9/24/2025 9:31:06 AM

طب سنتی جایگزین پزشکی مدرن نیست

چیزی به اسم طب اسلامی نداریم، هر کس چنین ادعایی کند کلاهبردار است.

چندی پیش علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت با شیاد خواندن افرادی که با عنوان طب اسلامی، سلامت مردم را به مخاطره می‎ اندازند، اعلام کرد: «طب سنتی ایرانی داریم اما طب اسلامی هیچ پایه و اساس علمی ندارد و ما آن را قبول نداریم.»

این گونه طب ‎ها در پاندمی‌ها، خودشان را بیشتر نشان می‎دهند و همواره مدعی درمان بیماری‎های صعب‌العلاج هستند. این عده با گفتن جملاتی مثل درمان قطعی، صددرصد و فوری سعی در جذب افرادی دارند که از رنج بیماری درمانده شده‌اند.

این درحالی است که در علوم پزشکی مدرن چیزی به عنوان درمان قطعی و فوری وجود ندارد. به گفته متخصصان، هر جا چنین جمله‌ای را شنیدید، فوراً فرار کنید، چون شیادی است.

پزشکی یا طبابت علمی تجربی است و هر روز درمان، دارو و تجهیزات جدیدی برای ارتقای آن کشف یا اختراع می‌شود. امیرحسین جمشیدی رئیس دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی ایران و متخصص فارماکوگنوزی با بیان اینکه در علوم طب چیزی به عنوان طب اسلامی وجود ندارد، می‌گوید: «برخی با سوءاستفاده از دین، قرآن کریم، ائمه و باورهای افراد می‌خواهند برای خود کاسبی راه بیندازند که تبعات آن جز آسیب به سلامتی مردم چیز دیگری نیست. بسیاری از مراجع بزرگ دین هم روی این موضوع صحه گذاشتند و اعلام کردند، طب اسلامی نداریم که بخواهد جایگزین طب مدرن باشد.»

طب سنتی ایرانی جایگزین طب مدرن نیست

طب سنتی، طبی است که مورد پذیرش علم پزشکی مدرن نیز قرار گرفته است. جمشیدی در این‎ باره توضیح می‌دهد: «دو نوع طب وجود دارد. طب رایج یا همان مدرن و مکاتب طب مکمل. در جهان حدود ۲۰۰ نوع مکتب طب مکمل وجود دارد که براساس نامش یعنی تکمیل کننده طب مدرن است. در واقع اصل درمان باید در طب مدرن انجام شود و در کنار آن از مکاتب دیگر مثل طب سنتی ایرانی برای تسریع در روند بهبودی، پیشگیری و ترویج سبک زندگی سالم کمک گرفته می‎شود، به همین دلیل طب سنتی ایرانی هم هیچ وقت جای طب مدرن را نمی‎گیرد بلکه در کنار آن برای سلامتی مردم مورد استفاده قرار می‎گیرد.»

از دود کردن عنبرنسا تا خوردن ادرار شتر

دوران پاندمی کرونا عرصه جولان آدم‌هایی بود که مدعی بودند با تجویز داروهای عجیب و غریب می‌توانند این بیماری را با روش‌های خارج از طب مدرن درمان کنند، اما جمشیدی معتقد است در دانشکده طب سنتی ایرانی اساس کار پزشکان طب رایج است.

جمشیدی در این باره می‎گوید: «اینکه می‎گویند، با عنوان طب اسلامی و براساس کتاب‎هایی قدیمی، درمانی را جایگزین پزشکی مدرن می‌کنند، پایه علمی نداشته و ما هم قبول نداریم. اگر توجه کنید، این مدل طب‎های خیالی در پاندمی‎ها بیشتر خودشان را تبلیغ می‎کنند. مثلاً در دوران کرونا، چون ویروس ناشناخته‌ای برای دنیا محسوب می‎شد، برخی با سوء‌استفاده از شرایط مردم و جامعه دستورالعمل‎هایی که بر پایه هیچ علمی نبود را میان مردم ترویج می‎کردند.

مردم گرفتار این بیماری هم حاضر بودند برای نجات خود و عزیزانشان به هر ریسمانی چنگ بزنند. اینکه گاهی افراد به سراغ این طب ساختگی می‎روند، دلیل بر پذیرفته شدن این طب در باور مردم نیست. مردم برای خلاصی از رنج بیماری با این جمله «شاید جواب دهد» در دام این افراد می‌افتند. در دوران کرونا می‎گفتند، عنبرنسا دود کنید تا جایی که مردم حتی نمی‎توانستند نفس بکشند. از دود کردن عنبرنسا تا خوردن ادرار شتر، زمانی که تعداد مرگ و میر بالا رفته بود، این افراد به فکر جذب باور برای طب ساختگی خود بودند، بدون اینکه متوجه باشند با دستورالعمل‎های غیرعلمی، فقط سلامتی مردم را به خطر می‌اندازند.»

رئیس دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به اینکه طب سنتی ایرانی در دانشگاه‎های پزشکی و توسط پزشکان تدریس و تحصیل می‎شود، توضیح می‎دهد: «دانشکده‌های پزشکی، به طب سنتی ایرانی، علمی نگاه می‎کنند.

با تحقیق، بررسی و کارهای بالینی که انجام می‎دهیم، مشخص می‎کنیم، اقداماتی که در این طب مورد استفاده قرار می‎گیرد، کدام یک در بیماران اثربخش است و کدام نیست تا فرصت درمان از افراد گرفته نشود. در مقابل طب اسلامی است که از طرف افرادی ترویج می‎شود که تحصیلات آکادمیک پزشکی ندارند و به مقوله درمان ورود کرده‌اند و با ادعاهای عجیب و غریب به درمان نگاه می‎کنند.»

علم پزشکی درمان قطعی و صددرصد ندارد

به گفته جمشیدی، در علوم پزشکی هیچ درمان قطعی و صددرصدی وجود ندارد. همه چیز با آمار و احتمالات است. هر جا چنین جمله‌ای شنیدید: «درمان قطعی، فوری و صددرصد» فوراً فرار کنید. حال آنکه ترویج کنندگان طب اسلامی به درمان بیماری‎های صعب‌العلاج نگاه صددرصدی و قطعی دارند. مثل سرطان‌ها، دیابت، فشارخون، ام اس و… چون طب مدرن هنوز برای این بیماری‎ها درمان مشخصی پیدا نکرده است، از همین موضوع سوءاستفاده می‎کنند و به مردم می‎گویند، شیمی درمانی نکنید، دارویی به شما می‎دهیم که با بخور آن سرطان درمان می‎شود، فرقی هم نمی‎کند چه نوع سرطانی داشته باشید.

با ادعایی که کسی نه دیده و نه شنیده و حتی کار بالینی هم روی آن انجام نشده، بیماران را فریب می‌دهند. اما چرا افرادی که مدعی طب اسلامی هستند، با متخصصان در دانشگاه‌ها ارتباط نمی‎گیرند و علمی ادعاهای خود را بررسی نمی‎کنند.

رئیس دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی ایران با بیان این موضوع می‌گوید: «تاکنون هیچ یک از این مدعیان وارد این مسیر نشده‌اند تا علمی به ادعاهایشان پرداخته شود. واقعیت آن است، فقط می‎خواهند داروهای دست‌سازخودشان را به مردم بفروشند و کسب درآمد کنند. وجود این سودجویان حتی طب سنتی ایرانی را هم با چالش روبه رو کرده و مردم را نسبت به این طب بدبین می‎کنند. بسیاری از کشورها از طریق طب مکمل‌شان هزینه‎های درمان را برای مردم کاهش می‌دهند و حتی توریست جذب می‎کنند. آن وقت متخصصان طب سنتی ایرانی ما باید با تمام این گروه‎ها بجنگند تا در حیطه کاریشان ورود نکنند و خدشه‎ای به نام طب سنتی ایرانی وارد نشود.»

کسی با چهار ساعت دوره آموزشی متخصص طب سنتی نمی‎شود

جمشیدی در مورد دانشگاه طب سنتی علوم پزشکی ایران می‎گوید: «آموزش نوین طب سنتی از سال ۱۳۸۶ در کشور شروع شد و بعدها گسترش پیدا کرد. این آموزش‌ها در سه دسته قرار دارند؛ پزشکان عمومی که Ph. D طب سنتی می‌گیرند، داروسازانی که در دوره تخصص، Ph. D داروسازی تخصصی می‎گیرند و همچنین در گروه‌های تاریخ پزشکی هم افراد در این دانشگاه مستقر هستند.

البته دوره‌های کوتاه مدت مجوزداری هم در دانشگاه برای گروه‌های مختلف پزشکی، پرستاری و متخصصان تغذیه داریم که در این زمینه آموزش‎هایی ارائه می‎دهند تا این افراد در حرفه‌های خودشان هم از پنجره طب سنتی به آن بیماری نگاه کنند. اما به کرات دوره‌های مختلفی در جامعه دیده می‎شود که چهارساعته آموزش طب سنتی می‎دهند و بدون هیچ پشتوانه علمی حجامت، طب سوزنی، زالودرمانی و… می‎کنند، بدون اینکه بدانند هر فردی کاندیدای مناسبی برای این کارها نیست. میزان این اعمال بسیار محدود است، شاید فقط ۵ درصد از مراجعان طب سنتی نیاز به دریافت این خدمات داشته باشند.

این طور نیست که هر کسی آمد برایش حجامت کنند یا طب سوزنی انجام بدهند. تجویزها بسته به نوع بیماری، شرایط جسمانی و اثرگذاری خدمت دارد. اگر بدانیم مثلاً حجامت برای بیماری این مراجعه کننده اثری ندارد، انجام نمی‎دهیم. اما متأسفانه برخی برای کسب سود هر فردی از در وارد می‎شود را حجامت می‎کنند. اما در سلامتکده‌ها تمام شرایط افراد مورد بررسی قرار می‎گیرد و بعد اگر نیاز به چنین درمانی بود، انجام می‎شود.»

فضای مجازی، محل مناسبی برای یافتن پزشک معالج نیست

دانشکده‌های طب سنتی برای ارائه خدمات به مردم، سلامتکده طب سنتی ایرانی دارند. او با تأیید این موضوع می‎گوید: «به غیر از این سلامتکده‎ها، پزشکان بعد از فارغ‌التحصیلی، مطب‎های شخصی دایر می‎کنند و تحت عنوان متخصص طب سنتی به مردم خدمات مختلفی می‌دهند. مردم باید بسیار هوشیار باشند و برای دریافت خدمات طب سنتی ایرانی از مسیر درست ورود کنند. کانال‎های مجازی مثل اینستاگرام مکان مناسبی برای پیدا کردن پزشک معالج مناسب نیست. چون شیادان در این فضاها جولان داده و به راحتی نادرست را درست جلوه می‌دهند.»



طب سنتی جایگزین پزشکی مدرن نیست

برچسب‌ها

نظر شما


مطالب پیشنهادی