به گزارش خبر ساز، لحظاتی قبل اعلام شد که سه کشور اروپایی فرایند اسنپ‌بک را رسما کلید زدند.

فعال شدن مکانیسم ماشه توسط اروپا، ایران را وارد یک دوره جدید می کند. اگر این مکانیسم اجرا شود قطعنامه 2231 سازمان ملل ملغی شده و تمامی تحریم هایی که پیش از این قطعنامه علیه ایران صادر شده بود باز می گردند. پیش از قطعنامه 2231 حدود 6 قطعنامه علیه ایران صادر شده بود که مفاد برخی از آنان به شدت تند و خطرناک بود.

چه در انتظار ایران است؟ / نظرات شما

مکانیسم ماشه کدام قطعنامه ها را احیاء می کند؟

یکی از مهم ترین این قطعنامه ها، قطعنامه 1803 (مصوب در سال 2008) بود که طبق آن، محدودیت ‌های بانکی وسیعی برای ایران ایجاد می شد. همچنین طبق این قطعنامه، بازرسی محموله‌ های کشتیرانی ایران در خارج از مرزها قانونی می شد.

قطعنامه خطرناک دیگر، قطعنامه 1929 (مصوب در سال 2010) بود که شدیدترین تحریم ‌ها را علیه ایران اعمال می کرد. این تحریم ها شامل تحریم تسلیحاتی جامع، محدودیت بانکی و کشتیرانی و ... می شدند.

مفاد این قطعنامه بسیار تند و محدود کننده بود. برخی از تندترین مواد این قطعنامه به شرح زیر هستند:

الف. کشورها موظف هستند که از انتقال مستقیم یا غیرمستقیم هشت نوع سلاح سنگین از جمله تانک، خودروهای زرهی، هواپیماهای جنگی، هلیکوپترهای تهاجمی، کشتی‌های نظامی و سیستم‌های موشکی به ایران جلوگیری کنند.

ب. کشورها موظف هستند که از ورود شمار دیگری از مقام‌های ایران به قلمروی خود جلوگیری کنند و دارایی‌ های تعداد دیگری از افراد و شرکت ‌های ایرانی را در فهرست تحریم ‌ها برای مسدود شدن قرار دهند.

ج. از دولت ‌ها خواسته شده تمام محموله ‌های هوایی و دریایی را که به ایران فرستاده می ‌شود یا از آن خارج می ‌شود، در فرودگاه‌ها، بنادر و آب ‌های قلمروی خود در صورتی که بر این باور باشند که آن محموله ‌ها حاوی مواد اتمی، موشکی یا نظامی ممنوع اعلام شده است، بازرسی کنند.

د. به کشورها اجازه داده می شود محموله ‌های دریایی ایران را بر اساس قوانین بین‌المللی در آب ‌های آزاد بازرسی، توقیف و حتی در صورت لزوم نابود کنند.

ه. به کشورها اجازه داده می شود از تأمین سوخت یا ارائه خدمات دیگر به کشتی‌ های ایران یا کشتی‌ های خارجی حامل محموله‌ های «غیرقانونی» ایران خودداری کنند.

بزرگترین نگرانی چیست؟

اکنون خطر بازگشت این محدودیت ها بیش از همیشه جدی است. این محدودیت ها می توانند ایران را با مشکلات فراوانی روبه رو کنند. آنچه در این میان نگران کننده است، تغییر موقعیت ژئوپلیتیک و سیاسی ایران در این سال ها است.

قطعنامه 1929 شورای امنیت در سال 2010 علیه ایران صادر شد و تا زمان صدور قطعنامه 2231 در سال 2015 در جریان بود. با این حال، ایران با مشکلات شدیدی که از دل این مفاد بیرون می آید روبه رو نشد. طبق مفاد فوق، کشورها می توانند از محموله های هوایی و دریایی ما جلوگیری کنند. این شاید بدترین بخش قطعنامه 1929 باشد. با این حال، در سال 2010 تا 2015 کمتر کشوری بود که جرات تعرض به کشتی ها و هواپیماهای ما را داشته باشد و جلوی رفت و آمد و نقل و انتقال آنها را بگیرد. علت چیست؟

شاید بازگشت به رویکرد «حقوق‌ دانان سیاسی» این مساله را حل کند. افرادی مانند کارل اشمیت معتقدند «قانون» بدون فرض قدرت سیاسی هیچ وجهی ندارد و آنچه در اصل تعیین کنندۀ درستی و غلطی است، قدرت سیاسی است. این نگاه تند اما دقیق می تواند ماجرای قطعنامه ها را مشخص کند. در سال 2010 ایران در اوج قدرت منطقه ای بود و کسی جرات تعرض به منافع ایران را نداشت. این در حالی است که اکنون شرایط منطقه ای تغییر کرده و ایران در وضعیت سابق نیست. همچنین در مفاد بالا دائما از این عبارت استفاده شده است که « به کشورها اجازه داده می شود». این عبارت نشان می دهد که اقدام کشورها علیه محموله های ایرانی نه اجبار بلکه نوعی اختیار است. شکی وجود ندارد که بازی قدرت، لابی صهیونیست ها و فشار آمریکا در انتخاب سیاست کشورها به خصوص کشورهای همسایه در نوع برخوردشان با محموله های ایران تعیین کننده است.

فوری/ اروپا ماشه را چکاند؛ فعال‌سازی فرآیند اسنپ‌بک رسما کلید خورد/ کدام تحریم ها احیاء می شود؟