علی بابک‌نیا، رئیس کارگروه استخراج انجمن بلاک‌چین ایران (انجمن فناوران زنجیره بلوک)، امروز (یکشنبه، ۱۲ مرداد) در نشست خبری با محوریت انتقاد از آمارهای غیرواقعی وزارت نیرو درباره سهم صنعت استخراج رمزارز از ناترازی و بحران کمبود برق کشور، با تأکید بر ضرورت شفافیت آماری و پرهیز از آدرس‌دهی‌های اشتباه، تمامی ابعاد مشکل کمبود برق و روند اطلاع‌رسانی در این زمینه را به چالش کشید.

آمار غیرواقعی، آدرس غلط و تخریب صنعت قانونی ماینینگ

وی با اشاره به انتشار برخی آمار توسط وزارت نیرو بدون اتکا به داده‌های معتبر، افزود: انتشار آمار غیرواقعی و معرفی صنعت ماینینگ به عنوان عامل اصلی ناترازی و کمبود برق کشور، نه تنها فاقد پشتوانه کارشناسی است، بلکه جامعه را دچار تشویش اذهان می‌کند.

رئیس کارگروه استخراج انجمن بلاک‌چین ایران بیان کرد: بر اساس آمار خود وزارت نیرو و تحلیل مستقل کارشناسان، میزان کسری و ناترازی برق کشور حدود ۲۷ هزار مگاوات برآورد شده؛ عددی که به وضوح نشان‌دهنده ریشه‌های عمیق‌تری برای بحران برق است.

وی اصرار صرف بر مقصر دانستن استخراج‌کنندگان رمزارز را دادن آدرس غلط دانست و افزود: این رویکرد به تخریب محیط سرمایه‌گذاری رسمی و قانونی می‌انجامد و فضا را برای فعالیت سالم و شفاف فعالان این صنعت از بین می‌برد.

تداوم سیاست‌های نادرست، تعطیلی واحدهای مجاز

بابک‌نیا با بیان اینکه این سیاست‌ها و جهت‌گیری‌ها از سال‌های گذشته تاکنون ادامه داشته، ابراز نگرانی کرد و گفت: نتیجه تداوم این روند جز تعطیلی واحدهای صنعتی مجاز چیز دیگری نبوده است، و متأسفانه مسئولین هیچ پاسخ شفافی در قبال آسیب‌های وارده به سرمایه‌گذاران قانونی ارائه نکرده‌اند.

فرصت‌هایی که به واسطه صدور مجوزها از دست رفت

وی ادامه داد: انجمن ما بارها پیشنهاد استفاده از گازهای فلر و همچنین راه‌اندازی مجدد نیروگاه‌های تعطیل‌شده را ارائه کرد؛ اگر این مجوزها صادر می‌شد، هم صنعت ماینینگ تعطیل نمی‌شد و هم کشور با بحران خاموشی و ناترازی برق به این شدت مواجه نبود.

ماینینگ مسبب خاموشی‌های اخیر نیست

رئیس کارگروه استخراج انجمن بلاک‌چین ایران ادامه داد: از اواخر اردیبهشت ماه امسال، تمامی ماینینگ‌های مجاز کشور تعطیل شده‌اند. حتی در وقایع جنگ ۱۲ روزه، پیش از قطع اینترنت و برای کمک به کشور، ماینرهای خانگی و صنعتی با هماهنگی انجمن به‌صورت داوطلبانه خاموش شدند.

بابک‌نیا افزود: اما با وجود تعطیلی گسترده مراکز صنعتی، ادارات، دانشگاه‌ها، و قطعی کامل اینترنت (یعنی توقف کامل ماینینگ و دیتا سنترها)، شاهد ادامه خاموشی و قطع برق بودیم. پس به روشنی پیداست که مشکل برق از جای دیگری است.

ریشه‌های اصلی بحران برق؛ فراتر از صنعت ماینینگ

وی با دسته‌بندی دقیق عوامل مؤثر در ناترازی بزرگ برق کشور اظهار کرد: بررسی وضعیت صنعت برق ایران نشان می‌دهد که عوامل بحران، عمدتاً ریشه در ساختارها و مدیریت‌های بخش انرژی دارد و می‌توان آن را به هفت محور اصلی تقسیم کرد.

اتلاف شبکه توزیع

علی بابک‌نیا در خصوص اتلاف شبکه توزیع و ریشه‌های ساختاری بحران برق کشور تصریح کرد: نخستین موضوع مهم، اتلاف گسترده در شبکه توزیع برق کشور است. شبکه‌ای که سالانه بیش از ۶ هزار مگاوات برق را هدر می‌دهد و این میزان معادل کل مصرف پایتخت یا تولید شش نیروگاه اتمی است.

وی افزود: پس از ایران با ۱۳ درصد اتلاف، آلمان تنها ۴ درصد، ژاپن ۵ درصد، آمریکا ۶ درصد، ترکیه ۸ درصد و عربستان ۶ یا ۷ درصد اتلاف دارند.

فرسودگی و کاهش راندمان نیروگاه‌های حرارتی

رئیس کارگروه استخراج انجمن بلاک‌چین ایران با اشاره به فرسودگی و کاهش راندمان نیروگاه‌های حرارتی، گفت: امروز راندمان نیروگاه‌های حرارتی کشور به کمتر از ۴۰ درصد رسیده است. این یعنی حجم عظیمی از سوخت و سرمایه ملی بدون تولید برق مؤثر، اتلاف می‌شود.

وی تاکید کرد: این وضعیت نه تنها بحران‌ساز است، بلکه سال‌ها محل مناقشه میان وزارت نیرو و نفت بوده و انرژی بسیاری از کشور را هدر داده است.

رشد جمعیت به واسطه مهاجرت

بابک‌نیا در خصوص افزایش جمعیت و اثر مهاجرت بر فشار مصرف برق، بیان کرد: در چند سال اخیر، جمعیت کشور به واسطه مهاجرت قانونی و غیرقانونی، بین ۳ تا ۹ میلیون نفر بیشتر شده است.

رئیس کارگروه استخراج انجمن بلاک‌چین گفت: روشن است که این جمعیت با بادبزن یا نور شمع روزگار نمی‌گذرانند! وقتی تصمیم به افزایش جمعیت داشته‌ایم، باید پیش‌بینی لازم برای تأمین آب و برق این جمعیت فراهم می‌شد؛ نه اینکه اکنون با کمبود مواجه شویم و دائماً مقصرها تغییر کنند.

بدهی‌های انباشته وزارت نیرو به بخش خصوصی

وی با اشاره به بدهی‌های انباشته وزارت نیرو به بخش خصوصی، اظهار کرد: وقتی وزارت نیرو بالغ بر ۱۵۰ هزار میلیارد تومان به بخش خصوصی بدهکار است، چه انتظاری برای سرمایه‌گذاری جدید یا توسعه زیرساخت‌های صنعت برق وجود دارد؟، این رقم بالا، عملاً تمامی سرمایه‌گذاران فعال و بالقوه را از میدان خارج کرده و فضای سرمایه‌گذاری در این عرصه را به خطر انداخته است.

حمایت‌های غلط از واردات و اسمبل لوازم پرمصرف

رئیس کارگروه استخراج انجمن بلاک‌چین درباره سیاست‌های اشتباه در حوزه حمایت از تولید داخلی، یادآور شد: متأسفانه در حوزه لوازم خانگی، عوض آن‌که حمایت اصولی کنیم، با امکان برچسب انرژی پایین‌تر برای محصولات مونتاژ داخلی، باعث افزایش ۲۰ درصدی مصرف برق شده‌ایم.

وی ادامه داد: محصولات وارداتی باید برچسب A یا B داشته باشد، ولی محصولاتی که صرفاً در داخل مونتاژ می‌شوند، با برچسب C یا D راهی بازار می‌شوند. این‌گونه قوانین کاملاً به ضرر سبد مصرف انرژی کشور است.

بابک‌نیا با تاکید بر اینکه ما تولید داخلی واقعی نداریم و فقط مونتاژ کننده هستیم، گفت: اگر نظارت بیشتری اعمال می‌شد، هم واردکننده و هم مصرف‌کننده متضرر نمی‌شدند و کالای کم‌مصرف‌تری به دست مردم می‌رسید.

غفلت طولانی مدت از توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر

رئیس کارگروه استخراج انجمن بلاک‌چین با اشاره به. غفلت طولانی مدت از توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر، افزود: در ۱۵ سال اخیر، وزارت نیرو جز وعده و سخن، عملاً هیچ حرکت جدی برای توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر در کشور انجام نداده است.

وی با بیان اینکه وعده‌ها داده شده اما اجرا نشده، گفت: برای درک وسعت عقب‌ماندگی تنها کافی است به ترکیه نگاه کنیم که جمعیت و شرایطی مشابه ما دارد اما بیش از ۲۲ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر نصب کرده، یا امارات با ده میلیون نفر جمعیت، بیش از ۶ هزار مگاوات؛ در حالی که ایران با جمعیت بسیار بیشتر از امارات و مشابه به ترکیه، تنها ۱۵۰۰ مگاوات ظرفیت دارد.

بابک‌نیا تصریح کرد: این فاصله، نشان دهنده سال‌ها غفلت در این حوزه است و محدود به هیچ دولت خاصی نیست.

بی‌توجهی به طرح‌های بهینه‌سازی مصرف

وی با اشاره به به نقش فرهنگ‌سازی و اصلاح الگوی مصرف، گفت: وزارت نیرو نه تنها در زمینه اجرای طرح‌های صرفه‌جویی و بهینه‌سازی مصرف خانگی و صنعتی اقدام مؤثری نکرده، بلکه در زمان ایجاد بحران، مرتباً مقصرها را تغییر می‌دهد.

رئیس کارگروه استخراج انجمن بلاک‌چین در پایان گفت: یک روز مقصر ناترازی‌ها، ماینرها هستند، یک روز کولرهای آبی، روز دیگر کولر گازی یا حتی محصولات کشاورزی مانند هندوانه! این چرخه در حالی ادامه دارد که راه‌حل واقعی نادیده گرفته شده است.