براساس آخرین برآوردها، حدود ۵۰ درصد از درآمد خانواده‌ها صرف اجاره خانه می‌شود؛ این شاخص برای خانواده‌های کارگری به ۸۰ درصد و حتی بیشتر می‌رسد؛ به عبارتی، کارگر حداقل ۸۰ درصد دستمزدی که برای یک ماه کار کامل می‌گیرد، برای اجاره خانه می‌پردازد و دیگر توان شرکت در هیچ یک از طرح‌های مسکن دولتی و غیر دولتی را ندارد؛ در واقع، هیچ زمان صاحبخانه نمی‌شود.

کارگران حداقل‌بگیر را به دلیل استطاعت مالی ناچیز کنار می‌گذاریم؛ فرض کنیم کارگری متخصص در ماه ۳۰ میلیون تومان حقوق می‌گیرد؛ این کارگر اگر کل حقوق خود را در یک سال کنار بگذارد، چیزی حدود ۴۰۰ میلیون تومان می‌شود که به سختی پول ده متر زمین خالی در محدوده شهری تهران (البته در مناطق متوسط رو به پایین) می‌شود.

قیمت زمین در تهران در شهریور ۱۴۰۴ میانگین متری ۲۰,۱۶۰,۰۰۰ تومان است. کف قیمت زمین در قطعات روستایی یا خارج از بافت از ۲۰۰,۰۰۰ تومان آغاز می شود و سقف آن برای قطعات واقع در محدوده شهری با دسترسی مناسب و کاربری تایید شده تا ۲۰۰ میلیون تومان برای هر متر مربع و حتی بیشتر نیز ثبت شده است. بنابراین یکسال حقوق کاملِ یک کارگر متخصص و متوسط‌بگیر به زحمت کفاف ۱۰ متر زمین در تهران را می‌دهد. کارگران با هر سطح دستمزدی که دریافت می‌کنند و حتی اگر دو عضو در خانواده کارگری شاغل باشند، هیچ زمان نمی‌توانند با دستمزد دریافتی خود حتی ده متر زمین خالی در شهرها، ولو در گتوهای سکونت تهیدستان خریداری کنند.

دستمزد یکسال کارگران برای خرید ده متر زمین بی‌کیفیت در حاشیه و جنوب شهرها کفایت می‌کند به شرط اینکه کارگر ۳۰ میلیون حقوق داشته باشد، چیزی نخورد و نیاشامد و تا پایان سال، قیمت زمین دوباره گران نشود!

«پرویز زعیمی» فعال صنفی کارگران، با بیان اینکه کارگران در محدوده شهرها و در مناطق باکیفیت نمی توانند خانه اجاره کنند چون استطاعت مالی‌شان در گذر زمان به شدت تحلیل رفته است؛ می‌گوید: در شهری مثل رشت، تقریباً تمام حقوق یک کارگر بابت اجاره خانه صرف می‌شود؛ کارگر باید دو یا سه شیفت کار کند یا در خانواده، حداقل دو نفر شاغل باشند که بشود یک زندگی مستاجری را با سختی بسیار مدیریت کرد.

او تاکید می‌کند که «کارگران خواب خانه‌دار شدن هم نمی‌بینند؛ برنامه‌های ریز و درشت دولت و وزارت کار هم قرار نیست چیزی را عوض کند، کارگری که در پول اجاره خانه مانده، با وام و قرض و تعاونی هم نمی‌تواند زمین یا آپارتمان بخرد».

روزگاری مردم و کارگران قرار بود صاحبخانه شوند؛ قرار بود دولت برای کارگران و روستانشینان خانه بسازد و کسی رنج سرپناه نداشته باشد اما در عوض آنچه نصیب کارگران شد، ماشین‌خوابی و خانه‌های اشتراکی و زندگی مستاجری در حاشیه‌ها و گتوهاست.

یک سال دستمزد کارگر پول یک متر زمین در زعفرانیه تهران نیست/ کارگری که در پول اجاره خانه مانده، با وام و قرض و تعاونی هم نمی‌تواند زمین یا آپارتمان بخرد