«اسماعیل بقائی» در نشست خبری روز دوشنبه- ۱۲ خرداد- گفت: خرداد ماه مهمی در تقویم ایرانیان است و با مناسبت‌های مهمی مواجه خواهیم بود، ارتحال امام خمینی برای همه ما یادآور یک واقعه تلخ است و یاد ایشان را گرامی داشته و به روان شهدای ایران درود می‌فرستیم.

وی با اشاره به اینکه در هفته‌ای که گذشت دستگاه دیپلماسی وظایف خود را پیگیری کرد، ادامه داد: وزیر خارجه امروز در مصر و فردا در لبنان است، هفته قبل به عمان سفر کرد، معاون اول رئیس جمهور سفر مهمی به تاجیکستان داشت و اسناد همکاری در چند حوزه اقتصادی و تجاری به امضا رسید. رئیس مجلس هم سفری به آمریکای لاتین داشت که هم دو جانبه و هم بین‌المللی است.

گزارش آژانس بین المللی انرژِی اتمی تحت تأثیر فشار برخی کشورهای مشخص تهیه شده است

سخنگوی وزارت امورخارجه با تاکید بر اینکه قطعاً این روش‌های غرب و آژانس به نتیجه نخواهد رسید، گفت: آزمودنِ راهی که پیش‌تر نتیجه نداده، خطاست. مدت‌هاست که برخی کشورهای غربی از سازمان‌های بین‌المللی و سازوکارهای چندجانبه، از جمله آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، برای پیشبرد اهداف سیاسی خود سوء‌استفاده کرده‌اند. این تبدیل به یک سنت ناپسند در دو دهه گذشته شده و البته تنها محدود به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیست.

بقائی گفت: گزارشی که آژانس صادر کرده، محتوایی عمدتاً تکراری دارد و برخی مسائل فنی در آن بزرگ‌نمایی شده‌اند. برای ما تردیدی نیست که این گزارش تحت تأثیر فشار برخی کشورهای مشخص تهیه شده است. خوشحال نیستیم که کشورهای غربی با چنین روشی، اعتبار و جایگاه یک سازمان علمی بین‌المللی را خدشه‌دار می‌کنند. زیبنده نیست که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به عنوان نهاد ناظر بر فعالیت‌های هسته‌ای کشورها، در معرض فشار قرار گیرد.

وی با اشاره به اینکه ما آگاه هستیم که هم شخص مدیرکل و هم مجموعه آژانس، مکرراً تحت فشار قرار گرفته‌اند تا این گزارش را با محتوای خاصی تهیه کنند. البته این موضوع باعث نمی‌شود که آژانس مجاز باشد تحت تأثیر این فشارها، گزارش‌هایی کاملاً جهت‌دار و سیاسی علیه یک کشور عضو منتشر کند. طبیعی است که، همان‌طور که تجربه‌های پیشین نیز نشان داده، جمهوری اسلامی ایران با دقت، اقدامات طرف‌های غربی در حوزه هسته‌ای را رصد کرده و متناسب با آن عمل خواهد کرد.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی ادامه داد: ما همواره توصیه کرده‌ایم که از سوءاستفاده ابزاری از این نهادها برای تأثیرگذاری بر همکاری‌های دوجانبه ایران و آژانس پرهیز شود. در نوامبر ۲۰۲۴، همین سه کشور اروپایی با بی‌توجهی به دستاوردهای سفر مدیرکل به تهران، قطعنامه‌ای را پیشنهاد و تصویب کردند، اما این قطعنامه نتوانست اهداف آن‌ها را محقق کند. جمهوری اسلامی ایران در برابر آن، واکنش‌های متقابل خود را اتخاذ کرد.

آژانس از امکان نظارت کامل بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران برخوردار بوده است

بقائی در ادامه خاطرنشان کرد: ما به عنوان یک عضو مسئول معاهده عدم اشاعه و همچنین عضو آژانس، فعالیت‌های صلح‌آمیز خودمان را همواره با آژانس هماهنگ کرده‌ایم. آژانس از امکان نظارت کامل بر فعالیت‌های ما برخوردار بوده است. اینکه مثلاً لغو انتصاب چند نفر معدود، که آن هم بر اساس مقررات و ماده نوع پادمان جامع صورت گرفته، بزرگ‌نمایی کنید و از طرف دیگر، ادامه فعالیت و حضور ۱۲۵ بازرس را به هیچ عنوان ذکر نکنید، کاملاً مشخص است که یک رویکرد کاملاً جهت‌دار و مغرضانه است. ما گام‌های خود را با توجه به تحرکات بعدی کشورهای اثرگذار در آژانس تنظیم خواهیم کرد، اما قطعاً مایل نیستیم که همکاری‌های ما با آژانس تحت تأثیر چنین تحرکاتی قرار بگیرد. اما در مواردی ناچار خواهیم شد که متناسب با اقدامات تحریک‌آمیز طرف مقابل، تصمیم مقتضی را اتخاذ کنیم.

پیشنهادی که متضمن خواسته های رادیکال و حداکثری باشد، با پاسخ مثبت روبه‌رو نخواهد شد

در ادامه این نشست خبری، خبرنگار ایرنا از سخنگوی وزارت خارجه سوال کرد: بالاخره بعد از فضاسازی رسانه‌ای سنگین آمریکا در این یک هفته روز شنبه متنی که به تعبیر وزیر امورخارجه در توییتشان در شامگاه شنبه "عناصر پیشنهادی آمریکا" را شامل میشد به ایران تحویل داد. آقای عراقچی در توییتشان گفتند که عناصر پیشنهادی آمربکا تحویل گرفته شده و پاسخ مقتضی بر لساس اصول، حقوق و منافع مردم ایران داده خواهد شد. سوال من این است که آیا تحویل گرفتن این متن به معنای پذیرش یا قابل پذیرش بودن آن- دست کم در کلیات- است؟ این عناصر چیست؟ آیا می‌توان گفت که عناصر پیشنهادی آمریکا منعکس‌کننده مباحث و چانه‌زنی‌های پنج دور مذاکراتی ایران-آمریکا است؟ آیا چارچوب‌های اصولی مد نظر ما به ویژه غنی‌سازی در ایران و مساله تحریم‌ها در این متن پیشنهادی رعایت شده است؟ ضمنا یکی از سخنگویان آمریکایی گفته که «به نفع ایرانه که پاسخ مثبت بده». واکنش شما راجع به این گزاره هم بفرمایید.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ گفت: قطعاً تحویل گرفتن یک متن به هیچ عنوان به معنای پذیرش آن نیست و حتی به معنای قابل پذیرش بودن آن نیز نیست. تبادل متون امر رایج در همه روندهای مذاکراتی است کما اینکه ما، هیئت مذاکره کننده ایرانی، اولین متن مکتوب را به طرف آمریکایی ارائه کرد. بنابراین این یک روند عادی است که طرف‌های مقابل به صورت شفاهی یا به صورت مکتوب مواضع و دیدگاه‌های خود را با یکدیگر تبادل می‌کنند.

بقائی با تاکید بر اینکه قاعدتاً هر متنی و هر پیشنهادی باید بررسی شود و متناسب با آن پاسخ مقتضی داده شود، خاطر نشان کرد: من شما را به توییت وزیر امور خارجه ارجاع می‌دهم که صراحتاً اعلام کردند «ما بر اساس اصول حقوق و منافع ملت ایران پاسخ مقتضی را به طرف مقابل خواهیم داد.» اما فارغ از آن موضوع مشخص این است که هیچ متنی که متضمن خواسته های رادیکال و حداکثری باشد و حقوق و منافع حقه مردم ایران را نادیده بگیرد قطعاً با واکنش مثبت ما مواجه نخواهد شد.

سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: من حدس می‌زنم که انتظار همه این بوده و هست که هر پیامی که تبادل می‌شود ماحصل یا بازتاب بحث‌هایی باشد که در ۵ دوره مذاکرات صورت گرفته است، به خاطر اینکه هر دو طرف نسبت به خطوط قرمز یکدیگر آگاه هستند و مشخص است که جمهوری اسلامی ایران بر چه مبنای منطقی، حقوقی و قانونی و نیازهایش بر ادامه غنی‌سازی اصرار دارد. همچنین بر مبنای چه منطقی اصرار بر خاتمه موثر تحریم‌های ظالمانه دارد. این مواردی است که در هر تفاهمی باید گنجانده شود. این دستورالعمل‌ها و چارچوب‌هایی که مد نظر ما بوده مبنایی برای هر واکنش ما به عناصر پیشنهادی خواهد بود.

خطوط قرمز ایران مبنایی برای واکنش ما به طرح پیشنهادی آمریکا خواهد بود/ گزارش آژانس بزرگنمایی برخی از موارد فنی است