع آب است. برای آینده‌ای پایدارتر، لازم است همراه با افزایش تولید و فروش مخازن، سیاست‌های مدیریتی، آموزشی و حمایتی نیز در سطح کلان دنبال شود.
بحران آب و افزایش فروش بی سابقه مخازن آب ۱۴۰۴
نظر شما