پژوهشگران چینی از فناوری انقلابی جدیدی در حوزه پیشرانهای موشکی پرده برداشتهاند که نهتنها ظرفیت تغییر معادلات جنگ مدرن را دارد، بلکه میتواند تحولی بزرگ در مأموریتهای فضایی نیز ایجاد کند.
گام بزرگ چین در پیشرانهای نسل آینده
در این فناوری، گاز هلیوم بهجای صرفاً نقش کمکی در فشار سوخت، بهصورت مستقیم با سوخت ترکیب میشود. نتیجه؟ فشردهسازی بهتر، رانش تا سه برابر بیشتر نسبت به موتورهای رایج، و کاهش قابلتوجه خطر نشت سوخت. از آن مهمتر، قابلیت تنظیم میزان هلیوم در حین پرواز، امکان تغییر سرعت لحظهای را فراهم کرده است؛ ویژگیای که ردیابی موشکها توسط سامانههای دید مادون قرمز و ماهوارهای را بسیار دشوار میکند.
الهام از بحران ناسا
جالب آنکه الهام اولیه این فناوری از یک نقص فنی در مأموریت استارلاینر ناسا در سال ۲۰۲۴ آمده است؛ زمانی که نشت گاز هلیوم سبب شد دو فضانورد آمریکایی برای ماهها در ایستگاه فضایی بینالمللی گرفتار بمانند. پژوهشگران چینی با بازنگری در این بحران، به استفاده بهینه از هلیوم در موتورهای پیشران اندیشیدند و راهی تازه برای بهکارگیری مؤثر این گاز در افزایش پایداری و کارآمدی موتور یافتند.
کاربردهای نظامی و فضایی
فناوری پیشران جدید، اگرچه هنوز در میدان نبرد آزمایش نشده، اما کاربردهای بالقوه گستردهای دارد. در بعد نظامی، چین میتواند نسل تازهای از موشکهای پنهانکار بسازد که برای سامانههای هشدار زودهنگام فعلی غیرقابلردیابی باشند؛ تهدیدی استراتژیک برای موازنه تسلیحاتی جهانی. در حوزه فضایی نیز این موتورهای کمهزینه میتوانند هزینه پرتاب ماهوارهها و مأموریتهای قمری را بهشدت کاهش دهند، بهویژه برای برنامه ساخت پایگاه سرنشیندار چین بر سطح ماه تا سال ۲۰۳۵.
چالشها و ملاحظات اخلاقی
با آنکه آزمایشها امیدبخشاند، اما این فناوری هنوز وارد فاز عملیاتی نشده است. همچنین، کاربرد بالقوه آن در ساخت سلاحهای پنهانکار، نگرانیهای اخلاقی و ژئوپلیتیکی را نیز بهدنبال خواهد داشت. برخی تحلیلگران بیم دارند که کنترل این فناوری توسط قدرتهای نظامی بزرگ، به رقابتهای تسلیحاتی تازهای دامن بزند.
با این پیشرفت، پرسش اصلی آن است: آیا این فناوری آغازگر عصری تازه در جنگافزارهای هوشمند و اکتشافات فضایی خواهد بود، یا منشأ رقابتهای خطرناکتری میان قدرتهای جهانی؟
«آتش نامرئی» چین در آسمان جنگ
نظر شما