در این مقاله، به تفاوت‌های اصلی این دو نوع بلیط، مزایا و معایب هرکدام، و همچنین قوانین استرداد آن‌ها می‌پردازیم. آشنایی با این نکات به شما کمک می‌کند تا آگاهانه‌تر، بلیط هواپیما مناسب خودتان را انتخاب کنید و بلیطی بخرید که هم از نظر قیمت و هم شرایط سفر مناسب‌تر باشد.
بلیط سیستمی چیست؟
بلیط سیستمی به بلیط‌هایی گفته می‌شود که به طور رسمی توسط شرکت‌های هواپیمایی یا نمایندگان آن‌ها فروخته می‌شود. این بلیط‌ها برای پروازهایی هستند که از قبل توسط ایرلاین مشخص شده‌اند و در سامانه‌های فروش ثبت می‌شوند. قیمت این بلیط‌ها معمولاً ثابت و تعیین‌شده است و توسط ایرلاین یا سازمان هواپیمایی کشوری مشخص می‌شود. به این معنا که قیمت بلیط سیستمی در شرایط معمول تغییرات زیادی نخواهد داشت و فقط در دوره‌های زمانی مشخص یا فصل‌های مختلف ممکن است تغییر کند.
مزایای بلیط سیستمی
بلیط‌های سیستمی به دلیل برنامه‌ریزی دقیق، مزایای زیادی برای مسافران دارند. برخی از مهم‌ترین این مزایای بلیط سیستمی عبارت‌اند از:
- قیمت ثابت و قابل پیش‌بینی: قیمت بلیط‌های سیستمی توسط ایرلاین‌ها تعیین می‌شود، بنابراین تغییرات قیمت به‌ندرت اتفاق می‌افتد و قیمت آن‌ها معمولاً ثابت باقی می‌ماند.
- امکان خرید زودهنگام: بلیط سیستمی این امکان را می‌دهد که پرواز خود را حتی برای تاریخ‌های دور، مثلا چند ماه جلوتر رزرو کنید.
- تخفیف برای کودکان و نوزادان: بلیط سیستمی معمولاً برای کودکان (۲ تا ۱۲ سال) تخفیف زیادی دارد، به‌طوری‌که نرخ بلیط کودک بین ۵۰% تا ۸۵% کمتر از بلیط بزرگسال است. برای نوزادان زیر ۲ سال هم معمولاً هزینه بلیط بسیار کم است.
- امکان استرداد و کنسلی: درصورتی‌که بخواهید سفر خود را لغو کنید، می‌توانید بلیط سیستمی خود را طبق قوانین ایرلاین کنسل کرده و بخش زیادی از هزینه را پس بگیرید. همچنین، اگر ایرلاین پرواز را لغو کند یا تأخیر بیش از ۲ ساعت داشته باشد، معمولاً امکان استرداد کامل وجه بدون جریمه وجود دارد.
- تنوع بیشتر در مسیرها: پروازهای سیستمی در اغلب مسیرهای داخلی و خارجی موجود هستند و انتخاب‌های بیشتری از نظر مقصد، ایرلاین و ساعت پرواز به شما می‌دهند. این پروازها به طور منظم و برنامه‌ریزی‌شده اجرا می‌شوند.
معایب بلیط سیستمی
هرچند بلیط‌های سیستمی مزایای زیادی دارند، اما چند نقطه‌ضعف هم دارند که باید به آن‌ها توجه کرد:
- قیمت بالاتر نسبت به چارتر: بزرگ‌ترین مشکل بلیط سیستمی قیمت بالاتر آن است. معمولاً بلیط‌های سیستمی از بلیط‌های چارتری گران‌تر هستند.
- پر شدن سریع در زمان‌های شلوغ: با اینکه می‌توان بلیط‌ها را زودتر خرید، اما در زمان‌های پرتقاضا، ممکن است ظرفیت پروازهای سیستمی خیلی زود تکمیل شود.
- شرایط خاص هر ایرلاین: قوانین بلیط‌های سیستمی مثل میزان جریمه کنسلی، تغییر تاریخ یا مقدار بار مجاز، بسته به ایرلاین متفاوت است؛ بنابراین مسافر باید هنگام خرید بلیط به این جزئیات توجه کند.
بلیط چارتری چیست؟
بلیط چارتری بلیطی است که توسط آژانس‌های گردشگری یا شرکت‌های چارترکننده از یک ایرلاین پیش‌خرید می‌شود و سپس به مسافران فروخته می‌شود. در واقع، یک شرکت واسطه تعدادی یا تمامی صندلی‌های یک پرواز را برای یک بازه زمانی مشخص اجاره کرده و مسئول فروش آن‌ها به مسافران است. این صندلی‌ها معمولاً مربوط به پروازهای پرتردد در مسیرهایی مثل کیش، مشهد، قشم یا مسیرهای توریستی خارجی هستند.
ازآنجاکه چارترکننده‌ها هزینه تمامی صندلی‌ها را به ایرلاین پرداخت می‌کنند، چه صندلی‌ها فروخته شوند و چه نشوند، انگیزه زیادی دارند تا با تغییر قیمت‌ها، ظرفیت هواپیما را تکمیل کنند. به همین دلیل، نرخ بلیط‌های چارتری معمولاً متغیر است و بستگی به میزان تقاضا دارد.
بلیط‌های چارتری معمولاً از طریق وب‌سایت‌ها یا دفاتر فروش آژانس‌های چارترکننده عرضه می‌شوند. هنگام خرید بلیط چارتری، نام ایرلاین و ساعت پرواز مشخص است و خدمات داخل پرواز نیز تفاوتی با پروازهای سیستمی ندارد، چون هواپیما و خدمه همان ایرلاین هستند. تفاوت اصلی در نحوه فروش و شرایط بلیط است که توسط چارترکننده تعیین می‌شود. بلیط‌های لحظه آخری هم نوعی بلیط چارتری به حساب می‌آیند که درست قبل از پرواز با تخفیف زیاد فروخته می‌شوند تا صندلی‌های خالی پر شوند. شما می‌توانید برای مشاهده و خرید این نوع بلیط‌ها به سامانه‌های معتبر مانند سفرمارکت مراجعه کنید و قیمت‌ها را به راحتی مقایسه کنید.
مزایای بلیط چارتری
هرچند بلیط‌های چارتری محدودیت‌های بیشتری دارند، اما در بعضی شرایط می‌توانند انتخابی به‌صرفه و مناسب باشند. مهم‌ترین مزایای بلیط‌های چارتر شامل موارد زیر است:
- قیمت پایین‌تر در بیشتر مواقع: اصلی‌ترین مزیت بلیط‌های چارتری ارزان‌بودن آن‌هاست. معمولاً هزینه این بلیط‌ها از بلیط‌های سیستمی کمتر است و برای مسافران به‌صرفه‌تر تمام می‌شود.
- بلیت‌های لحظه آخری: وقتی به زمان پرواز نزدیک می‌شویم و صندلی‌های خالی باقی‌مانده باشد، چارترکننده‌ها برای جلوگیری از ضرر قیمت بلیط هواپیما را پایین‌تر می‌آورند.
- فراوانی در مسیرهای پرتردد: در مسیرهای شلوغ و پرطرفدار مثل تهران - مشهد، تهران - کیش یا بعضی مسیرهای خارجی، چندین چارترکننده فعال هستند. این موضوع باعث می‌شود انتخاب‌های بیشتری داشته باشید و رقابت میان آن‌ها معمولاً به کاهش قیمت‌ها کمک می‌کند.
معایب بلیط چارتری
بلیط‌های چارتر علاوه بر قیمت مناسب، یک‌سری محدودیت و ریسک هم دارند که بهتر است قبل از خرید به آن‌ها توجه کنید:
- عدم امکان کنسلی یا تغییر تاریخ: مهم‌ترین مشکل بلیط چارتر این است که معمولاً قابل استرداد نیست. یعنی اگر بعد از خرید بخواهید سفر را لغو کنید، معمولاً پول شما سوخت می‌شود.
- نداشتن تخفیف برای کودکان: در بلیط‌های چارتری قیمت برای همه یکسان است و کودک بالای ۲ سال باید هزینه کامل بلیط بزرگسال را بپردازد.
- محدود بودن به مسیرها و زمان‌های خاص: پروازهای چارتر بیشتر در مسیرهای پرتقاضا و زمان‌های شلوغ ارائه می‌شوند. به همین دلیل، برای مسیرهای کم رفت‌وآمد یا تاریخ‌های خیلی دور، ممکن است اصلاً بلیط چارتر پیدا نکنید.
- نوسان زیاد قیمت: قیمت بلیط‌های چارتری کاملاً وابسته به عرضه و تقاضاست و ممکن است مرتب تغییر کند.
تفاوت بلیط سیستمی و چارتری
باتوجه‌به توضیحات بالا، تفاوت‌های اصلی بلیط‌های سیستمی و چارتری را می‌توان این‌طور خلاصه کرد:
- قیمت: بلیط سیستمی قیمت مشخص و ثابتی دارد که توسط ایرلاین تعیین می‌شود و همه‌جا یکسان است. اما قیمت بلیط چارتر ثابت نیست و بسته به میزان تقاضا تغییر می‌کند.
- امکان کنسلی و تغییر: بلیط سیستمی قابل کنسل یا تغییر است و مسافر می‌تواند طبق قوانین ایرلاین با پرداخت جریمه آن را لغو یا تاریخ آن را عوض کند. ولی در بلیط چارتر معمولاً امکان کنسلی و تغییر تاریخ وجود ندارد.
- قیمت برای کودکان: در پروازهای سیستمی بلیط کودکان ارزان‌تر از بزرگسالان است، اما در پروازهای چارتر قیمت بلیط برای همه یکسان محاسبه می‌شود.
- شرایط خرید: بلیط سیستمی تقریباً همیشه برای مسیرها و تاریخ‌های مختلف در دسترس است، چون پروازها از قبل برنامه‌ریزی می‌شوند. اما بلیط چارتر معمولاً فقط در مسیرها و تاریخ‌های شلوغ عرضه می‌شود.
سخن پایانی
در این مطلب تلاش کردیم به زبانی روشن، تفاوت‌ها و ویژگی‌های دو نوع بلیط هواپیما یعنی سیستمی و چارتری را توضیح دهیم. به‌طورکلی، بلیط سیستمی انتخابی مطمئن‌تر و منعطف‌تر است. با این نوع بلیط می‌توانید سفرتان را از مدت‌ها قبل برنامه‌ریزی کنید، در صورت نیاز وجه را پس بگیرید و برای کودکان هم تخفیف بگیرید، هرچند قیمت آن معمولاً بالاتر است. در مقابل، بلیط چارتری معمولاً ارزان‌تر است و برای سفرهای ناگهانی گزینه مناسبی به شمار می‌آید، اما امکان لغو یا تغییر آن محدود بوده و ریسک بیشتری دارد. بنابراین اگر برایتان مهم است که هزینه کمتری بپردازید و مطمئن هستید برنامه سفرتان تغییر نمی‌کند، بلیط چارتری می‌تواند مناسب باشد. اما اگر می‌خواهید با خیال راحت از قبل سفرتان را برنامه‌ریزی کنید و امکان تغییر یا لغو را هم داشته باشید، بهتر است بلیط سیستمی را انتخاب کنید.
تفاوت بلیط های سیستمی و چارتری چیست؟
نظر شما