رسانه‌های دولتی روسیه روز یکشنبه، دوم شهریورماه، از مرگ ناگهانی کیریل ویشینسکی، مدیر اجرایی گروه رسانه‌ای «راسیا سِوودنیا» (روسیه امروز) و یکی از چهره‌های برجسته پروپاگاندای کرملین، در سن ۵۸ سالگی در مسکو خبر دادند. این حادثه، که به عنوان جدیدترین مورد در زنجیره مرگ‌های اسرارآمیز نخبگان و افراد بانفوذ روسیه توصیف شده، بار دیگر سوالاتی را در مورد شرایط مبهم این وقایع برانگیخته است.

یک مرگ، سوالات بسیار

طبق بیانیه‌های رسمی منتشر شده در رسانه‌های روسی، ویشینسکی پس از «یک دوره بیماری طولانی و سخت» درگذشته است. با این حال، این ادعا در حالی مطرح می‌شود که پیش از این هیچ‌گونه گزارش رسمی یا غیررسمی مبنی بر بیماری جدی وی منتشر نشده بود و او تا همین اواخر در فعالیت‌های عمومی و رسانه‌ای حضور داشت. این تناقض، به گمانه‌زنی‌ها در مورد ماهیت واقعی مرگ او دامن زده است.

مرگ ویشینسکی به فهرست طولانی و رو به رشد شخصیت‌های کلیدی روسیه، از جمله مدیران شرکت‌های انرژی، مقامات نظامی و چهره‌های رسانه‌ای، اضافه می‌شود که از زمان آغاز تهاجم تمام‌عیار روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، تحت شرایطی مشکوک و غیرمنتظره جان خود را از دست داده‌اند.

از «خیانت به اوکراین» تا «خدمت به کرملین»

کیریل ویشینسکی شخصیتی جنجالی با پیشینه‌ای پرفراز و نشیب بود. او که در گذشته شهروند اوکراین بود، به عنوان رئیس دفتر خبرگزاری “ریانووستی اوکراین” فعالیت می‌کرد. در سال ۲۰۱۸، سرویس امنیتی اوکراین (SBU) او را به اتهامات سنگینی چون “خیانت بزرگ به کشور” و “حمایت از سازمان‌های تروریستی جدایی‌طلب” در منطقه دونباس دستگیر کرد. مقامات اوکراینی معتقد بودند که او از پوشش رسانه‌ای برای پیشبرد اهداف پروپاگاندای روسیه و تضعیف حاکمیت ملی اوکراین استفاده کرده است.

پس از حدود یک سال بازداشت، در یک تحول مهم دیپلماتیک در سال ۲۰۱۹، ویشینسکی در چارچوب یک طرح بزرگ تبادل زندانیان میان مسکو و کی‌یف، تابعیت اوکراینی خود را ترک کرد و به روسیه تحویل داده شد.

پس از بازگشت به مسکو، او نه تنها فعالیت‌های خود را متوقف نکرد، بلکه با ارتقاء مقام به سمت مدیر اجرایی امپراتوری رسانه‌ای دولتی “راسیا سِوودنیا”، که خبرگزاری‌های اسپوتنیک و ریانووستی را در بر می‌گیرد، به یکی از حامیان سرسخت و علنی تهاجم ولادیمیر پوتین به اوکراین تبدیل شد. او به طور مداوم در برنامه‌های تلویزیونی و رویدادهای عمومی ظاهر می‌شد و روایت‌های کرملین در مورد جنگ را ترویج می‌کرد.

مرگ ناگهانی او در حالی رخ می‌دهد که جنگ اوکراین همچنان ادامه دارد و فشار بر حلقه‌های درونی قدرت و رسانه در روسیه افزایش یافته است. این واقعه، یادآور شکنندگی موقعیت حتی برای وفادارترین حامیان کرملین در فضای سیاسی پرالتهاب کنونی روسیه است.