هفته گذشته، کمیسیون اروپا دو تحقیق ضدانحصار را در مورد گوگل و متا به عنوان غول‌های فناوری ایالات متحده آغاز کرد و در اولین اقدام خود در جهت اجرای قانون خدمات دیجیتال (DSA)، شبکه اجتماعی «ایکس» متعلق به ایلان ماسک را به خاطر عدم رعایت این قانون 120 میلیون یورو جریمه کرد.

همزمان، کاخ سفید با انتشار سند استراتژی امنیت ملی جدید خود نسبت به «چشم‌انداز زوال تمدن» اروپا به این قاره هشدار داد که با واکنش شدید و بی‌سابقه رهبران اروپایی همراه شد.

به گفته تحلیلگران روند رو به گسترش فاصله گرفتن ایالات متحده و اروپا از یکدیگر، موجب تقویت انگیزه‌های اروپا برای دست یافتن به «استقلال استراتژیک» بیشتر و دشوارتر شدن جبران این شکاف فزاینده می‌شود.

۵ دسامبر، کمیسیون اروپا با انتشار اولین مورد عدم انطباق اقدامات یک شرکت با قانون خدمات دیجیتال این اتحادیه برای شبکه اجتماعی «ایکس» به دلیل فریبنده بودن نحوه ارائه علامت آبی به حساب‌های کاربری، عدم شفافیت منابع تبلیغاتی و عدم دادن اجازه دسترسی بازرسان این اتحادیه به داده‌های عمومی مورد استفاده خود، این شرکت را ۱۲۰ میلیون یورو جریمه کرد.

پس از آن، ایلان ماسک، مالک ایکس، اتحادیه اروپا را به خاطر این جریمه به باد انتقاد گرفت و هشدار داد که در پاسخ، مسئولان مستقیم در نظر گرفته شدن این جریمه را هدف قرار خواهد داد.

مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده، این جریمه را به عنوان حمله به شرکت‌های آمریکایی و اقدام در جهت سانسور آنلاین آمریکایی‌ها محکوم کرد و کریستوفر لاندو، معاون وزیر خارجه آمریکا نیز گفت که مواضع نظارتی اتحادیه اروپا می‌تواند به امنیت و ارزش‌های مشترک غربی آسیب برساند.

با این حال، هنا ویرکونن، رئیس بخش فناوری اتحادیه اروپا می‌گوید که این قانون «هیچ ارتباطی با سانسور ندارد.»

روز سه‌شنبه، کمیسیون تحقیقات ضدانحصار اتحادیه اروپا نیز تحقیقات خود در مورد نقض قوانین ضدرقابتی این اتحادیه توسط شرکت گوگل را آغاز کرد.

رادیوی عمومی ملی ایالات متحده (NPR) اعلام کرد در حالی که اروپا در تلاش است تا جایگاه خود به عنوان مرجع جهانی تنظیم مقررات دیجیتال را تثبیت کند، دولت ترامپ با محدودیت‌های وضع شده بر سودآوری شرکت‌های آمریکایی در اروپا مخالف است و این وضعیت نشان‌دهنده یک اختلاف فزاینده بر سر مفهوم حاکمیت دیجیتال است که باعث شده این متحدان دیرینه به رقیب یکدیگر تبدیل شوند.

در همین حال، چندین رسانه آمریکایی و اروپایی خاطرنشان کرده‌اند که در متن ۳۰ صفحه‌ای سند استراتژی امنیت ملی جدید آمریکا، حتی دو صحفه و نیم هم به اروپا اختصاص داده نشده و این میزان از نادیده گرفتن شدن در هیچ یک از سند‌های استراتژی امنیت ملی قبلی ایالات متحده نسبت به متحدان اروپایی وجود نداشته است.

به گفته لئونارد شاوت، کارشناس برنامه امنیت بین‌المللی مرکز بلفر دانشکده هاروارد کندی: «برای ترامپ، انگار که اروپا پیوسته بیشتر به یک مورد بی‌ربط یا در بدترین حال، حتی یک دشمن تبدیل شده است.»

برخی از کارشناسان نیز بر این باورند که این استراتژی امنیت ملی جدید آمریکا شکاف میان دو طرف در زمینه ارزش‌های مشترک و زیربنایی اتحاد امنیتی دو سوی اطلس را بیشتر کرده و به نوشته فایننشال تایمز باعث شده «شکاف ایدئولوژیک واشنگتن و متحدان سنتی آمریکا نمایان‌تر شود.»

بر اساس این استراتژی جدید ایالات متحده باید در راستای مقابله با مسیر فعلی اروپا، از طریق برانگیختن «مقاومت در درون کشورهای اروپایی»، به احزاب «میهن‌پرست» راست افراطی در سراسر این قاره بیشتر بها دهد.

لیانا فیکس، عضو ارشد شورای روابط خارجی اروپا خاطرنشان کرد که این سند مشکلات اروپا را در یک چارچوب «تمدنی» مطرح می‌کند که با دیدگاه تمام دولت‌های گذشته آمریکا نسبت به اروپا تفاوت بنیادین دارد و «نشانه پایان اتحاد مبتنی بر ارزش‌های لیبرال میان دو سوی اقیانوس اطلس است.»

همچنین در کنار تنش‌های اجرایی حوزه فناوری و سند استراتژی امنیت ملی جدید ایالات متحده، تهدیدات تعرفه‌ای آمریکا ضرورت تلاش برای دست یافتن به استقلال استراتژیک را بیش از هر زمان دیگری برای اروپایی‌ها آشکار کرده است.

مواردی مثل انتقاد صریح جی دی ونس، معاون رئیس جمهور ایالات متحده از اروپا در کنفرانس امنیتی مونیخ امسال و تمایل ایالات متحده به دور زدن متحدان اروپایی خود در مذاکرات اوکراین مطابق با یک الگوی تصمیم‌گیری مبتنی بر "اول آمریکا" در ایالات متحده است که اروپایی‌ها را به سمت تقویت استقلال استراتژیک خود سوق می‌دهد.

همزمان با تصمیمات اتحادیه اروپا در راستای اجرای مقررات دیجیتال، چندین کشور اروپایی افزایش بودجه دفاعی و گسترش همکاری‌های نظامی مشترک را آغاز کرده‌اند تا وابستگی دیرینه خود به ایالات متحده در حوزه امور امنیتی و دفاعی را کاهش دهند.

موسسه مطالعات امنیتی اتحادیه اروپا اخیرا در مقاله‌ای هشدار داد که اروپا با یک «طوفان گذرا» روبرو نیست و در یک رقابت چند مرحله‌ای قرار گرفته که در آن دست یافتن به قدرت، ایجاد اتحادهای جدید و افزایش توان تاب‌آوری به مرور زمان میسر می‌شود.

در این مقاله از اروپا خواسته شده به منظور آماده شدن برای آینده، ضمن «جمع‌آوری کارت‌های بیشتر، بیاموزد که چطور باید هوشمندانه با کارت‌هایش بازی کند» و در همین راستا با تقویت قابلیت‌های دفاعی، سرمایه‌گذاری در صنایع استراتژیک و بازسازی امنیت اقتصادی کشورهای این قاره، برای حفظ امنیت و آینده دموکراتیک خود تلاش کند.

نمایان شدن اختلافات فزاینده آمریکا و اروپا با جریمه‌های شرکت های فناوری و انتشار راهبرد امنیتی جدید ایالات متحده