نیروی مشترکی که با ارتش سودان متحد است، نیروهای «واکنش سریع» را متهم کرده که از روز یکشنبه تاکنون بیش از دو هزار غیرنظامی بی‌دفاع را در شهر الفاشر، در غرب سودان، اعدام کرده‌اند؛ اقدامی که آن را «نقض‌های هولناک» توصیف کرده و اعلام کرده است که تصاویر ماهواره‌ای، وقوع این جنایات را تأیید می‌کند.

این نیروی مشترک در بیانیه‌ای آورد: نیروهای واکنش سریع، جنایت‌هایی فجیع علیه غیرنظامیان بی‌گناه در شهر الفاشر مرتکب شدند و در روزهای ۲۶ و ۲۷ اکتبر (۵ و ۶ آبان)، بیش از دو هزار نفر ــ که بیشترشان زن، کودک و سالخورده بودند ــ اعدام شدند.»

این اتهامات پس از هشدار سازمان ملل متحد درباره «افزایش خطر نقض‌ها و جنایات با انگیزه‌های قومی» مطرح شد؛ هشداری که بر پایه گزارش‌های ناظران مستقل از شدت گرفتن خشونت در این منطقه صادر گردید.

از سوی دیگر، انور قرقاش، مشاور دیپلماتیک رئیس امارات متحده عربی که -کشورش به حمایت از نیروهای واکنش سریع متهم می شود- درباره تحولات الفاشر در حساب خود در شبکه «ایکس» (توییتر سابق) نوشت: «از دست دادن شهر الفاشر از سوی ارتش سودان، پس از محاصره‌ای طولانی، نقطه‌ای است که نیازمند تعقل و واقع‌بینی است. مسیر سیاسی تنها گزینه برای پایان دادن به جنگ داخلی به‌شمار می‌رود.»

او همچنین خواستار پایبندی به بیانیه «گروه چهارجانبه» (ایالات متحده، مصر، عربستان سعودی و امارات) شد که بر تشکیل دولت غیرنظامی انتقالی ــ بدون حضور ارتش و نیروهای واکنش سریع ــ تأکید دارد.

پیش‌تر، نیروهای واکنش سریع اعلام کرده بودند که شهر الفاشر، مرکز ایالت شمال دارفور، را که آخرین شهر بزرگ تحت کنترل ارتش در این منطقه بود، تصرف کرده‌اند؛ اقدامی که نقطه عطفی در نقشه جنگ در دارفور به‌شمار می‌رود، زیرا اکنون هر پنج ایالت دارفور زیر نفوذ این نیروها قرار گرفته است.

در مقابل، عبدالفتاح البرهان، رئیس شورای حاکمیتی سودان، اعلام کرد که عقب‌نشینی از شهر «به‌منظور حفظ جان غیرنظامیان و جلوگیری از ویرانی بیشتر الفاشر» صورت گرفته است.

اهمیت الفاشر و دارفور

سیطره بر الفاشر تحولی بزرگ در عرصه نظامی محسوب می‌شود، زیرا این شهر آخرین دژ ارتش در منطقه دارفور بود؛ منطقه‌ای که حدود یک‌چهارم مساحت سودان را دربر می‌گیرد.

الفاشر همچنین دارای موقعیت ژرف استراتژیک برای ایالت‌های کردفان، شمالی و نهر نیل است و سودان را با نوار مرزی گسترده‌ای پیوند می‌دهد که به کشورهای چاد، لیبی، جمهوری آفریقای مرکزی و سودان جنوبی می‌رسد.

سقوط الفاشر در عمل به این معناست که نیروهای پشتیبانی سریع اکنون بر سراسر نوار غربی این کشور از دارفور تا کردفان مسلط شده‌اند، و این امر به آن‌ها امکان می‌دهد کنترل «خط دفاع غربی» سودان را در دست گیرند.

تحولات سیاسی و نظامی

تحلیل‌گران بر این باورند که تسلط نیروهای پشتیبانی سریع بر دارفور، موقعیت چانه‌زنی آن‌ها را تقویت می‌کند؛ چرا که این منطقه دروازه سودان به چهار کشور آفریقایی است و پیوندهای قبیله‌ای و اقتصادی عمیقی با آن‌ها دارد.

اهمیت اقتصادی دارفور

ایالت دارفور از نظر منابع طبیعی بسیار غنی است و بخش بزرگی از ثروت دامی و معدنی سودان را در خود جای داده است؛ بنابراین کنترل آن، علاوه بر جنبه نظامی و سیاسی، اهمیتی اقتصادی نیز دارد.

مناطق استخراج طلا در دارفور از مهم‌ترین منابع طلای سودان به‌شمار می‌روند؛ از جمله منطقه جبل عامر در شمال دارفور، نزدیک شهر الفاشر، که یکی از بزرگ‌ترین مراکز استخراج سنتی طلاست. همچنین منطقه الردوم در جنوب دارفور، نزدیک شهر نیالا، سال‌هاست به‌عنوان مرکز اصلی استخراج طلا شناخته می‌شود.

معدن‌های طلا در شمال دارفور، در منطقه «جبل عامر» نزدیک شهر الفاشر پراکنده‌اند؛ منطقه‌ای که از بزرگ‌ترین مراکز استخراج سنتی (محلی) طلا به‌شمار می‌رود.

این مناطق در گذشته منبع اصلی رقابت اقتصادی و یکی از دلایل درگیری‌های مسلحانه در دارفور بوده‌اند، و اکنون اهمیت کنترل بر آن‌ها بُعد تازه‌ای به دستاورد نیروهای پشتیبانی سریع در الفاشر می‌دهد.

در 2 روز، بیش از 2000 نفر که بیشترشان زن، کودک و سالخورده بودند، در شهر الفاشر سودان اعدام شدند