در چهل و سومین دوره جشنواره فیلم فجر سونسوز به کارگردانی رضا جمالی و تهیه کنندگی سلمان عباسی نه تنها توانست با زبان شیرین از دردی تلخ بگوید بلکه مخاطبان را به تشویق‌های مکرر نیز واداشت.

در وضعیتی که فیلم‌های طنز به شماره اول فروش گیشه تبدیل شده‌اند، سونسوز موضوع عقیم بودن مردان یک روستا در اردبیل را با دیالوگ‌های طنز و در عین حال واقعی به روی پرده برد.

جمالی در این فیلم نه تنها از چهره‌های خاص بازیگری استفاده نکرده است بلکه بازیگران دلنشین او همان اهالی روستاهایی هستند که برای تولید فیلم به سراغشان می‌رود.

زاویه دوربین جمالی هم زیبایی‌های طبیعت منطقه، هم موسیقی و هم آداب و رسوم را نشان می‌دهد.

بازیگران ساده و بدون هرگونه ادا و نقشی تصنعی ظاهر می‌شوند. گویی جمالی پرتجربه در تولید فیلم کوتاه و مستند به این نتیجه رسیده است که در سینما هم نباید از واقعیت فاصله گرفت و حرف دل زد تا بر دل نشیند.

شکستن سنت کادر بسته

در وضعیتی که اغلب فیلم‌های سینمایی به کادرهای بسته و سکوت بازیگر برای گفتن حرف‌های ناگفته محدود شده است، جمالی شجاعانه فیلمی ‌ارائه می‌کند که در فضای زندگی روستایی از خانه‌ای به خانه دیگر و از دشتی به جاده‌ای در جریان است. تبحر فیلمبردار به خوبی لمس می‌شود تا جایی که مخاطب احساس می‌کند در همان دشت‌های پرگل ایستاده و کوه سبلان را در مقابل خود تماشا می‌کند.

با زنانی که مظلومانه طلاق را بعد از بچه دار نشدن تجربه کرده‌اند می‌گرید و به چندهمسری مردان عقیمی ‌که گمان می‌کردند اگر زن دیگری بگیرند بچه‌دار خواهند شد، می‌خندد.

سونسوز به معنی بی فرزند و عقیم از زبان ترکی استفاده کرده است. از موسیقی آذری مدد گرفته است و لباس زنان آذری را به خوبی در فیلم خود به نمایش گذاشته است. هیچ شعاری در کار نیست. جمالی معتقد است سینمای ایران به طرح همین تنوع‌های فرهنگی و قومیتی نیاز دارد.

وی در پاسخ به خبر ساز در خصوص پروژه بعدی فیلم سازی خود و دغدغه‌هایی که می‌خواسته مطرح کند، تصریح کرد: ضلع سوم سه گانه‌ای را بعد از دو فیلم پیرمردها نمی‌میرند و سونسوز خواهیم ساخت.

عقیم شدن با سم کشاورزی در یک فیلم

این کارگردان که تجربه تبدیل فیلم‌های کوتاه به بلند را دارد در قالب فیلم سینمایی خود از واقعیت تلخی نیز پرده برداشته است.

می‌گوید طبق تحقیقات میدانی و با تأیید مراجع مشخص شده است که استفاده از سم کشاورزی موجب عقیم شدن مردان می‌شده است و در روستاهایی شنیدم به خاطر اینکه تصور می‌کردند مشکل از زنان است، آن‌ها را طلاق می‌دادند.

این کارگردان جسورانه فیلم می‌سازد و معتقد است برگشت سرمایه برای من مهم نیست مهم این است که بتوانم دغدغه‌های اجتماعی را در بافت فرهنگ و سنت‌ها بیان کنم.

به نظر می‌رسد فیلم سونسوز که توانسته قبل از جشنواره فجر نگاه‌ها را به خود جلب کند، از سوی داوران جشنواره نیز استقبال خواهد شد.