در روزهای اخیر، پایتخت ایران با افزایش چشم‌گیر آلاینده‌های جوی مواجه بوده است؛ مسئله‌ای که پس از حمله رژیم صهیونیستی به تهران، برخی گمانه‌زنی‌ها درباره ارتباط این آلودگی با حملات نظامی را برانگیخت.

بر اساس اعلام رسمی، شاخص کیفیت هوا (AQI) در روزهای ۲۵، ۲۶ و ۲۷ خرداد به ترتیب در وضعیت «ناسالم برای همه» و «ناسالم برای گروه‌های حساس» قرار داشته است. این وضعیت تا شب اعلام آتش‌بس ادامه یافت، موضوعی که شائبه ارتباط میان آلودگی هوا و حملات نظامی را تقویت کرد.

با این حال، بررسی‌های کارشناسی و داده‌های شرکت کنترل کیفیت هوای تهران نشان می‌دهد که در روزهای همزمان با حملات رژیم صهیونیستی به پایتخت، هیچ‌گونه افزایش در آلاینده‌های مرتبط با فعالیت‌های نظامی از جمله کربن سیاه، مونواکسید کربن، اکسیدهای نیتروژن یا ترکیبات آلی فرار (VOCs) در هوای تهران ثبت نشده است. این آلاینده‌ها معمولاً نشانه‌ای از احتراق سوخت‌های فسیلی، انفجارهای نظامی و آتش‌سوزی‌های ناشی از جنگ هستند و در صورت بروز حملات مؤثر بر محیط‌زیست، افزایش قابل‌توجهی در شاخص‌های آن‌ها مشاهده می‌شود.

فرضیه ارتباط آلودگی اخیر با حملات نظامی رد شد

عدم وجود چنین شواهدی، فرضیه ارتباط آلودگی اخیر با حملات نظامی را رد می‌کند و نشان می‌دهد که افزایش آلودگی ناشی از منابع طبیعی مانند گرد و غبار منطقه‌ای بوده است.

«فاطمه کریمی» مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران اعلام کرد که از عصر روز سه‌شنبه ۳ تیر، با وزش باد شدید در اطراف پایتخت و فعال شدن کانون‌های گرد و غبار، غلظت ذرات معلق به‌ویژه PM10 به‌طور چشم‌گیری افزایش یافت. شاخص برخط کیفیت هوا از ساعت ۲۰ روز سوم تیر تا ساعت ۴ بامداد چهارم تیر، برای نه ساعت متوالی در وضعیت «خطرناک» قرار گرفت.

همچنین «محمدصابر باغخانی‌پور» مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران ضمن تأکید بر اینکه آلودگی اخیر ناشی از ذرات معلق کمتر از ۱۰ میکرون (PM10) بوده، اعلام کرد: این پدیده ناشی از افزایش ریزگردها و گرد و غبار منطقه‌ای است، نه حملات نظامی یا ترکیبات شیمیایی خاص مانند کربن سیاه یا مونواکسیدها.

وی افزود: میزان بالاتر PM10 نسبت به آلاینده‌های ریزتر مانند PM2.5، نشان‌دهنده ورود حجم زیادی از گرد و غبار با ذرات درشت‌تر به فضای تهران است. منشأ این توده‌های گرد و غبار نیز بیابان‌های عراق، سوریه و مناطق خشک‌شده مرزی کشور عنوان شده است.

مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران همچنین افزایش سرعت باد، عدم بارش‌های اخیر و کاهش رطوبت نسبی را از عوامل مؤثر در فعال شدن کانون‌های داخلی گردوغبار در غرب و جنوب غرب پایتخت دانست.

بر اساس گزارش سازمان هواشناسی کشور، این وضعیت تا پایان هفته جاری ادامه خواهد داشت.

کارشناسان هشدار داده‌اند که با تداوم خشکسالی و شرایط اقلیمی فعلی، احتمال تکرار چنین بحران‌هایی در تابستان پیش‌رو بسیار بالاست.