عبدالناصر همتی ۶ ماه و ۱۲ روز وزیر اقتصاد بود. استارت استیضاح وی از دی ماه زده بود یعنی ۴ ماه عملکرد او در وزارت اقتصاد نمایندگان را به این نقطه رساند که وی نباید وزیر اقتصاد باشد. فارغ از نیت نمایندگان استیضاح کننده و عملکرد عبدالناصر همتی در این وزارتخانه، رای‌های این جلسه استیضاح حاوی برخی نکات درباره ترکیب سیاسی نمایندگان و نوع کنش و واکنش نیرو‌های قالیباف و جریان پایداری و جلیلی در مجلس است.

۱- مشخصا در این استیضاح قالیباف و نیروهایش تلاشی در جهت حفظ همتی نداشتند. علی رغم این که روزنامه خراسان در شماره چاپ شده در صبح روز استیضاح علیه استیضاح موضع گیری کرده است، اما میزان آراء مخالف با حضور همتی در وزارت اقتصاد نشان میدهد شاید استارت این استیضاح را پایداری‌ها و نیرو‌های سعید جلیلی در مجلس زدند، اما طیف قالیباف نیز با آن‌ها همراهی کرده‌اند.

برخلاف رویه‌ای که قالیباف و نیروهایش در مجلس در زمان رای اعتماد در پیش گرفتند و بدنه رای را به سمت «تایید تمامی کابینه پزشکیان» هدایت کردند حالا این شمایل رای در مجلس دوازدهم تغییر جدی داشته است. تغییری که توسط برخی رسانه‌ها به عنوان پایان وفاق دولت و مجلس تعبیر شده است.

۲-محمدباقر قالیباف به عنوان رییس مجلس و البته اصلی‌ترین نقش در سناریوی وفاق با دولت پزشکیان از اساس نخواست تا در استیضاح همتی گامی به نفع دولت بردارد. مشخصا در یک ماه اخیر قالیباف برای این استیضاح تحت فشار نیرو‌های پایداری و مشخصا حمید رسایی و امیرحسین ثایتی، نیرو‌های خط حمله سعید جلیلی در مجلس بود. رویه خنثی در پیش گرفته شده از جانب قالیباف نشان میدهد فراکسیون تحت مدیریت و هدایت او هیچ فرمانی از قالیباف در اینباره دریافت نکرده است یا شاید تصمیم بر عهده اشخاص گذاشته شده است. برای قالیباف استیضاح همتی از هر طرف برد و روایت «از هر طرف کشته شود به نفع اسلام است» بود؛ اگر همتی رای می‌آورد طیف قالیباف مدعی می‌شد که نیرو‌های مخالف دولت را مدیریت و وزیر ان‌ها را حفظ کرده است، حالا هم که وزیر برکنار شده یک برگ برنده در مقابل ناستیضاح کنندگان در دست دارد که زمین، زمین زدن وزیر را برایشان مهیا کرد و قالیباف با این تصمیم هم یک امتیاز مهم به نیرو‌های پایداری و جلیلی در مجلس داد و هم هشداری جدی به دولت که میتواند وفاق را تمام شده تلقی کند.

نقش قالیباف و نیروهایش در استیضاح همتی می‌توانست تعیین کننده باشد و البته تعیین کننده بود. بدنه رای پایداری‌ها و نیرو‌های جلیلی به اندازه‌ای نبود که بتواند یک وزیر را از وزارتخانه خارج کند و بالغ بر ۱۸۰ رای عدم اعتماد به همتی، نشان از همراهی بخشی از طیف قالیباف با مطالبه گران اصلی استیضاح – پایداری‌ها و نیرو‌های جلیلی_ در مجلس داشت. انتشار تصویری از بوسیدن پیشانی قالیباف توسط مجتی ذوالنوری- از درخواست کنندگان تابلودار استیضاح همتی- در خبرگزاری خانه ملت در کنار تیتر اصلی خبرگزاری رسمی مجلس- که عموما با سیاست‌های رییس مجلس تولید محتوا می‌کند – بعد از اعلام نتایج شمارش آراء و برکناری همتی که این اتفاق را «واکنش مجلس به رخداد‌های ماه‌های اخیر بازار ارز- توصیف کرده بود، نشانه‌های دیگری از این رویه قالیباف و نیرو‌های تحت مدیریت اش در مجلس است.

۳-استیضاح وزیر اقتصاد با استدلال وضعیت بر هم ریخته بازار ارز آبرومندانه‌ترین شکلی بود که مخالفان دولت می‌توانستند به آن توسل جسته و مساله «عدم ابلاغ قانون حجاب و عفاف» و «ادامه حضور ظریف در دولت» را زیر لوای استیضاح پیگیری کنند. در دو مورد مذکور نیرو‌های جبهه پایداری و سعید جلیلی توفیقی برای تحقق خواسته هایشان نداشته‌اند و، اما این گلایه‌ها و دلخوری‌ها انرژی و پتانسیل کاملی برای پیگیری مساله استیضاح به مجلسی‌ها داد.

۴-به نظر می‌رسد بخشی از جریان استیضاح همتی از خارج از مجلس و توسط تیم دولت قبل در حال پیگیری بوده است. بعد از اعلام رای شمارش شده برای برکناری همتی، علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت سیزدهم خواستار محاکمه عوامل وضعیت بازار ارز بعد از برکناری وزیر شد. موضع گیری که این سوال را برای بسیاری از کاربران فضای مجازی ایجاد کرد که آقای سخنگوی سابق چرا این دغدغه قانون مداری را در مورد محاکمه مسئول اصلی پرونده چای دبش یعنی وزیر سابق جهاد کشاورزی ندارد.

۵-تصویر بوسه امیرحسین ثابتی بر گردن مسعود پزشکیان در ابتدای حضور رییس دولت و همراهانش در مجلس که با بازنشر گسترده‌ای در فضای رسانه‌ای و مجازی نیز همراه شد هم در جای خود مهم است. نیرو‌های مخالف دولت در مجلس دوازدهم- ترکیبی از بخشی از طیف قالیباف، نمایندگان عضو یا نزدیک به جبهه پایداری و نیرو‌های سعید جلیلی- سعی دارند شمایلی دلسوز از دولت را نمایش دهند که با دغدغه وضعیت بازار ارز در ماه‌های اخیر همتی را استیضاح و برکنار کردند. این بوسه سیاسی، اما پیام روشن تری دارد؛ به رییس جمهور لبخند می‌زنیم، او را می‌بوسیم و وزرایش را برکنار می‌کنیم. انتخابات برای این طیف تمام نشده است و تا موعد برگزاری نوبت انتخابات ریاست جمهوری پانزدهم ادامه دارد.