سلام و علیک در عمان، چانه زنی در اروپا؛ چرا صحبت از تغییر محل مذاکره ایران و آمریکا میشود؟

در حالی که دو طرف همچنان درباره «مستقیم» یا «غیرمستقیم» بودن گفتوگوها اختلاف نظر داشتند، اما بهرحال نمایندگان ایران و آمریکا در سالنهایی جداگانه، اما در یک ساختمان حضور یافتند و وزیر امور خارجه عمان با رفتوآمد میان اتاقها، ایدههای مکتوب دو طرف را رد و بدل میکرد.
سیانان به نقل از منبع آگاه خود از این نشست نوشت که مذاکرات روز شنبه در منزل بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان، که با نام «بیت الهائل» شناخته میشود، برگزار شد. این اقامتگاه که کمتر از ۱۰ دقیقه با فرودگاه مسقط فاصله دارد، بهعنوان مکانی مناسب برای دیدارهای سطح بالای مقامات دولتی غربی و خاورمیانهای شناخته میشود.
در هر دو سمت راهروی ورودی پُر زرق و برق این عمارت اتاقهای پذیرایی تعبیه شده بود. اتاقهای پذیرایی سمت راست به سبک غربی است و آقای ویتکاف و تیم همراهش در جریان مذاکرات «غیرمستقیم» مستقر شدند. در سمت چپ نیز اتاق پذیرایی با سبک و معماری شرقی قرار دارد که آقای عراقچی و هیات ایرانی در آن مستقر بودند.
به گفته این منبع، در هر دو سمت راهروی ورودی پُر زرق و برق این عمارت اتاقهای پذیرایی تعبیه شده بود. اتاقهای پذیرایی سمت راست به سبک غربی است و آقای ویتکاف و تیم همراهش در جریان مذاکرات «غیرمستقیم» مستقر شدند. در سمت چپ نیز اتاق پذیرایی با سبک و معماری شرقی قرار دارد که آقای عراقچی و هیات ایرانی در آن مستقر بودند.
به گفته این منبع، در مجموع ۱۳ نفر در مذاکرات شرکت داشتند: ۵ آمریکایی، ۵ ایرانی و ۳ عمانی. عمانیها پیامها را به زبان انگلیسی بین دو طرف منتقل میکردند.
عباس عراقچی، وزیر امور خاجه و مذاکرهکننده ارشد ایران به رسانههای دولتی این کشور گفت که در مجموع، چهار دور تبادل نظر طی دو ساعت و نیم انجام شده است.
پس از پایان مذاکرات و هنگام ترک محل، هیاتهای ایرانی و آمریکایی تنها برای چند دقیقه در راهروی مرمری این ساختمان و در حضور وزیر امور خارجه عمان با یکدیگر مواجه شدند و به قول آقای عراقچی «در همان حد در حد یک صحبت اولیه سلام و علیک» «نزاکت دیپلماتیک» را بجا آوردند.
اگرچه این دیدار کوتاه بود، اما با توجه به اینکه ترامپ از سال ۲۰۱۸ تاکنون نتوانسته تماس مستقیمی با ایران برقرار کند، این تماس از اهمیت بالایی برخوردار است.
در خصوص دلایل این جابهجایی، این منبع به ملاحظات لجستیکی اشاره کرده و پرواز طولانی بین واشنگتن و مسقط را یکی از عوامل دانست
مکان مذاکرات بعدی کجا خواهد بود؟
طرفین این گفتوگوها را «مثبت و سازنده» ارزیابی کردند و قرار است هفته آینده نیز ادامه داشته باشد. آقای عراقچی هنگام ترک مسقط اعلام کرد که نشست بعدی بر بررسی دستور کار مذاکرات همراه با جدول زمانی متمرکز خواهد بود و افزود: «امروز بسیار به پایهریزی مذاکرات نزدیک شدیم.»
قرار است دو طرف در تاریخ شنبه ۱۹ آوریل (۳۰ فروردین) بار دیگر دیدار کنند. به گفته وزیر امور خارجه ایران، این مذاکرات «در همین سطح و به میزبانی عمان برگزار خواهد شد، اگرچه ممکن است مکان آن تغییر کند.»
وی گفت: «قرار ما بر این شد که هفته آینده، احتمالا همان شنبه آینده، مجددا دور دوم مذاکرات برگزار شود و در جلسه بعدی وارد چارچوبهای کلی که یک توافق میتواند داشته باشد، بشویم و ببنیم تا کجا این پروسه را میتوانیم جلو ببریم. مسلما نه ما و نه طرف مقابل خواهان یک مذاکره بیحاصل، گفتوگو برای گفتوگو، اتلاف وقت و مذاکرات فرسایشی نیستیم.»
آیا نشست بعدی در اروپا خواهد بود؟
خبرگزاری رویترز پیشتر به نقل از سه دیپلمات اروپایی گزارش داده بود که ایالات متحده پیش از آنکه دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا روز سهشنبه از برگزاری مذاکرات هستهای در عمان خبر دهد، کشورهای اروپایی را در جریان این گفتوگوها قرار نداده بود.
سیانان به گفته یک منبع آگاه از این نشست نوشت نشست بعدی ایران و آمریکا که برای هفته آینده برنامهریزی شده، به احتمال زیاد در اروپا برگزار خواهد شد؛ اما شاید این لزوما به معنی میزبانی رسمی اروپا از نشست بعدی نباشد.
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز یکشنبه گفت در خصوص محل مذاکرات بعدی ایران و آمریکا گفت: «اینکه گفتگوها عمان باشد یا جای دیگر این را داریم بحث میکنیم ولی کماکان عمان این نقش میانجیگر را انجام خواهد داد.»
هر جایی که باشد عمان مسئولیت تنظیم تمهیدات و ترتیبات مربوط به مکان هیئتها و چگونگی تبادل پیامها را انجام خواهد داد ولی ممکن است محل دیگر باشد، مهم این است که شکل و فرمت مذاکرات به همین شکل غیرمستقیم با وساطت عمان ادامه پیدا خواهد کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران ادامه داد: «هرجایی که باشد عمان مسئولیت تنظیم تمهیدات و ترتیبات مربوط به مکان هیئتها و چگونگی تبادل پیامها را انجام خواهد داد ولی ممکن است محل دیگر باشد، مهم این است که شکل و فرمت مذاکرات به همین شکل غیرمستقیم با وساطت عمان ادامه پیدا خواهد کرد.»
پرواز طولانی بین واشنگتن و مسقط
پایگاه خبری تابناک به نقل از یک منبع آگاه ناشناس نوشت که «مذاکرات آتی احتمالا در عمان خواهد بود یا در سفارت یا رزیدانس (اقامتگاه) سفیر عمان در یک کشور اروپایی.»
اما پایگاه خبری «امواجمدیا» به نقل از یک منبع سیاسی مطلع در گزارشی انحصاری نوشت که «مذاکرات بعدی در مسقط نخواهند بود، بلکه در جایی در اروپا دیدار خواهند کرد.» اما این منبع از ارائه جزئیات دقیق در مورد محل برگزاری نشست خودداری کرد.
در خصوص دلایل این جابهجایی، این منبع به ملاحظات لجستیکی اشاره کرده و پرواز طولانی بین واشنگتن و مسقط را یکی از عوامل دانست.
اختلاف نظر در مورد میزبانی عمان و امارات
قابلتوجه است که پیش از مذاکرات در عمان، ایران و ایالات متحده بر سر محل برگزاری نخستین جلسه اختلاف نظر داشتند؛ دولت ترامپ ظاهرا ترجیح میداد این نشست در امارات عربی متحده برگزار شود.
نامه دونالد ترامپ به آیت الله علی خامنهای نیز توسط انور قرقاش، مشاور دیپلماتیک رئیس کشور امارات عربی متحده به تهران رسیده بود.
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز یکشنبه در پاسخ به سوال خبرنگاران که آیا یعنی ممکن است مذاکرات بعدی مثلا در امارات برگزار شود ولی عمانیها هم حضور داشته باشند؟ گفت: «خیر. هر جایی که باشد، عمان مسئولیت تنظیم تمهیدات و ترتیبات مربوط بهجای هیئتها را بر عهده دارد.»
وی افزود: «اینکه چگونه هیاتها با یکدیگر پیامها را تبادل کنند، این کار را عمان انجام خواهد داد، ولی ممکن است بنا به ملاحظاتی که خیلی هم به نظر من مهم نیست، مهم نیست که کجا باشد. مهم این است که شکل و فرمت مذاکرات کما فی السابق به همین شکل غیر مستقیم با وساطت عمان ادامه پیدا خواهد کرد.»
سلام و علیک در عمان، چانه زنی در اروپا؛ چرا صحبت از تغییر محل مذاکره ایران و آمریکا میشود؟
نظر شما