وقتی گفتند مصاحبه در دفتر حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر سید حسن رفیعی انجام می‌شود، به گمانم بود که حداقل به مانند بسیاری از مصاحبه‌ها با میز و تخته و مبلمان پر زرق و برقی مواجه خواهم شد و مخاطب مصاحبه هم برای سوالاتم تعجیل خواهد کرد تا هر چه زودتر تمام شود. اما اینبار ماجرا طور دیگری رقم خورد.بعد از نماز ظهر، مدتی منتظر ماندم تا عده کثیری از مردم مراجعه کننده خواسته‌هایشان مطرح شود، حرفهایشان زده شود و نوبت به من برسد. نه خبری از کلیشه‌های هماهنگی بود و نه زرق و برق و ادای مدیریت.روحانی مسجد به برخی بانوان نمازگزار به خاطر همکاری در برنامه‌ها لوح تقدیر و تندیس یادبود اهدا کرد.بعد نوبت به سوالات من رسید.

حاج آقا رفیعی پیش نماز مسجد انصارالحسین زمانی که در سال 1379 از آیت الله بهجت کسب تکلیف کرده و به دست وی معمم می‌شود، از قم به اردبیل می‌آید. می‌گوید آیت الله بهجت زیاد اهل حرف زدن نبودند اما به بنده گفتند در قم نمان و برای امور دینی و تبلیغ دین به اردبیل برو. این شد که به اینجا آمدم. زمانی که به انصارالحسین رسیدم، پیش‌نماز این مسجد فوت شده بود و تعداد نمازگزاران نیز قابل توجه نبود. از آن سال تا به امروز با تمرکز به حل مشکلات مردم مجموعه‌ای شکل گرفت که به خواست خدا مورد اعتماد مردم است.

شناسایی نیازمندان حاشیه شهر اولین اقدام مسجد

در همان سال‌های نخست فعالیت حجت الاسلام رفیعی نیازمندان حاشیه شهر اردبیل شناسایی می‌شود تا از طریق موسسه خیریه‌ای که شکل گرفته است، کمک رسانی به آن‌ها آغاز شود.

اما یکی از مهمترین اقدامات در کنار معرفی جوانان در آستانه ازدواج به همدیگر، تهیه جهیزیه برای دختران دم بخت است. هزاران پرونده تا به امروز به دست این روحانی رسیده است و دختران بسیاری بدون اینکه خانواده داماد مطلع شود از طرف موسسه جهیزیه کامل دریافت کرده و به خانه بخت رفته‌اند.

از طرفی برای اینکه همپوشانی اتفاق نیفتد، از نهادهای خیریه و متولیان دیگر نیز استعلام لازم صورت می‌گیرد.

اما با وجود تلاش‌های صورت گرفته همچنان عروسان دم بختی هستند که در انتظار کمک جهیزیه در صف انتظارند و قادر به شروع زندگی مشترک خود نبوده‌اند. حجت الاسلام رفیعی از بین پرونده‌ها دو مورد را نشان می‌دهد و می‌گوید از حدود 100 پرونده در دست اقدام، متاسفانه تاریخ عقد یک کدام از این دختران سال 97 و دیگری 99 است. امکانمان محدود است اما همه تلاشمان این است، بتوانیم این جوانان را راهی خانه بخت کنیم.

ماجرای مادری که برای عقد دخترش اصرار داشت

حجت الاسلام رفیعی می‌گوید یک بار یک بانویی به مسجد مراجعه کرد و اصرار کرد عقد دخترش را بنده بخوانم. به دلیل اینکه معمولاً برای مراسم عقد به ندرت می‌روم قبول نکردم اما این خانم اصرار کردند.

وی ادامه داد: در نهایت با اصرار این خانم بنده پذیرفتم. روزی که مراسم برگزار شد و پدر و مادر عروس بنده را تا دم در بدرقه کردند، این خانم از همسر خود خواست تا حرفی خصوصی را با من مطرح کند.

حجت الاسلام رفیعی تصریح کرد: این خانم به بنده گفتند حاج آقا شما من را نشناختید اما من شما را سال‌ها است می‌شناسم. 20 سال پیش این شما بودید که جهیزیه من را تامین کردید و آبروی من را پیش خانواده همسر حفظ کردید. تا امروز هم نمی‌داند که جهیزیه‌ام با کمک مردم و شما تهیه شد. به همین دلیل نذر کرده بودم عقد دخترم را شما بخوانید.

مشکلات معیشتی که به این روحانی ارجاع می‌شود تنها تامین جهیزیه و مواد غذایی نبوده است، پرونده‌های متعدد درمان بیماران سرطانی بزرگسال نیز بخشی از اقدامات مجسد است.

حجت الاسلام رفیعی می‌گوید: هیچ نهاد دولتی تاکنون برای این اقدامات ریالی به ما کمک نکرده است و اگر جایی چنین ادعایی دارد می‌تواند مستندات ارائه کند. اما از کارخانه دار تا پزشک، استاد دانشگاه و حتی سردار نظامی ‌حامی‌امور خیریه ما بوده است.

این روحانی در زلزله‌های پل سرذهاب و خوی حمایت‌های انصارالحسین را گسیل کرده است.

همچنین به منظور رفع بخشی از مشکلات معیشتی، با هماهنگی مسجد انصارالحسین، در سال‌های 1402 و 1403، 80 میلیارد تومان با همکاری یک مجموعه دیگر وام قرض الحسنه بدون کارمزد به 2 هزار نفر متقاضی پرداخت شده است. که صرفاً بانک دو درصد کارمزد برای خود تعریف کرده است.

به گفته حجت الاسلام رفیعی پرداخت مجدد وام همچنان دنبال می‌شود و برای هزار نفر دیگر پیش بینی شده است.

راه‌اندازی مرکز پذیرایی از زوار در کربلا

اقدامات مسجد انصارالحسین به استان اردبیل محدود نیست. بعد از مرگ صدام و بهبود سفر زوار ایرانی، استان‌های مختلف مراکز پذیرایی برای زائران خود در کربلا دایر کردند که از قضا اقدامی ‌برای استان اردبیل صورت نگرفته بود. نامه نگاری‌های حجت‌الاسلام رفیعی به نهادهای متولی برای رفع این خلأ بی‌جواب ماند و در نهایت با حمایت خود مردم زمینی به مساحت هزار و 600 متر مربع در 900 متری حرم امام حسین (ع) خریداری و برای پذیرایی از زوار اردبیلی حسینیه انصارالحسین ساخت و ساز شد.

به گفته حجت الاسلام رفیعی ما در بردن مصالح و نیازمندی‌های تجهیز این حسینیه از مرز با مشکل مواجه بودیم تا جایی که مجبور شدیم موکت را از ترکیه تأمین کنیم.

وی تصریح کرد: در وضعیتی که پول ملی ارزش نداشت و ما مجبور بودیم با دینار و دلار این حسینیه را تجهیز کنیم، به سختی توانستیم در نهایت محل آبرومندی برای زوار فراهم کنیم.70 دستگاه کولر، 50 چشمه حمام و سرویس بهداشتی، ژنراتور به دلیل ضعف زیرساخت‌های برق در کربلا، منبع آب 65 هزار لیتری به دلیل رفع مشکل قطعی آب در اوج مراجعه زوار بخشی از امکانات حسینیه است.

به دلیل ضعف اقتصادی حاکم بر شهر اردبیل این روحانی جهت حل مشکلات معیشتی از خیرین خارج از استان مدد گرفته است تا جایی که 70 درصد کمک‌ها از سوی اردبیلی‌های مقیم سایر شهرها و کشورها تأمین می‌شود.

حجت الاسلام رفیعی در این خصوص می‌گوید: اردبیل کارخانه و واحد تولیدی زیادی ندارد و به نوعی یک منطقه در بن‌بست است. اقداماتی که انجام می‌دهیم در توان این استان نیست. به همین دلیل از خیرین خارج از استان کمک می‌گیریم.250 خادم در انصار الحسین داریم که در بین این افراد اقشار مختلف از پزشک و نظامی ‌تا پرستار و استاد دانشگاه خدمت می‌کنند.

جوانان نباید دین را با عمل عالم دینی معنی کنند

این روحانی در عین حال به یک دغدغه مهم نیز پاسخ گفت. اینکه امروز چرا جوانان دین گریز شده‌اند. وی به یاد دارد که روزی شیخ مهدی دانشمند، سخنران و خطیب گفت: جوانان را سوگند می‌دهم که دین را با علما معنی نکنند.

حجت الاسلام رفیعی تصریح کرد: یکی از مشکلات اساسی کشور این است که اکثر جوانان دین را با مسئولان و مبلغان دین می‌شناسند. در حالی که نباید دین را با اشخاص بشناسند. حضرت رسول اکرم عنوان کرده‌اند که برای شناخت دین دو مسیر وجود دارد. قرآن و اهل بیت. این دو مسیر باید کنار هم مورد توجه باشد. و هر کدام به تنهایی مورد توجه باشد بی‌فایده است.منی که عرفان خوانده‌ام دلیل بر عارف بودنم نیست. یا کسی که تربیت بدنی خوانده دلیل بر ورزشکار بودن او نیست.

وی افزود: اعجاز قرآن این است که در خود این کتاب آمده است که خداوند حافظ قران است و اگر کسی مدعی است که می‌تواند مشابه آن حتی به اندازه آیه‌ای بیاورد، نخواهد توانست.

حجت الاسلام رفیعی معتقد است ما از جوانان فاصله گرفته‌ایم و نتوانستیم در چند دهه بعد از انقلاب آنطور که باید با جوانان انس پیدا کنیم و آن‌ها را با معرفت دینی آشنا کنیم.

وی یادآور شد: قبل از شهادت سید حسن نصر الله به لبنان سفر کرده بودم و از میزان توجه آن‌ها برای تربیت فکری نوجوانان متعجب شدم و غبطه خوردم. ما اوایل انقلاب چنین برنامه‌های تربیتی داشتیم چرا که مسجد محور بودیم. اما امروز چنین چیزی دیده نمی‌شود.

وی با انتقاد از عملکرد دولتمردان گفت: می‌آیند فرهنگسرا و مراکز فرهنگی برای تئاتر و موسیقی ایجاد می‌کنند. چه ایرادی دارد که این مراکز در کنار مساجد دایر شود و مشارکت مساجد جلب شود.پیامبر بعد از هجرت اولین کاری که در مدینه انجام دادند، ساخت مسجد بود. مهمترین اقدامات ثبت شده ایشان نیز در مساجد بوده است.وقتی فعالیت‌ها مسجد محور باشد، برکات خود را خواهد داشت. ما نتوانستیم جوانان را جذب کنیم و امروز مساجد پر از سالمندان شده و جای جوانان خالی است. چرا که نتوانستیم جذابیت لازم را ایجاد کنیم.

به گفته حجت الاسلام رفیعی آن چند نفری هم که می‌آیند با نیش زبان سالمندان به رفتار و پوششان از مسجد فراری می‌شوند. برخی همکاران بنده هم ممکن است از عوامل دین گریزی باشند. لازم است برای حل این مسئله تصمیم جمعی اتخاذ شود.

این روحانی دغدغه جدی خود را معیشت و اقتصاد مردم می‌داند. چراکه مهمترین دلیل یأس و ناامیدی مردم مسائل اقتصادی است. دخترانی که به دلیل جهیزیه نمی‌توانند ازدواج کنند. پدران و مادرانی که شرمنده فرزندان خود هستند و جوانانی که دنبال کسب معیشت هستند. همین مسئله موجب شده فساد به صورت زیرپوستی در جامعه رشد کند و مردم به همدیگر رحم و مروت نداشته باشند.اگر در گذشته مثلاً 10 خیر داشتیم امروز شده 5 نفر چرا که مابقی خود نیازمند شده است.

به اعتقاد حجت الاسلام رفیعی حل مشکلات معیشتی بسیاری از مسائل دیگر از جمله بدبینی و ناامیدی را مرتفع خواهد ساخت و حتی موجب می‌شود مردم به دین هم خوشبین شوند.

حل بسیاری از مشکلات منوط به حل معیشت مردم است/برخی اشتباهات ما جوانان را دین گریز کرده است/مساجد پر شده است از سالمندان