کارشناسان مسائل سوریه و رژیم اسرائیل معتقدند، درگیری‌های اخیر در مناطق صحنایا و جرمانا میان اعضای جامعه دورزی و نیروهای امنیتی ساختار حاکم بر سوریه، بیش از هر چیز بیانگر سطح بی‌اعتمادی متقابل حاکم میان این دو گروه است؛ شرایطی که تل‌آویو در ماه‌های اخیر در دامن زدن به آن ید طولایی داشته است.

این وضعیت، راه را برای اسرائیل باز کرده تا از این تنش رو به افزایش بهره‌برداری و در راستای پروژه قدیمی خود برای تجزیه سوریه و گسترش نفوذ منطقه‌ای‌اش گام بردارد.

با نگاهی به تحلیل‌ها و یادداشت‌های چند روز اخیر که در رسانه‌های عربی منتشر شده است، می‌توان به این نتیجه رسید که اغلب آنها بر آن باورند که اسرائیل، بر اساس پیشنه تاریخی‌ اقداماتش در منطقه، منتظر بروز بحران‌ها نمانده، بلکه خود به ایجاد آنها و آماده‌سازی شرایط برای بهره‌برداری از آنها پرداخته و در این چارچوب در جهت تجزیه سوریه به واحدهای طایفه‌ای اقدام می‌کند و در این رابطه به شکل خاصی به سوءاستفاده از اهرم اقلیت‌ها هم ید طولایی دارد.

به گفته کارشناسان، حوادث صحنایا و جرمانا فرصتی مناسب برای اسرائیل فراهم کرده تا شکاف میان دورزی‌ها و ساختار حاکم بر سوریه را که از همان ابتدا هم متزلزل و شکننده بود، عمیق‌تر کند.

اسرائیل تلاش دارد از این جامعه به عنوان اهرم فشاری برای تحمیل واقعیت سیاسی جدید در جنوب سوریه استفاده کند و از این طریق ساختار اصولاً شکننده حاکم بر سوریه را به سوی امتیازدهی هرچه بیشتر سوق دهد و از این امتیازات برای دوره مذاکرات عادی‌سازی احتمالی استفاده کند.

به اعتقاد کارشناسان، اسرائیل برنامه‌ای مشخص و مدون برای سوریه دارد، که شامل ایجاد منطقه نفوذ گسترده‌ای از جنوب دمشق تا مرزهای اردن و جولان اشغالی است که بعد از سقوط بشار اسد به شکل عیان‌تری جنبه اجرایی به خود گرفته است. این بخشی از پروژه قدیمی و تجدیدشده اسرائیل برای تجزیه سوریه به واحدهای طایفه‌ای کوچک است.

همچنین گفته می‌شود تل‌آویو مذاکراتی با آنکار برای تقسیم دامنه نفوذ در خاک سوریه هم دارد که هدف نهایی این توافق می‌تواند به تجزیه سوریه هم منجر شود.

در این راستا، مراکز تصمیم‌گیری در اسرائیل برگ دورزی‌ها را کشیده‌اند، زیرا امیدوارند با توجه به جمعیت قابل توجهی دورزی‌ها (در فلسطین اشغالی) و همسویی قابل توجه این جامعه با برنامه‌های اسرائیل در این سرزمین می‌توان از آنها کمال سوءاستفاده را ببرد.

با این حال، نباید این مساله نیز فراموش شود که که توجه ظاهری اسرائیل و اظهارات و تهدیدهای رهبران اسرائیل در حمایت از دورزی‌ها، از سر وفاداری یا دلسوزی به آنها نیست، بلکه ریشه در اهداف توسعه‌طلبانه و تفرقه‌اندازانه تل‌آویو در منطقه دارد، چون با نگاهی به نوع تعامل تل‌آویو با دورزی‌ها در داخل (فلسطین اشغالی) شاهد موارد بسیار زیادی از تبعیض نژادپرستانه و ظلم‌های بسیار گسترده هستیم، این در حالی است که کمال سوءاستفاده از دورزی‌ها در پیشبرد اهداف خود، حتی در داخل ارتش رژیم اسرائیل هم برده می‌شود.