به گزارش خبر ساز از بجنورد، بهکده رضوی منطقه‌ای است که ساخت آن از سال ۱۳۴۲ آغاز شد. این منطقه که برای جذامیان آن دوره احداث شد، با تلاش جمعیت سابق «کمک به جذامیان» و با واگذاری حدود ۶۲ هزار هکتار از اراضی مرتعی خالص دشت ترکمنان در شمال غرب شهرستان بجنورد، به کمک مؤسسات داخلی و خارجی، باهدف تمرکز و نگهداری، درمان و توان‌بخشی جذامیان و افراد خانواده آن‌ها شکل گرفت.
بهکده رضوی در ۱۳۰ کیلومتری شمال غربی شهرستان بجنورد و ۸۵ کیلومتری غرب شهرستان مانه و سملقان در حدفاصل رود اترک و انتهای جنگل گلستان، بین مرز استان خراسان‌شمالی و استان گلستان قرار دارد. این منطقه تحت پوشش دهستان جیرانسو و بخش مرکزی شهرستان آشخانه قرار دارد و دارای چهار روستا به نام‌های بهکده، سوقه، دشت گرگان و دام‌دامی است.
بر اساس آمار سال ۱۳۹۰، این منطقه دارای ۲۶۶ خانوار با جمعیتی بالغ‌بر ۹۳۱ نفر بوده که طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت آن به ۷۵۰ نفر رسیده است. دراین‌بین روستای بهکده با ۵۲۶ نفر، پرجمعیت‌ترین روستای منطقه بهکده رضوی است و به‌تنهایی حدود ۷۵ درصد جمعیت منطقه را به خود اختصاص داده.
طبق آمار سرشماری سال ۱۳۹۵، بالغ‌بر ۱۶۶ نفر از جمعیت بهکده رضوی و سه روستای تابعه (دام‌دامی، دشت گرگان و سوقه)، در گروه سنی ۲۹-۱۵ سال قرار دارند. این آمار، سنگین بودن رسالت بهکده رضوی را در اتخاذ راهبردهای اشتغال‌زا و درعین‌حال تولیدگرانشان می‌دهد، همچنین ۵۰۲ نفر معادل ۶۷ درصد جمعیت، در سن قانونی کار قرار دارند. از سوی دیگر ۱۹۳ نفر نیز کمتر از ۱۵ سال سن دارند و در سال‌های آتی به زمره متقاضیان کار خواهند پیوست و عرضه نیروی کار را افزایش خواهند داد.
با توجه به آب‌وهوای مطلوب این منطقه در درمان بیماری جذام، طی سال‌های ۱۳۴۲-۱۳۴۰ شناسایی و نقشه‌برداری محدوده شروع و طی سال‌های ۱۳۴۸-۱۳۴۶ ساختمان مسکونی، اداری و بیمارستانی این مرکز احداث شد.
پس‌ازآن، بیماران جذامی از سراسر کشور همچون استان‌های آذربایجان غربی و شرقی، کردستان، هرمزگان، خراسان و غیره به این مکان آورده شدند. جمعیت کمک به جذامیان انجام همه امور مجتمع را بر عهده گرفت و به استناد مدارک و مستندات موجود در اداره امور اراضی شهرستان مانه و سملقان و دفاتر شرکت، املاک فعلی شرکت توسط جمعیت مذکور از اشخاص، خریداری‌شده و مقداری از اراضی نیز که در مالکیت دولت بود، به نفع جمعیت مذکور مصالحه شد.
در سال ۱۳۵۰ جمعیت مذکور، مراتع سوقه را نیز خریداری و به محدوده تحت مالکیت خود اضافه کرد.
وضعیت کنونی بهکده چگونه است؟
حالا حدود یک دهه از راه‌اندازی شرکت سهامی زراعی بهکده رضوی می‌گذرد، اگرچه بهکده رضوی پس از کش‌وقوس‌های فراوان و با ایجاد شرکت سهامی زراعی تلاش کرد تا سامانی به وضعیت موجود بدهد، اما سوء مدیریت‌ها از یک‌سو و نبود تخصص و تجربه کافی در کنار نداشتن مالکیت بر اراضی و اموال و دارایی‌های منقول و غیرمنقول، وثایق و تضامین لازم برای اخذ وام‌های بانکی نه‌تنها گره‌ای از مشکلات این مجموعه باز نکرد، مشکلات را دوچندان کرده است و مدتی است که تعیین تکلیف بهکده رضوی به دغدغه اصلی فعالان این مجموعه تبدیل‌شده است.
بااینکه معاون پارلمانی رئیس‌جمهور سال ۹۹ پس از آغاز به کار مجلس یازدهم درخواست رسیدگی به لایحه تعیین تکلیف اموال بهکده رضوی را در مجلس داد و کلیات لایحه تعیین تکلیف بهکده رضوی با رأی نمایندگان عضو کمیسیون کشاورزی تصویب و بررسی جزئیات آن به کارگروه‌های تخصصی واگذار شد، اما هم چنان تعیین تکلیف این مجموعه منتظر مصوبه مجلس شورای اسلامی و تلاش نمایندگان استان در بهارستان است؛ اقدامی که به نظر می‌رسد چندان جدی گرفته نشده است و مشخص نیست این گره کور چه زمانی گشوده شود.
محرم حسینیان، عضو شورای کارگری بهکده رضوی با ارائه روندی از واگذاری این مجتمع به جهاد کشاورزی از سوء مدیریت‌ها و نبود مدیران لایق و تخصص و تجربه کافی که به مشکلات موجود دامن زده است سخن گفت.
وی بابیان این‌که دولت مقرر کرده بود تا تسهیلات بلاعوض ۳ میلیارد تومانی ارائه و از این طریق به توسعه زیرساخت‌های بهکده رضوی کمک کند، اظهار کرد: متأسفانه این امر محقق نشد و وضعیت شرکت روزبه‌روز بدتر می‌شود و به‌واسطه این‌که سوددهی ندارد، متضرر نیز شده است.
وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اظهار تأسف از این‌که مسئولان اهمیتی به این موضوع نداده و بهکده را بلاتکلیف گذاشتند، افزود: هرچند شرکت به جهاد کشاورزی واگذار شد ولی شرکت‌های سهامی زراعی، زیرمجموعه شرکت تعاونی روستایی است و متأسفانه آن‌ها هم رسیدگی به وضع موجود را به گردن هیئت‌مدیره می‌اندازند درحالی‌که هیئت‌مدیره دست‌خالی کاری نمی‌تواند انجام دهد.
وی با اشاره به این‌که شرکت بیش از ۸۰ کارگر بیمه‌شده و تعدادی نیز کارگر فصلی دارد اما متأسفانه از شرایط مساعدی برخوردار نیست، تصریح کرد: شرکتی را تأسیس و به‌دروغ ادامه دادند و حمایت نکردند و حالا که کار به این مرحله رسیده است می‌گویند باید خودکفا شوید، این در حالی است که تاوان، خشک‌سالی و بی‌تدبیری مدیریت، افزایش قیمت علوفه و پایین بودن قیمت دام را باید کارگر بدهد.
وی همچنین از نبود مدیریت نظام‌مند در این مجموعه سخن گفت که سبب مشکلات متعدد شده است و تصریح کرد: متأسفانه سازمان تعاونی روستایی اسماً در این سال‌ها ناظر فعالیت‌های شرکت بوده، اما درواقع نظاره‌گر بدبختی قشر کارگر است.
حسینیان یکی از مسائل و مشکلات را تثبیت نشدن مالکیت مجموعه دانست و با اشاره به این‌که هنوز مجلس اقدامی برای تعیین تکلیف این مجموعه انجام نداده است، تصریح کرد: این مسئله بارها در فرمانداری و استانداری و حتی در سفر رئیس قوه قضائیه به استان از سوی ما و استاندار سابق مطرح شد، اما متأسفانه این لایحه همچنان در مجلس باقی‌مانده و حل‌نشده است.
لایحه تعیین تکلیف بهکده، معلق در کمیسیون‌ها
وی ادامه داد: قرار بود لایحه اصلاح و سهام دولت برداشته شود و به مردم و یا شرکت سهامی واگذار شود، اما این مسئله هم چنان باوجود نمایندگان فعلی راکد و در کمیسیون‌ها معلق مانده و به صحن مجلس نیامده است.
وی ادامه داد: برای برون‌رفت از این مسئله ورود سرمایه‌گذار مطرح شد اما باگذشت ۲ سال از طرح این مسئله هم چنان بی‌نتیجه باقی‌مانده است.
لزوم ورود استاندار خراسان‌شمالی
عضو شورای کارگری بهکده رضوی با اشاره به این‌که در حال حاضر وضعیت بهکده رضوی بحرانی است، گفت: بهکده رضوی می‌تواند یکی از قطب‌های کشاورزی و دام‌پروری استان باشد و ازاین‌روی مسئولان استان باید به فکر بهکده رضوی باشند و می‌طلبد استاندار خراسان‌شمالی به این مسئله ورود پیدا کند.
وی همچنین با اشاره به این‌که نزدیک هزار و ۳۰۰ هکتار زمین‌های آبی در منطقه وجود دارد، اظهار داشت: اگر از ظرفیت‌ها به‌طور کامل استفاده کنیم می‌توانیم خودکفا باشیم، حسینیان گریزی به وضعیت موجود در سال گذشته زد که خشک‌سالی و سوء مدیریت‌ها در کنار افت نرخ نهاده‌های دامی سبب شد برای تأمین هزینه‌های نهاده‌های دامی از گلوی کارگرها زده شود و خواستار تعیین تکلیف این لایحه و حمایت متولیان امر از این مجموعه شد.
وعده محقق نشده جهاد کشاورزی
امید مهدی پور، مسئول کشاورزی شرکت سهامی زراعی بهکده رضوی هم مهم‌ترین مشکل را معوقات کارگری برشمرد و با توجه به‌قرار داشتن ۳۵ کارگر در آستانه بازنشستگی گفت: در صورت رفع مشکلات مالی و تحقق اقساطی معوقات کارگری بخشی از مشکلات برطرف خواهد.
وی با اشاره به خدماتی که در سال‌های گذشته جهاد کشاورزی ارائه داده است، به فرسوده بودن ادوات کشاورزی و به‌روزرسانی ادوات برای جلوگیری از هزینه‌های اضافی تأکید و از وعده محقق نشده جهاد کشاورزی شهرستان برای در اختیار قرار دادن ۲ دستگاه تراکتور گلایه کرد.
وی همچنین از عملکرد ضعیف سازمان تعاون روستایی گلایه کرد و از این‌که این مجموعه به‌عنوان متولی درزمینهٔ خدمات‌رسانی هیچ اقدامی نکرده است، سخن گفت.
مهدی عباس پور رئیس هیئت‌مدیره شرکت سهامی بهکده رضوی هم از وضعیت نامساعد شرکت و نداشتن نقدینگی با توجه به بدهی و معوقات کارگری سخن گفت و با اشاره به این‌که سال گذشته به وابسته خشک‌سالی در بخش کشاورزی و کاهش ۷۵ درصدی تولید محصولات کشاورزی در تولید نهاده‌های دامی به چالش خوردیم و همین مسئله سبب شد تا مشکلات شرکت دوچندان شود، تصریح کرد: افزایش قیمت نهاده‌های دامی نیز سبب شد تا شرکت وضعیت خوبی را در سال گذشته نداشته باشد.
وی هرچند ورود سرمایه‌گذار در بخش دام را زمینه‌ساز اشتغال و فرصتی برای بهره‌برداری از مراتع موجود عنوان کرد، اما معتقد است، اگر زیرساخت‌های کشاورزی بهینه و به‌روز شود می‌توان در این بخش بدون نیاز به سرمایه‌گذار چند برابر درآمد داشت.
عباس پور، فرسوده بودن ادوات کشاورزی را از مشکلات موجود برشمرد و از عدم‌حمایت متولیان امر برای به‌روزرسانی ادوات کشاورزی گلایه کرد و گفت: هر کشاورز خرد نیز سهمیه تراکتور دارد، اما شرکت نتوانسته از سهمیه موجود برخوردار شود، این در حالی است که در صورت تأمین تراکتور، شرکت با فروش تراکتورهای اسقاطی می‌تواند، تأمین مالی کند، اما متأسفانه جهاد کشاورزی تاکنون در این زمینه همکاری لازم را نداشته و حمایت نکرده است.
کوتاهی نمایندگان مجلس
وی همچنین به معلق ماندن لایحه تعیین تکلیف بهکده رضوی در مجلس شورای اسلامی اشاره کرد و گفت: متأسفانه کوتاهی از سوی نمایندگان مجلس استان صورت گرفته است و باوجود این‌که چند دوره این لایحه در کمیسیون‌های مجلس دست‌به‌دست شده، اما هنوز اجرایی نشده است.
وی خواستار پیگیری نمایندگان استان برای به نتیجه رسیدن این لایحه در این دوره شد.
وی همچنین به برنامه‌های پیش روی شرکت در سال جاری اشاره کرد و کشت نهاده‌های دامی و ذرت علوفه‌ای در کنار تولید سیفی جات برای پرداخت بخشی از معوقات کارگری را بخشی از برنامه‌ها عنوان و تصریح کرد: پیگیر سنددار کردن منازل مسکونی این منطقه نیز هستیم.
جلیل رمضانی، مدیر سازمان تعاون روستایی خراسان‌شمالی نیز به حمایت‌های صورت گرفته در قالب کمک بلاعوض ۳ میلیارد و۶۰۰ میلیون تومانی در سال ۹۲ ، ایجاد استخر و آبیاری‌های تحت‌فشار برای مجموعه بهکده رضوی اشاره کرد و با توجه به ظرفیت‌های موجود در منطقه بر خودکفا شدن بهکده رضوی تأکید کرد.
وی با توجه به سهام ۵۱ درصدی و ۴۹ درصدی دولت با طرح این پرسش که مجموعه بهکده رضوی چه اقداماتی را با توجه به سهم موجود انجام داده است، از عملکرد ضعیف مجموعه مدیریت و کارکنان که زمینه‌ساز شرایط موجود در بهکده رضوی شده است، انتقاد کرد.
وی خاطرنشان کرد: سازمان تعاون روستایی با دعوت از سرمایه‌گذاران و انعقاد پیش قراردادی با سرمایه‌گذاران در بخش دام سبک زمینه تسهیل فعالیت در این مجموعه را فراهم کرده است.
ورود نمایندگان استان برای تعیین تکلیف لایحه
محمد وحیدی نماینده مردم بجنورد، جاجرم و مانه و سملقان در مجلس شورای اسلامی از آخرین اقدامات صورت گرفته برای روشن شدن تکلیف لایحه بهکده رضوی سخن گفت و بابیان این‌که پیش از تعطیلات نوروز در کمیسیون کشاورزی مستندات بهکده رضوی ارائه و با وزیر کشاورزی صحبت شد شرایطی فراهم شود تا سهم مردم به‌صورت کامل به آن‌ها داده شود و یا این‌که افزایش پیدا کند، ادامه داد: در سال جدید نیز پیگیر هستیم تا کمیسیون کشاورزی لایحه را به صحن مجلس ببرد.
وی اظهار امیدواری کرد: به‌زودی این لایحه وارد صحن شود هرچند لوایح در نوبت در صحن زیاد است اما به‌محض این‌که به صحن بیاید می‌توانیم مقدمات را آماده و این لایحه را در صحن برای بررسی در اولویت قرار دهیم.
حال هم باید نشست و منتظر ماند و دید چه زمانی وعده مسئولان به بار می‌نشیند و گره این کلاف سردرگم به دست نمایندگان استان در مجلس شورای اسلامی چه موقع گشوده می‌شود تا بهکده رضوی به‌عنوان بزرگ‌ترین مجتمع اقتصادی شمال شرق کشور پس از سال‌ها از بلاتکلیفی محض خارج و ظرفیت‌های آن بیش‌ازپیش نمایان شود.
گزارش از مرتضوی
انتهای پیام/ض/ی
