نشست هیئت‌های نمایندگی چین، روسیه و ایران روز جمعه ۲۴ اسفند، در پکن برگزار شد. موضوع نشست برنامه هسته‌ای ایران بود. در جریان این نشست سه جانبه، نمایندگان چین و روسیه خواستار لغو تحریم‌های اعمال‌شده علیه تهران شدند.
محسن بختیار، سفیر جمهوری اسلامی در چین، درباره این نشست در شبکه ایکس نوشت که سه کشور به تفاهمات بسیار مهم و ارزشمندی پیرامون موضوعات مهم بین‌المللی رسیده‌اند. از جمله این تفاهمات ضرورت همراهی سه کشور برای مقابله با تحریم‌های آمریکاست.
کاظم غریب آبادی، معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه نیز به رایزنی‌ها و تبادل نظر‌های بسیار مثبت و سازنده با دیگر طرف‌ها سخن گفت و به فراهم شدن مسیر سه‌جانبه روشنی برای مقابله با یکجانبه‌گرایی باخت-باخت آمریکا اشاره کرد. این نشست سه جانبه، پس از آن برگزار می‌شود که روسیه اعلام کرد تمایل دارد در مسئله مذاکره ایران و امریکا میانجیگری کند و سپس به موضوع مسئله هسته‌ای نیز اشاره کرد.
با توجه به اهمیت این موضوع و فشار‌های تروئیکای اروپا درباره پرونده هسته‌ای ایران پرسش‌هایی مطرح است از جمله این که چین و روسیه چه نقشی در مناسبات بین الملل ایران خواهند داشت و آیا می‌توانند قفل مذاکرات ایران و آمریکا یا مشکلات آژانس و ایران را باز کنند؟ «فریدون مجلسی»، کارشناس ارشد سیاست خارجی و تحلیلگر روابط بین الملل به پرسش‌های فرارو پاسخ داده است:
چین و روسیه به دلیل نفوذ دیپلماتیک به مسئله هسته‌ای ایران ورود کرده‌اند
فریدون مجلسی گفت: «روسیه، مشغول گفتوگو با ترامپ است و به همین دلیل هم، پوتین ترجیح می‌دهد، ایران را از آن چه تحت ادعای «سرکشی‌های هسته‌ای ایران» مطرح می‌شود، باز دارد تا ناچار نشود در شورای امنیت علیه ایران رای دهد. کشور‌هایی مثل چین و روسیه ترجیح می‌دهند روابط مناسب خود با ایران را حفظ کنند و چون روی ایران نفوذ دیپلماتیک دارند به این مسئله ورود کرده‌اند. مسئله ایران، تمام کشورهای خاورمیانه، لبنان، سوریه و اوکراین را نیز در برمی‌گیرد. به اعتقاد من در این ماجرا، آمریکا، چین و روسیه با تفاهم کار می‌کنند. اتفاقا اروپا نیز، مسائل خود را دارد و بعد از گذشت بیش از نیم قرن اخیر، متوجه شده بالاخره وقتش رسیده که منافع خود را از آمریکا جدا کند و از عهده هزینه‌های خود بربیاید. اروپا به لحاظ اتکا به بازار‌های خارجی نیز به مشکل برخورد کرده و ثروت اروپا ناشی از صادرات است و اکنون می‌داند که فقط اتکا به کیفیت کافی نیست.»
وی افزود: «اروپا از مدت‌ها پیش، چشمداشتی به منافع روسیه داشت و به جای این که از طریق ارتباطات بین المللی و درست این منافع را به دست آورد، سعی کرد از طریق جنگ اوکراین مسئله را با قدرت نمایی جنگ حل و فصل کند، این موضوع نیز به شکست انجامیده است بنابراین امیدوارم جریانی که آغاز شده، تحت این عنوان پیش برود که تجارت درست نیاز به صلح و آرامش منطقه‌ای و بین المللی دارد و زیر باران گلوله نمی‌توان تجارت کرد. نکته جالب این است که یکی از غیرمتعارف‌ترین روسای جمهوری آمریکا، باید این مشکل بزرگ بین المللی را حل کند. لازم است ایران نیز این نکته را بپذیرد که در نهایت باید با دنیا هماهنگ شود و با کشورهای همسایه نیز روابط بهبودیافته تری داشته باشد. همچنین در حوزه سیاست داخلی به افزایش وحدت کشور نیاز داریم. ما نیاز داریم که زمینه‌های توسعه اقتصادی و فرهنگی را در کشورمان بازسازی کنیم.»
چین، در حوزه دیپلماسی عاقل‌تر از آمریکا و روسیه است
این دیپلمات پیشین ایران در ادامه گفت: «من در همین شرایط سخت، که وضعیت کشور را تهدید می‌کند، به این موضوع خوشبینم که مسئولان کشور به نتیجه برسند که حفظ ایران مهم است و نتیجه ورود به درگیری با دیگر کشور‌ها مشخص است؛ بنابراین بهتر است از چارچوب دیپلماسی و عقلانیت تصمیم بگیریم. ایران بیشترین منابع خدادادی را برای توسعه در اختیار دارد و این در حالیست که سهم اقتصادی کشور، در معادلات جهانی کمتر از ۱ درصد است. من نسبت به شنیدن خبر ورود چین و روسیه به موضوع هسته‌ای و میانجیگری خوشحالم و دید بدی ندارم. امیدوارم این میانجیگری‌ها به نتیجه عقلانی، اعتدال و سازش با جهان منتهی شود.»
وی افزود: «من ورود چین و روسیه به موضوع ایران را در مرحله اول به شکل دفاع آن‌ها از خودشان و نگرانی آنان از جنگ می‌بینم. روسیه برای مدتی بسیار طولانی، درگیر جنگ است و از هزینه‌های جنگ کاملا مطلع است. چین، در حوزه دیپلماسی عاقل‌تر از آمریکا و روسیه است. آمریکایی‌ها بار‌ها خواسته‌اند چین را به جنگ و کشمکش نظامی بکشانند، اما چین با توجه به این که از همه تاجرتر است، زیر بار نرفته است؛ بنابراین چینی‌ها هم تمایلی ندارند در سیاست‌های مبارزه طلبانه درگیر شوند.»
این تحلیلگر ارشد سیاست خارجی در پاسخ به پرسشی درباره میزان اثرگذاری چین و روسیه در موضوع هسته‌ای ایران گفت: «یک موضوع که همواره به عنوان دستاویزی درباره مسائل هسته‌ای ایران مطرح است، موضوع اشاره ایران به نابودی اسرائیل است. هم اسرائیل و هم متحدانش برای ادعا کردن در خصوص مسائل هسته‌ای ایران مدام مدعی می‌شوند ایران قصد دارد به واسطه توسعه سلاح هسته‌ای، دست به حمله علیه اسرائیل برای نابودسازی آن بزند. البته مقام‌های ایران بار‌ها و بار‌ها اعلام کرده‌اند که ایران به دنبال سلاح هسته‌ای نیست. ایران با همکاری هر چه بیشتر با آژانس و اثبات هر چه دقیق‌تر مواضع هسته‌ای خود می‌تواند به تمام اتهامات واهی پاسخ روشن دهد. اگر آژانس نیز مغرضانه رفتار نکند، ایران مشکلی برای اتمام شرایط فشار هسته‌ای نخواهد داشت.»
چین و روسیه و حل معمای سیاست خارجی ایران
نظر شما