منابع مطلع اعلام کردند که رویکرد «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا در قبال «ولادیمیر پوتین» در تماس تلفنی روز دوشنبه، موجب شگفتی و نگرانی رهبران اروپایی شد، زیرا آن‌ها انتظار داشتند آمریکا موضع سخت‌تری در برابر مسکو اتخاذ کند.

بلافاصله پس از تماس تلفنی ترامپ با پوتین، رؤسای جمهور اوکراین، فرانسه، آلمان، ایتالیا، فنلاند و رئیس کمیسیون اروپا در تماس با ترامپ شرکت کردند. آن‌ها امیدوار بودند بشنوند که پوتین با آتش‌بس موافقت کرده یا در غیر این صورت، آمریکا او را با تحریم‌های جدید مواجه خواهد کرد.

اما به گفته سه منبع مطلع که با آکسیوس گفت‌وگو کرده‌اند، ترامپ تنها اعلام کرد که پوتین با انجام مذاکرات مستقیم موافقت کرده و تأکید کرد که آمریکا در این مذاکرات دخالت نخواهد داشت و مخالفت خود را با اعمال تحریم علیه روسیه در حال حاضر ابراز کرده است. این مواضع موجب «شگفتی» یا حتی «شوک» برخی از رهبران حاضر در تماس شد.

ترامپ در ادامه به خبرنگاران در کاخ سفید گفت: «فکر می‌کنم اتفاقی خواهد افتاد. اما اگر نیفتد، من کنار می‌کشم و آن‌ها باید ادامه دهند. در نهایت، این موضوعی اروپایی بود و باید همان‌طور هم باقی می‌ماند.»

منابع می‌گویند ترامپ صبح دوشنبه تماس کوتاهی با «ولودیمیر زلنسکی» رئیس‌جمهور اوکراین داشت و از او پرسید که باید چه پیامی به پوتین بدهد. زلنسکی از تماس ترامپ ابراز خرسندی کرد و از او خواست خواستار آتش‌بس فوری شود، تهدید به تحریم‌های جدید علیه روسیه کند و بدون هماهنگی با اوکراین هیچ امتیازی به پوتین ندهد.

پس از پایان تماس ترامپ با پوتین، تماس دوم میان ترامپ، زلنسکی و رهبران اروپایی برقرار شد. زلنسکی گفت این تماس «طولانی‌تر و با ماهیتی متفاوت» نسبت به تماس اول بود. یکی از منابع اروپایی این تماس را «سازنده» توصیف کرد اما منبعی دیگر گفت زلنسکی آن را «بد» ارزیابی کرده است. کاخ سفید از اظهار نظر در این‌باره خودداری کرده است.

ترامپ در این تماس اعلام کرد که پوتین با آغاز فوری مذاکرات مستقیم درباره آتش‌بس موافقت کرده است. یکی از منابع گفت که پس از این جمله، چند ثانیه سکوت گیج‌کننده در تماس حاکم شد.

به گزارش آکسیوس، زلنسکی یادآور شد که پوتین پیش‌تر نیز با مذاکرات موافقت کرده بود و اولین دور گفت‌وگوها جمعه گذشته در استانبول برگزار شده بود. ترامپ به‌طور مستقیم به این نکته پاسخ نداد. زلنسکی و چند رهبر دیگر نیز به ترامپ یادآوری کردند که ایده آغاز مذاکرات با آتش‌بس ۳۰ روزه، ابتدا توسط خود او مطرح شده بود.

در ادامه تماس، برخی رهبران اروپایی درباره امکان تحریم روسیه سؤال کردند، اما ترامپ مخالفت خود را اعلام کرد و گفت که معتقد است پوتین خواهان توافق است.

بر اساس گزارش‌ها، «جورجیا ملونی» نخست‌وزیر ایتالیا پیشنهاد کرد حداقل برای ۲ هفته آتش‌بس اعلام شود تا زمینه گفت‌وگوها فراهم شود. «فریدریش مرتس» صدراعظم آلمان نیز پرسید که روسیه حاضر است چه امتیازاتی بدهد.

ترامپ گفت که پوتین قصد دارد سندی تحت عنوان «یادداشت صلح» ارائه دهد که شامل شروط روسیه برای آتش‌بس و پایان جنگ خواهد بود. به گفته منابع، ترامپ به زلنسکی و دیگر رهبران گفت از پوتین خواسته سندی ارائه دهد که «قابل‌قبول» باشد، نه پیشنهادی که بلافاصله رد شود.

زلنسکی تأکید کرد که مذاکرات قبلی با پوتین، از جمله هفته گذشته، بی‌نتیجه بوده و افزود که اگر ترامپ فشار نیاورد، پوتین نیز تغییری در مواضعش نخواهد داد.

منابع می‌گویند رهبران حاضر در تماس، از رضایت نسبی ترامپ نسبت به گفته‌های پوتین و این‌که آن را پیشرفتی جدید قلمداد کرده، شگفت‌زده شدند، در حالی‌که مواضع روسیه تغییری نکرده بود.

ترامپ در پایان تماس اعلام کرد که روسیه و اوکراین باید بدون میانجی‌گری طرف ثالث، مذاکرات مستقیم دوجانبه انجام دهند، زیرا طرفین بهتر از هر کسی از جزئیات این مناقشه مطلع هستند.

ملونی و مرتس در این تماس تأکید کردند که ایالات متحده و کشورهای اروپایی باید در مذاکرات صلح حضور داشته باشند. مرتس پیشنهاد داد نشستی با حضور همه طرف‌ها برگزار شود و ملونی گفت: «باید کسی نقش داور را ایفا کند.»

در واکنش به این اظهارات، ترامپ پیشنهاد داد که مذاکرات در «واتیکان» برگزار شود. در جریان این تماس، «الکساندر استوب»، رئیس‌جمهور فنلاند نیز از ترامپ پرسید: «گام بعدی چیست؟» ترامپ پاسخ داد: «نمی‌دانم. باید یک نفر بگوید که مذاکرات خوب پیش می‌رود یا نه، بعد از آن تصمیم می‌گیریم که چه کار کنیم.»