این ویروس که با نام بتا-HPV شناخته می‌شود، پیش از این گمان می‌رفت تنها در موارد نادر با تشدید آسیب ناشی از اشعه فرابنفش (UV) به بروز سرطان پوست کمک کند، اما ظاهرا اینگونه نیست.

ویروس HPV می‌تواند یک نوع خطرناک از سرطان پوست ایجاد کند

پژوهشی جدید نشان می‌دهد که ویروس بتا-HPV می‌تواند با تسخیر سلول‌های بدن، مستقیماً روند رشد سرطان را هدایت کند. این نتایج جدید، حاصل مطالعه‌ای روی زنی 34 ساله است که به دلیل ابتلا به کارسینوم سلول سنگفرشی پوستی (cSCC) در ناحیه پیشانی به دنبال درمان پزشکی بود. تومورهای او حتی پس از ایمن‌درمانی و جراحی‌های متعدد، به طور مکرر بازمی‌گشتند.

تحلیل ژنتیکی دقیق نشان داد که بتا-HPV در واقع در DNA تومور این زن ادغام شده و با تولید پروتئین‌های ویروسی، به رشد و بقای سرطان کمک کرده است. تا پیش از این، هرگز مشاهده نشده بود که بتا-HPV وارد DNA سلولی شود و به‌طور فعال یک سرطان را حفظ کند.

ندریا لیسکو، ایمنی‌شناس «مؤسسه ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی ایالات متحده» (NIAID) می‌گوید: «این موضوع نشان می‌دهد که احتمالاً افراد دیگری نیز با شکل‌های تهاجمی cSCC وجود دارند که دچار نقص ایمنی زمینه‌ای هستند و می‌توانند از درمان‌هایی که بر سیستم ایمنی هدف‌گذاری شده‌اند، بهره‌مند شوند.»

زن مورد مطالعه دچار یک اختلال ایمنی ارثی بود که مانع از عملکرد سلول‌های T در حمله به HPV می‌شد. بر اساس یافته‌های تحقیق، مشکلات مربوط به پروتئین ZAP70 نقش کلیدی در این پژوهش داشتند. در حالی که آزمایش‌ها نشان داد سیستم ایمنی این زن همچنان قادر به ترمیم آسیب DNA ناشی از تابش UV (علت متداول cSCC) بود، اختلال عملکرد سلول‌های T باعث شد بتا-HPV بتواند به سلول‌های پوستی او نفوذ کرده و روند شکل‌گیری سرطان را آغاز کند.

این بیمار دچار نقص ایمنی، همزمان تحت درمان سایر بیماری‌های مرتبط با HPV از جمله زگیل‌های پوستی و دهانی نیز قرار داشت. پس از کشف علت بیماری، برای بیمار پیوند سلول بنیادی مغز استخوان انجام شد تا سلول‌های T معیوب با سلول‌های سالم جایگزین شوند. این اقدام نه تنها سرطان پوست تهاجمی او را برطرف کرد بلکه سایر مشکلات ناشی از HPV نیز از بین رفتند و طی سه سال پیگیری، هیچ‌یک بازنگشت.

لیسکو می‌گوید: «این کشف و نتیجه موفقیت‌آمیز آن بدون همکاری ویروس‌شناسان، ایمنی‌شناسان، انکولوژیست‌ها و متخصصان پیوند، همگی در یک مرکز واحد، ممکن نبود.» این پژوهش به هیچ عنوان نقش اشعه فرابنفش را به عنوان عامل ایجاد سرطان پوست کم‌رنگ نمی‌کند، بلکه نشان می‌دهد عوامل دیگری نیز در این روند نقش دارند. در موارد نادری همچون این نمونه، ویروس‌هایی که معمولاً بی‌خطر هستند می‌توانند در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف، پیامدهای ویرانگری ایجاد کنند.

امیدها برای درمان سرطان افزایش یافته است

این یافته بر ضرورت توسعه درمان‌های سرطان هدفمند و شخصی‌سازی‌شده تأکید دارد، درمان‌هایی که احتمالاً اثربخشی بیشتری نسبت به رویکردهای متداول و عمومی خواهند داشت. به احتمال زیاد، زن حاضر در این مطالعه تنها فرد با چنین شرایطی نیست.

هرچند یک درمان واحد و جهانی برای سرطان همچنان دست‌نیافتنی به نظر می‌رسد، اما شاهد بهبود مستمر نرخ بقا و بهبودی در انواع مختلف سرطان از جمله cSCC هستیم. ویروس آلفا-HPV که به عنوان عامل بسیاری از سرطان‌های دهانه رحم و حلق شناخته می‌شود، اما واکسیناسیون گسترده علیه آن باعث کاهش چشمگیر مرگ‌ومیر ناشی از این سرطان‌ها شده است.

لیسکو گفت: «این کشف می‌تواند به‌طور کامل دیدگاه ما نسبت به شکل‌گیری و در نتیجه درمان cSCC در افرادی با نقص عملکرد سیستم ایمنی را تغییر دهد.»