پیش‌نویس قطعنامه کره جنوبی، طبق بند ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) شورای امنیت، صبح امروز جمعه به وقت محلی (نیویورک) ۱۹ سپتامبر برابر با ۲۸ شهریور ماه جاری در شورای امنیت مطرح شده است تا بررسی و به رای گذاشته شود.

سه کشور اروپایی انگلیس، آلمان و فرانسه عضو توافق هسته ای با ایران موسوم به برجام تاکنون به تعهدات خود عمل نکرده اند، ۶ شهریور ماه ۱۴۰۴ (۲۸ اوت ۲۰۲۵) روند ۳۰ روزه موسوم به «مکانیسم ماشه» را برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل متحد آغاز کردند که چنانچه ظرف ۱۰ روز پس از اعلان فعال سازی مکانیسم ماشه، هیچ کشوری، پیش‌نویس چنین قطعنامه‌ای را ارائه ندهد، مسئولیت ارائه آن بر عهده رئیس شورای امنیت است که قطعنامه ای ارائه کند و این روند ۳۰ روزه در ۲۶ سپتامبر (۴ مهر ماه) پایان می یابد.

«اسنپ‌بک» به معنای بازگرداندن سریع و خودکار قطعنامه‌های پیشین شورای امنیت سازمان ملل است و مکانیسم ماشه نیز روندی است که امکان بازگشت این تحریم‌ها را فراهم می‌کند. این روند از زمانی که آغاز می‌شود تا بازگشت تحریم‌های شورای امنیت، ۳۰ روز طول می‌کشد، مگر آنکه با تصویب قطعنامه‌ای در شورای امنیت، جلوی اجرای آن گرفته شود.

رای گیری امروز تعیین می کند که آیا روند کنونی یعنی تداوم لغو تحریم های ایرانی و فرصت برای دیپلماسی و مذاکره همچنان ادامه خواهد یافت یا اینکه آمریکا و سه کشور اروپایی در پی اجرای سیاست های فشار حداکثری واشنگتن به دنبال فشار بیشتر به تهران تا موعد مهلت ۳۰ روزه یاد شده برای رسیدن به خواسته های خود، آنهم پس از حمله به تاسیسات هسته ای ایران هستند.

در واقع، با رای گیری امروز و رای نیاوردن احتمالی پیش نویس قطعنامه کره جنوبی، مکانیسم ماشه (پس گشت) بلافاصله آغاز نخواهد شد. بلکه این اقدام از سویی تشریفاتی و از سوی دیگر برای فشار بیشتر به جمهوری اسلامی ایران به منظور پذیرش مطالبات و خواسته های آمریکا و سه کشور اروپایی در مهلت باقیمانده ۳۰ روزه تا پایان روز ۲۶ سپتامبر خواهد بود.

با توجه به اینکه هر قطعنامه برای تصویب در شورای امنیت باید ۹ رای از ۱۵ رای اعضای این شورا را بدون وتو (رای منفی) کسب کند، چنانچه قطعنامه کره جنوبی بتواند آرای لازم را بدون وتو کسب کند، وضعیت موجود یعنی لغو تحریم های ضد ایرانی ادامه خواهد یافت؛ در غیر این صورت تا پایان مهلت ۳۰ روزه، هنوز زمان برای دیپلماسی و مذاکرات وجود دارد.

روسیه نیز به همراه چین، پیش نویس قطعنامه ای را برای از سرگیری مذاکرات ارائه کرده بودند که «دیمیری پولیانسکی» سفیر و معاون نمایندگی روسیه در سازمان ملل درباره پیش نویس قطعنامه پیشنهادی روسیه تمدید فنی مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت درباره ایران و برجام گفته بود: این پیش نویس مربوط به تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ است و در واقع روسیه و چین به عنوان اعضای پاسخگو در برجام می‌خواهند فضای تنفس بیشتری برای دیپلماسی ایجاد و امکان پیگیری فعالانه برای حل دیپلماتیک این موضوع فراهم کنند.

بر اساس توافق هسته‌ای ایران موسوم به برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، موعد پایان برخی بندهای کلیدی توافق (روز انتقالی) در آبان‌ماه امسال فرا می‌رسد. سه کشور اروپایی که در اجرای تعهدات اقتصادی خود ناکام بوده‌اند، اکنون مدعی هستند که همچنان «بدون ابهام» حق بازگرداندن تحریم‌ها را دارند، زیرا ایران تعهداتش را نقض کرده است.

این در حالی است که اقدامات ایران در کاهش تعهدات هسته‌ای پس از خروج آمریکا از توافق و ناتوانی اروپا در جبران خسارت‌ها، تدریجی و تحت نظارت آژانس و برگشت‌پذیر اعلام شده بود.

خروج آمریکا از برجام همراه با بازگشت تحریم‌ها و سیاست فشار حداکثری، به‌علاوه ناتوانی اروپا در عمل به وعده‌های اقتصادی، سال‌هاست این توازن را بر هم زده است.