سال ۱۴۰۳ بیش از ۷ هزار و ۳۰۰ نفر بر اثر مواجهه با ذرات معلق جان باختند. یک کارشناس محیط زیست راه‌حل‌هایی مثل تعطیلی مدارس را سطحی و بی‌فایده می‌داند.

بر اساس مطالعه‌ای که توسط مرکز تحقیقات کیفیت هوا و تغییر اقلیم دانشگاه شهید بهشتی انجام شده، آلودگی هوا در پایتخت در سال ۱۴۰۳ به فاجعه‌ای مرگ‌بار تبدیل شده است.

رسیدن آمار قربانیان آلودگی ناشی از تنفس ذرات معلق به ۷ هزار و ۳۴۲ نفر افزایش شمار این قربانیان در سال گذشته نشان می‌دهد که تعداد این قربان نسبت به سال ۱۴۰۲ افزایش پیدا کرده و یک درصد بیشتر شده است.

همچنین، میانگین سالیانه غلظت ذرات معلق در سال ۱۴۰۳ نسبت به سال قبل از آن، تقریباً ۲ میکروگرم افزایش داشته و از ۳۱ میکروگرم بر متر مکعب به ۳۳ میکروگرم بر متر مکعب رسیده است. این افزایش غلظت، تأثیر مستقیمی بر آمار مرگ‌ومیر داشته است.

تعطیلی مدارس، راه‌حل موقتی و غیرموثر

در پاسخ به پیشنهاداتی مبنی بر تعطیلی زمستانه مدارس برای کاهش آلودگی هوا، معاون مرکز تحقیقات کیفیت هوا و تغییر اقلیم تاکید کرد که این طرح راهکاری اصولی نیست.

عباس شاهسونی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، به ایلنا توضیح داده است که تعطیلی مدارس فقط با هدف کاهش مواجهه کودکان با آلودگی هوا و حفظ سلامت آن‌ها انجام می‌شود، نه برای کاهش آلودگی.

او در ادامه توضیح داده است که آلودگی هوا در فصول سرد قابل پیش‌بینی نیست و نمی‌توان از پیش برای تعطیلی مدارس و ادارات برنامه‌ریزی قطعی کرد. به جای این راه‌حل‌های موقتی، تمرکز اصلی باید روی اجرای کامل قانون هوای پاک باشد که از سال ۱۳۹۶ تصویب شده است.

قانون هوای پاک، همچنان بی‌اثر

شاهسونی با انتقاد از اجرای قانون هوای پاک گفت: «متاسفانه از زمان تصویب این قانون، کاهش قابل توجهی در غلظت ذرات معلق نداشته‌ایم.» او تأکید کرد که هرگونه بهبود یا افزایش کیفیت هوا، بیشتر به شرایط جوی مانند وزش باد مرتبط بوده و ناشی از اقدامات موثر دستگاه‌ها نیست.

او با اشاره به بی‌عملی مجلس در قبال ترک فعل‌ها و اجرا نشدن قانون هوای پاک، توضیح داد که تا وقتی این موارد بررسی نشوند، روند افزایش آلودگی هوا ادامه پیدا خواهد کرد.

بر اساس آمار، در سال ۱۴۰۳ فقط ۱۵ روز از سال، غلظت ذرات معلق در تهران کمتر از رهنمودهای سازمان جهانی بهداشت بوده است. همچنین در این سال، ۲۳ درصد از روزها برای گروه‌های حساس و ۹ درصد برای تمامی گروه‌ها ناسالم گزارش شده است که نسبت به سال ۱۴۰۲ افزایش یافته است.

شاهسونی در پایان، راهکار اصلی را کنترل منابع انتشار آلودگی دانست و تاکید کرد که در صورت عدم توانایی در کاهش آلاینده‌ها، چاره‌ای جز کاهش مواجهه افراد آسیب‌پذیر مانند دانش‌آموزان با آلودگی هوا از طریق آموزش مجازی نیست. وی همچنین بر ضرورت از رده خارج کردن خودروهای فرسوده، تأمین سوخت مناسب برای نیروگاه‌ها و اجرای کامل قانون هوای پاک تأکید کرد.