دانشمندان ترکیب شیمیایی و اندازه سیاره «تیا»(Theia) را بازسازی کردهاند. اعتقاد بر این است که در آغاز پیدایش منظومه شمسی، این سیاره با زمین برخورد کرده است. بررسیها نشان میدهند که این سیاره مانند سیاره ما در فاصله نه چندان دوری از خورشید تشکیل شده است.
به نقل از یونیورس اسپیس تک، یک گروه پژوهشی به سرپرستی «موسسه تحقیقات منظومه شمسی ماکس پلانک»(MPS) و «دانشگاه شیکاگو»(UChicago) کشف کردهاند که سیاره تیا ممکن است از کجا آمده باشد. آنها معتقدند که این جرم کوچک تنها چند ۱۰ میلیون سال پس از تشکیل زمین با آن برخورد کرده است.
این نظریه برای توضیح منشأ ماه هم ارائه شده و در اصل، یک نظریه ثابت است. با وجود این، هیچکس تا به امروز نتوانسته به طور قطعی بگوید که این جرم مرموز از کجا آمده است. آیا مدار آن مانند مدار زمین بوده یا مدار متفاوتی را در منظومه شمسی داخلی دنبال کرده است؟ آیا ممکن است از جایی فراتر از مدار مشتری آمده باشد؟
پاسخ این پرسشها را میتوان در ترکیب ایزوتوپی زمین و ماه یافت. اتمهای یک عنصر میتوانند وزنهای متفاوتی داشته باشند. آنها پیشتر در قرص پیشسیارهای اطراف خورشید از هم جدا شدهاند. بخشهای داخلی، یک مجموعه داشتند و بخشهای بیرونی متعلق به مجموعه دیگری بودند.
از لحاظ تئوری، منشأ تیا را میتوان با تفاوت در ترکیب ایزوتوپی مواد آن با زمین تعیین کرد. برای این منظور، پژوهشگران ۱۵ نمونه از سنگهای زمین و ۶ نمونه دیگر از سنگهای ماه را تجزیه و تحلیل کردند. اعتقاد بر این است که بیشتر مواد تیا ممکن است روی ماه ما باقی مانده باشند.
دانشمندان به نسبت ایزوتوپهای آهن و همچنین کروم، مولیبدن و زیرکونیوم علاقهمند بودند و هیچ تفاوت خاصی پیدا نکردند. به نظر میرسد که تیا از مجاورت منظومه شمسی به ما نرسیده، بلکه در جایی نزدیک به آن شکل گرفته است اما چقدر نزدیک؟ تجزیه و تحلیل ایزوتوپی ساده نمیتواند به این پرسش پاسخ دهد. دانشمندان به مدلسازی چگونگی شکلگیری زمین و تیا متوسل شدند. بررسیها نشان داد که ترکیب شیمیایی سیاره ما را به راحتی میتوان به عنوان ترکیبی از انواع گوناگون شهاب سنگها بازتولید کرد.
با وجود این، تیا احتمالا باید حاوی ناخالصی کم اما قابل توجهی با منشأ ناشناخته بوده باشد. دانشمندان معتقدند این موضوع را میتوان با فرض این که این جرم آسمانی نسبت به زمین در فاصله نزدیکتری به خورشید تشکیل شده است، توضیح داد.
این پژوهش در مجله «Science» به چاپ رسید.
زمین و سیاره «تیا» روزی همسایه بودهاند


نظر شما