دکتر آرزو دهقانی در این باره گفت: «ریزگرد» که به آن مه یا غبار نیز گفته می‌شود، پدیده‌ای جوی است که با افزایش ذرات گرد و غبار، دود و سایر ذرات خشک در هوا ایجاد و باعث کاهش دید و کدورت آسمان می‌شود. این ذرات بسیار کوچک جامد، در هوا معلق هستند که می‌توانند از منابع طبیعی مانند بیابان‌ها یا از فعالیت‌های انسانی مانند آلودگی صنعتی و ترافیک ایجاد شوند.

وی در این باره گفت: بیابان‌زایی و گسترش بیابان‌ها، جنگل زدایی، خشک شدن تالاب‌ها و طوفان‌های گرد و غبار از علل اصلی ایجاد ریزگردها محسوب می‌شوند. از عوامل صنعتی ایجاد ریزگردها می‌توان به وجود آلاینده‌های صنعتی و کارخانه‌ها، فعالیت‌های کشاورزی در مناطق خشک (مانند شخم زدن زمین)، آتش‌سوزی جنگل‌ها و ترافیک شهری اشاره کرد.

این متخصص سلامت در بلایا و فوریت‌ها با بیان اینکه ریزگردها با معلق کردن ذرات گرد و غبار و دود، باعث کاهش دید و کدورت آسمان می‌شوند، درباره تبعات بهداشتی ریزگردها، افزود: ریزگردها می‌توانند به بخش‌های کشاورزی و صنعت خسارت وارد کنند و همچنین هزینه‌های زیادی را برای خدمات بهداشتی و درمانی به دنبال داشته باشند. ذرات ریزگرد می‌توانند باعث تشدید مشکلات تنفسی، بیماری‌های قلبی-عروقی و آلرژی‌ها شوند.

دهقانی در این باره افزود: سرفه، خس‌خس سینه، تشدید آسم و برونشیت، آسیب به چشم‌ها با عوارضی همچون خارش، قرمزی، سوزش و خشکی چشم، افزایش خطر سکته و فشار خون و آلرژی‌های پوستی همچون درماتیت، خارش پوست از عمده ترین عوارض ناشی از طوفان های گرد و غبار است.

او گفت: گروه‌های پرخطر همچون بیماران مبتلا به آسم، COPD، نارسایی قلبی، کودکان، زنان باردار، سالمندان و کارگران ساختمانی و رانندگان بیش از بقیه باید نکات خودمراقبتی را مد نظر قرار دهند. همچنین برای پیشگیری از عوارض در هنگام بروز طوفان گرد و غبار، بهتر است از ماسک مناسب مانند ماسک N95 استفاده کنید. استفاده از ماسک معمولی تأثیر کمتری دارد. این نکته حایز اهمیت است که باید ماسک به‌درستی روی صورت قرار گیرد و دهان و بینی را کامل بپوشاند.

این متخصص سلامت در بلایا و فوریت‌ها با تاکید بر اینکه درها و پنجره‌ها در روزهای آلوده باید بسته نگاه داشته شوند، توصیه کرد: در روزهای این چنینی، بهتر است تا حد امکان در منزل بمانند. از فعالیت در خارج از منزل اجتناب کنید، اگر باید در هوای آزاد فعالیت کنید زمان آن را به کمترین میزان ممکن کاهش دهید. از فعالیت در فضای باز به‌ویژه ورزش (دوچرخه‌سواری، دویدن) می‌بایست خودداری شود.

وی همچنین گفت: بهتر است بینی و گلو با آب نمک یا اسپری‌های بینی مرطوب نگه‌ داشته شوند. در صورت سوزش چشم‌ها می‌توان آنها را با آب تمیز و با اشک مصنوعی شستشو داد. در صورت الزام به خروج از منزل می بایست از لباس‌های آستین‌بلند، روشن و گشاد و کلاه استفاده کرد.

دهقانی در بخش پایانی صحبت‌هایش گفت: در شرایط خیزش گرد و خاک و مواجهه با ریزگردها، نوشیدن مایعات به میزان کافی توصیه می‌شود. همچنین در صورت مشاهده علائمی همچون تنگی نفس و درد قفسه سینه سریعا به نزدیک‌ترین مرکز درمانی مراجعه کنید.