10/6/2025 4:12:19 AM

نجات اسکناس‌ از بار بی‌پایان صفرها! | ترکیه می‌شویم یا ونزوئلا؟ | حذف صفر به جای حذف تورم

به گزارش خبر ساز، این طرح که سال‌ها در محافل اقتصادی و سیاسی مورد بحث بود، اکنون با ۱۴۴ رأی موافق، ۱۰۸ رأی مخالف و ۳ رأی ممتنع تصویب شده است و مسئولان آن را «ضروری برای نجات اسکناس‌ها از بار بی‌پایان صفرها» توصیف می‌کنند.

بانک مرکزی ایران موظف است طی دو سال مقدمات را آماده کند و دوره گذار سه‌ساله‌ای را اجرا کند که در آن ریال قدیم و جدید به‌طور هم‌زمان در گردش خواهند بود. این تغییر شامل تدوین مقررات جدید، چاپ اسکناس‌های تازه، اطلاع‌رسانی عمومی و جمع‌آوری اسکناس‌های قدیمی خواهد بود. پس از پایان این دوره، تمام محاسبات مالی تنها با ریال جدید و واحد قران انجام خواهد شد.

هدف این تصمیم چیست؟

مسئولان مجلس و بانک مرکزی اهداف این اصلاحات را چنین بیان کرده‌اند؛‌ ساده کردن تراکنش‌ها و حسابداری، کاهش هزینه‌های چاپ و نگهداری اسکناس، بهبود تصویر بین‌المللی ریال، بازگرداندن اعتماد عمومی به ریال و کاهش سردرگمی مردم در معاملات روزمره

چالش‌ها و تردیدها

با این حال، اقتصاددانان نسبت به تأثیر واقعی این اقدام تردید دارند. آن‌ها معتقدند بدون اصلاحات ساختاری، حذف صفرها بیشتر نمادین خواهد بود و سیاستی پایدار نخواهد بود. تورم مزمن و کسری بودجه می‌توانند ارزش ریال جدید را به سرعت کاهش دهند. به عنوان نمونه، ترکیه در سال ۲۰۰۵ با حذف شش صفر و اصلاحات گسترده توانست ارزش لیر خود را بازسازی کند و تورم را مهار کند، اما ونزوئلا بارها صفرها را حذف کرد بدون اصلاحات اساسی و تورم سرسام‌آور دوباره بازگشت.

برای مردم عادی، این اصلاح می‌تواند گیج‌کننده باشد: قیمت‌ها باید دوباره محاسبه شود و ارزش دارایی‌ها در ذهن مردم تغییر کند. مقامات وعده داده‌اند که در طول سه سال گذار، آموزش عمومی گسترده‌ای ارائه خواهد شد تا سوءتفاهم‌ها کاهش یابد.

نتیجه چه خواهد شد؟

اگر این اقدام با اصلاحات اقتصادی مانند استقلال بیشتر بانک مرکزی، کنترل دقیق‌تر کسری بودجه و جذب سرمایه‌گذاری همراه شود، می‌تواند نقطه عطفی در بهبود اقتصاد ایران باشد. اما اگر تنها به حذف صفرها محدود شود، خطر دارد که صرفاً یک «ظاهرسازی» باشد و تنها ظاهر اسکناس‌ها را تغییر دهد بدون اینکه اقتصاد واقعی بهبود یابد. ایران اکنون در یک چهارراه اقتصادی قرار دارد؛ آزمون واقعی این است که آیا می‌تواند همان‌طور که صفرها را حذف می‌کند، سایه سنگین تورم را نیز از بین ببرد یا خیر.


نجات اسکناس‌ از بار بی‌پایان صفرها! | ترکیه می‌شویم یا ونزوئلا؟ | حذف صفر به جای حذف تورم

برچسب‌ها

نظر شما


مطالب پیشنهادی