واشنگتن‌پست نوشت: در نامه ‌ای که رئیس‌جمهور ونزوئلا، نیکلاس مادورو، مختص رهبر روسیه نوشته است، این ماه چندین درخواست مطرح کرده است. دولت آمریکا، در سمت دیگر، کشتی‌هایی را در سواحل آمریکای جنوبی هدف قرار می‌دهد و در واشنگتن نیز تهدیدهای نظامی مطرح می‌کند. ونزوئلا به کمک ولادیمیر پوتین نیاز دارد.

در میان درخواست‌ها، اصلاح سامانه‌های راداری دفاعی، تعمیرات هواپیماهای نظامی و احتمالاً موشک‌ها به چشم می‌خورد، طبق اسناد داخلی دولت آمریکا که توسط The Washington Post به‌دست آمده‌اند.

دولت ونزوئلا، بر اساس این اسناد، همچنین به چین و ایران نیز دست یازیده و درخواست کمک‌های نظامی و تجهیزات کرده است تا توان دفاعی خود را تقویت کند. مادورو نامه‌ای به شی جین‌پینگ، رئیس‌‌جمهور چین، نوشته و خواستار «گسترش همکاری نظامی» میان دو کشور شده تا در مقابل «تشدید تنش‌ها بین آمریکا و ونزوئلا» ایستادگی کنند.

در این نامه، مادورو از دولت چین درخواست کرده تا تولید شرکت‌های چینی از سیستم‌های رادار کشف را تسریع کنند، به‌طوری که ونزوئلا بتواند توانمندی‌های خود را ارتقا دهد.

اسناد می‌گویند وزیر حمل‌ونقل، رامون سلستینو ولاسکِس نیز به‌تازگی هماهنگی ارسال تجهیزات نظامی و هواپیماهای بدون‌سرنشین از ایران را انجام داده و در حال برنامه‌ریزی برای سفری به آن کشور بوده است.

او به یک مقام ایرانی گفته است که ونزوئلا به «تجهیزات کشف غیرفعال»، «مختل‌کننده‌های جی‌پی‌اس (GPS scramblers)» و «تقریباً به‌طور قطع پهپادهایی با برد هزار کیلومتر [۶۰۰ مایل]» نیاز دارد.

در اسناد آمده است که مشخص نیست چین و ایران چگونه به این درخواست‌ها پاسخ داده‌اند.

با این‌حال، روسیه همچنان خط اصلی حمایت مادورو به‌شمار می‌رود. روز یک‌شنبه، یک فروند هواپیمای ایلیوشین ایل‑۷۶ ـ یکی از هواپیماهای روسی که در سال ۲۰۲۳ توسط آمریکا به‌دلیل مشارکت در تجارت سلاح و جابه‌جایی مزدوران تحریم شد ـ پس از مسیر پیچیده‌ای بر فراز آفریقا به کاراکاس، پایتخت ونزوئلا، رسید. مسیری که برای دور زدن حریم هوایی غربی انتخاب شد. کرملین از اظهار نظر درباره نامه خودداری کرد.

تنها یک روز پیش از آن، مسکو با کاراکاس پیمان راهبردی جدیدی را تصویب کرد.

این جریان نشان می‌دهد که مسکو چه میزان را می‌تواند در صورت سقوط رهبر تحت فشار ونزوئلا از دست بدهد. پروژه‌های سطح بالا میان دو کشور همچنان در حال اجرا هستند، از جمله کارخانه گلوله‌سازی «کلاشینکف» که در ماه ژوئیه در ایالت آراگوآی ونزوئلا افتتاح شد، حدود ۲۰ سال پس از آن‌که وعده داده شده بود. مسکو همچنین حقوق اکتشافی برای ذخایر بالقوه گاز و نفت بیلیون‌ها دلاری در اختیار دارد.

با این‌حال، با وجود نگاه رسانه‌ای پررنگ، تحلیلگران می‌گویند که توان و علاقه روسیه برای حمایت از مادورو نسبت به سال‌های گذشته کاهش یافته است. درگیری مسکو در جنگ اوکراین و تحریم‌های غربی، موجب شده که روسیه بیشتر مشغول منطقه خودش باشد و در عین‌حال از فرصت نزدیکی با دیگر شرکای آمریکای لاتین بهره بگیرد.

«واقعیت این است که روسیه در مورد ونزوئلا نسبتاً ساکت بوده است»، می‌گوید داگلاس فِراه، رئیس شرکت مشاوره امنیت ملی «IBI Consultants». «و آنها برای دفاع از مادورو، سرمایه سیاسی چندانی مصرف نکرده‌اند.»

با این‌حال، مادورو در میانه تلاش برای مستحکم کردن دفاعات خود است و به مسکو نیاز دارد.

با درگیری نیروهای روسیه در اوکراین و تحریم‌های غربی، این کشور نیز کمتر توان کمک به رهبر دوست‌داشتنی‌اش در آن سوی اقیانوس را دارد، حتی اگر بخواهد

خواست‌های رسمی از روسیه

در میانه ژوئن / اوت، ولاسکِس، وزیر حمل‌ونقل، به مسکو سفر کرده است برای دیدار با همتای روسی‌اش، طبق اعلام وزارت حمل‌ونقل روسیه. بر اساس اسناد به‌دست آمده، او قرار بود نامه مادورو را به پوتین تحویل دهد.

طبق اسناد، در این نامه، مادورو خواسته بود که روس‌ها به ارتقای دفاع هوایی کشورش کمک کنند، از جمله بازگرداندن چند فروند هواپیمای شکارچی روسی مدل سوخو Su‑20MK2 که پیش‌‌ از این توسط ونزوئلا خریداری شده بودند. همچنین از آن‌ها خواسته بود که کمک به تعمیر هشت موتور و پنج سامانه راداری، خرید ۱۴ مجموعه از آنچه تصور می‌شد موشک‌های روسی هستند، و نیز «پشتیبانی لجستیکی» نامشخصی را فراهم کنند.

مادورو تأکید کرده بود که جنگنده‌های سوخو روس‌ساخت «مهم‌ترین بازدارنده‌ای هستند که دولت ملی ونزوئلا در مواجهه با تهدید جنگ دارد».

او از روسیه خواست برنامه‌ریزی مالی میان‌مدتی به مدت سه سال از طریق شرکت دولتی Rostec داشته باشد. اسناد مبلغ مشخصی را تعیین نکرده‌اند.

اسناد همچنین نشان می‌دهند که ولاسکِس قرار بود با دنیس مانتوروف، نخست‌وزیر اول‌وزیر روسیه، دیدار و نامه دوم را تحویل دهد؛ ولی روشن نیست که آیا دیدار انجام شده یا نه و روسیه چگونه پاسخ داده است.

«آشغال محض»

یکی از مقامات سابق ارتش ونزوئلا، که به خاطر هراس از تلافی نخواسته نامش فاش شود، گفته است: «تا سال ۲۰۱۸، ونزوئلا کمتر از پنج جنگنده سوخو روسی در حال خدمت داشته است.» هوگو چاوز شروع‌کننده خریدهای نظامی روسی بود، شامل تانک‌های روسی، جنگنده‌های سوخو و سامانه‌های موشکی زمین به هوا. تحلیلگران و مقامات آشنا به ارتش ونزوئلا می‌گویند که بسیاری از آنچه خریداری شده، غیرعملیاتی یا منقضی‌شده هستند.

او گفت: چاوز همچنین هلی‌کوپترهای روسی خرید و موشک‌های روسی انبار کرده بود.اما بسیاری از آن‌ها قدیمی هستند و تهدید جدی برای نیروی نظامی آمریکا به شمار نمی‌روند.

او گفته است: «چاوز خریده بود، یا روسیه فروخته بود به ونزوئلا، آشغال محض (pure junk)».

مادورو این ماه ادعا کرده که ونزوئلا ۵۰۰۰ فروند موشک قابل حمل روس‌ساخت مدل Igla‑S را در سراسر کشور مستقر کرده است.

تغییر رژیم در ونزوئلا ضربه‌ای بزرگ برای مسکو خواهد بود، که ممکن است از دست دادن متحدی بزرگ به‌حساب آید و در ضمن می‌تواند متحد دیگرش، یعنی کوبا را نیز ضعیف کند — متحدی که از مدت‌ها پیش بسیار به مسکو نزدیک بوده و جامعه اطلاعاتی آن با ونزوئلا تنیده است — و تحلیلگران می‌گویند که ممکن است کوبا بعدی در فهرست واشنگتن باشد.

ولی برخی تحلیلگران در مورد تعهد روسیه نسبت به مادورو شک دارند. سیگنال‌های عمومی اکنون متفاوت از سال ۲۰۱۹ هستند، زمانی که روسیه حدود ۱۰۰ نیروی نظامی به رهبری ژنرال واسیلی تونکوشکورووف با هواپیمای ترابری آن-۱۲۴ به ونزوئلا اعزام کرد.

حتی پیمان همکاری میان ونزوئلا و روسیه محدود به قول همکاری نظامی نیست. ویکتور جیفِتس، سردبیر ژورنال علمی روسی «لاتین‌آمریکا»، می‌گوید که این معاهده، که موضوعاتی مثل پول‌شویی و اشاعه هسته‌ای را شامل می‌شود، در زمینه دفاعی مبهم است و صرفاً پیشنهاد می‌کند که طرفین «روابط را در حوزه دفاع بهبود بخشند».

با درگیری نیروهای روسیه در اوکراین و تحریم‌های غربی، این کشور نیز کمتر توان کمک به رهبر دوست‌داشتنی‌اش در آن سوی اقیانوس را دارد، حتی اگر بخواهد.

جیفتس گفته است: «آیا روسیه در صورت عملیات احتمالی آمریکا کاری خواهد کرد؟ فکر می‌کنم که این در برنامه‌ فوری مقامات روسیه نیست».

ارتباطات نفتی

روسیه همچنان بازیگر بزرگی در عرصه نفتی ونزوئلا است، نفت بسیار سنگینی که نیاز به فرآوری عمده دارد. روس‌ها ورودی‌های ضروری برای فرآوری آن نفت را تأمین می‌کنند و نیز تأمین بنزین برای نگه‌داری صنعت را دارند. شرکت‌های دولتی روسی در سه پروژه مشترک با ونزوئلا سرمایه‌گذاری مستقیم دارند که تولید روزانه ۱۰۷٬۰۰۰ بشکه نفت خام دارند — یعنی حدود ۱۱ درصد از کل تولید فعلی ونزوئلا — و ماهانه تقریباً ۶۷ میلیون دلار درآمد دارد.

روسیه همچنین حقوق اکتشافی در میدان‌های گازی و نفتی فراساحلی «پاتا‌و» و «مجیلونس» در اختیار دارد. حقوق آن‌ها به ذخایر ثابت ولی استخراج‌نشده نفت ونزوئلا تا حدود ۵ میلیارد دلار نیز ارزش‌گذاری شده‌اند.

ولی نفت ونزوئلایی — که تحت تحریم آمریکاست — همچنین رقیب صنعت نفت داخلی روسیه محسوب می‌شود، که آن نیز تحت تحریم آمریکاست و بنابراین مشتریانی مشترک با چین دارد.

فرانسیسکو مونالدی، مدیر برنامه انرژی آمریکای لاتین در Rice University می‌گوید: «روس‌ها دیگر در ونزوئلا سرمایه‌گذاری نمی‌کنند، این خط پایانی است»،

در نتیجه، این وضعیت نشان‌دهنده ترکیبی از نگرانی، تنگنای مالی و محاسبه‌شده از طرف روسیه است — و نه لزوماً تعهد بی‌قید و شرط به حمایت از مادورو.

درخواست کمک نظامی مادورو از ایران، چین و روسیه/ یک وزیر ونزوئلا اخیرا هماهنگی ارسال تجهیزات نظامی و پهپاد از ایران را انجام داده