راز هویت شخصی: آیا “من کیستم امروز” ما به گذشته‌مان مربوط است؟

درک پارفیت فیلسوف انگلیسی و نویسنده اثر مشهور دلایل و اشخاص رویکرد جدیدی را در این زمینه به ما ارائه می دهد، که دانستنش خالی از لطف نیست.

درک پارفیت: تداوم روانشناختی و هویت شخصی

هویت شخصی موضوعی مقطعی در تاریخ فلسفه و روانشناسی معاصر است.
فیلسوفان و اندشمندان بارها چیستیِ هویت شخصی و چگونگی آن در طول زمان را مطالعه کرده اند.

درک پارفیت فیلسوف یکی از خلاقانه ترین تحولات قرن گذشته را مطرح کرد.

پارفیت در اثر خود، دلایل و اشخاص: مقدمه و تحقیق انتقادی، نظریه‌ای درباره هویت شخصی ارائه کرد که به عنوان نظریه تداوم روانشناختی معروف است.

این نظریه نشان می دهد که هویت یک فرد در طول زمان به لطف تداوم برخی جنبه های روانشناختی حفظ می شود. به عنوان مثال، خاطرات، ویژگی های شخصیتی و خواسته ها.

تأملات پارفیت سهم مهمی در بحث هویت شخصی داشت. در واقع، او بینش منحصر به فرد و عمیقی در مورد موضوع ارائه کرد.

هویت شخصی تداومی از جنبه های روانی است.

تله پورت و هویت شخصی

رویکرد درک پارفیت با یک آزمایش فکری با الهام از برخی آثار علمی تخیلی آغاز شد. تله‌پورتری را تصور کنید که می‌تواند شما را به مریخ ببرد.

روند انتقال از راه دور با اسکن بدن شما و سپس بازسازی یک کپی مشابه در مقصد و از بین بردن مدل اصلی قابل انجام است.

به این ترتیب، هم نورون‌ها و هم اتصالات آن‌ها بدون خطا در نقطه مقصد تکرار می‌گردند.

حالا تصور کنید که ماشین از کار می افتد. یکی از همکاران شما را مطلع می کند که این روند شکست خورده است. اما جای نگرانی نیست، زیرا گرچه بدن شما روی زمین در پنج دقیقه آینده از بین می رود، اما نسخه شما در مریخ موجود است.

چه واکنشی نشان می دهید؟

درک تئوری تله‌پورتیشن

در تئوری تله‌پورتیشن، بدن شما به طور کامل اسکن می‌شود و یک نسخه جدید از شما در مقصد (مریخ) ایجاد می‌شود. این نسخه جدید تمام اطلاعات مغزی، خاطرات و ویژگی‌های شما را دارد.

در سناریوی فرضی درک پارفیت، پس از ایجاد نسخه شما در مریخ، بدن اصلی شما در زمین باقی می‌ماند؛ بعد به شما اطلاع می دهند که بدن شما در زمین در پنج دقیقه آینده نابود خواهد شد. این نکته بسیار مهم است زیرا به شما دو “خود” متفاوت می‌دهد.

حالا سوال اصلی این است که اگر بدن شما در زمین نابود شود، آیا شما به عنوان یک فرد، احساس ترس یا نگرانی خواهید کرد؟ آیا نسخه‌ای که در مریخ وجود دارد، همان “شما” است یا فقط یک کپی است؟ آیا نابودی بدن شما در زمین به معنای نابودی هویت شماست؟

اینجا جایی است که فلسفه و روانشناسی به هم می‌پیوندند. اگر شما به عنوان فردی که در مریخ وجود دارد، احساس کنید که همه خاطرات و تجربه‌های شما حفظ شده‌اند، ممکن است احساس کنید که هیچ چیز تغییر نکرده است. اما از سوی دیگر، بدن اصلی شما هنوز هم وجود دارد و ممکن است احساس کنید که آن بدن هم بخشی از هویت شماست.

این سناریو به ما کمک می‌کند تا درباره طبیعت هویت شخصی، پیوستگی روانی و جسمی و اینکه چه چیزی ما را به عنوان یک فرد منحصر به فرد تعریف می‌کند، تفکر کنیم.

آیا ما فقط مجموعه‌ای از خاطرات و تجربیات هستیم یا اینکه جسم ما نیز بخشی از هویت ماست؟ این سوالات همچنان موضوع بحث‌های فلسفی عمیق هستند.

دو نوع هویت

اما در این تلاش ناموفق برای تله‌پورت شما چه اتفاقی برای هویت شخصی شما می افتد؟

از نظر پارفیت دو نوع هویت وجود دارد:

هویت کیفی

هویت عددی

در حالی که کپی ِتله‌پورتر از نظر کیفی یکسان است، اما از نظر عددی یکسان نیست. به طور مشابه، اگر دو توپ سفید بیلیارد دارید، آنها از نظر عددی یکسان نیستند، اما از نظر کیفی یکسان هستند.

از طرف دیگر، اگر توپی با یک عدد داشته باشم و آن را رنگ کنم، از نظر کیفی با حالت قبلی یکسان نیست، اگرچه همچنان از نظر عددی یکسان خواهد بود.

معمولاً وقتی نگران آینده خود هستیم، این هویت عددی ما است که ما را نگران می کند. با این حال، تغییرات کیفی در شخصیت ما می تواند هویت ما را تغییر دهد.

برای مثال، یک فرد ممکن است پس از یک رویداد آسیب زا تغییر کند یا ممکن است بخشی از حافظه خود را از دست بدهد، که تأثیر تعیین کننده ای بر هویت شخصی او خواهد داشت.

نظریه تداوم روانشناختی

به گفته پارفیت، هویت شخصی با یک معیار یا مجموعه ای از معیارها مشخص نمی گردد، بلکه با یک سری حالات ذهنی و روانی همپوشانی دارند.

این حالت ها شامل خاطرات، باورها، خواسته ها، ویژگی های شخصیتی و تجربیات است که زنجیره ای پیوسته را تشکیل می دهد که در طول زمان گسترش می یابد.

این زنجیره منعکس کننده تغییرات در طول زمان در شخصیت، اخلاق و طرز فکر ما است.

از نظر پارفیت، مفهوم خود ثابت و تغییرناپذیر یک توهم است. در عوض، هویت ما مجموعه‌ای از حالات و ویژگی‌های روان‌شناختی است که دائماً در حال تکامل و تغییر است. آنچه هویت شخصی ما را تعیین می کند تداوم خاطرات ماست.

این دیدگاه مفاهیم سنتی هویت شخصی در فلسفه را به چالش می کشد، که معتقدند هویت ما توسط برخی از جنبه های اساسی وجود ما، مانند روح یا بدن ما تعیین می شود.

معیار فیزیکی هویت شخصی

بر اساس برخی نظریه ها، هویت شخصی ما با معیارهای فیزیکی تعیین می شود. ما در طول زمان یکسان هستیم زیرا تداومی در بدن ما وجود دارد.

این تداوم با حفظ مغز ما تضمین می شود. با این حال، برخی از آزمایش‌ها از این ایده حمایت می‌کنند که دو حوزه آگاهی جداگانه می‌توانند در درون ما همزیستی داشته باشند.

در آغاز دهه 1960، یک سری مداخلات جراحی انجام شد که به دنبال درمان صرع بود. در این جراحی، بخشی از مغز به نام “کالوزوم” که دو نیمکره چپ و راست مغز را به هم متصل می‌کند، بریده می‌شد. این عمل باعث می‌شد که علائم صرع کاهش یابند یا حتی از بین بروند، اما بیماران رفتارهای گیج‌کننده و نامناسبی از خود نشان می‌دادند.

پارفیت فرض می کند که اگر یک جراح بتواند با موفقیت یک نیمکره را به بدنی بدون مغز پیوند بزند،معیار فیزیکی اعتبار خود را در توضیح هویت شخصی از دست می دهد.

اگر هر نیمکره می توانست به طور مستقل در یک بدن متفاوت عمل کند، نمی توانستیم از هویت شخصی صحبت کنیم، زیرا هیچ تداوم روانی بین این دو بدن وجود ندارد. هر دو به عنوان هویت های جداگانه عمل می کنند، حتی اگر حافظه مشترکی داشته باشند.

در عین حال، تجربیات جدید خاطرات جدیدی را می‌سازند که آن‌ها به اشتراک نمی‌گذارند، که با آن با دو هویت متفاوت روبرو می‌شویم. با ادامه آزمایش قبلی، فرد روی زمین و نسخه تله پورت شده شروع به تجربه های متفاوتی خواهند کرد.

هویت شخصی و تداوم روانشناختی

هویت شخصی ما محصول آن ارتباطاتی است که در طول زمان دوام می آورند.

تداوم روانی هویت شخصی

پیامدهای نظریه تداوم روانشناختی پارفیت بسیار گسترده است. این نظریه با ایده یک خود ثابت و تغییرناپذیر سازگار نیست و در عوض با یک ایده پویا از هویت که توسط تجربیات، باورها و ارزش‌ها، در میان عناصر متغیر دیگر شکل می‌گیرد، کار می‌کند.

اگرچه رویکرد پارفیت شبیه کاری است که فیلسوفان تجربه‌گرا مانند هیوم انجام می‌دهند، معیارهای جدیدی برای فهرست‌بندی عناصری که ما را به عنوان افراد شناسایی می‌کنند، معرفی می‌شوند.

بنابراین، برای اینکه بین خود 4 ساله و خود فعلی ما تداوم روانی وجود داشته باشد، باید بین مصادیق میانی پیوندهای قوی وجود داشته باشد. مثلاً از دیروز با خودم ارتباط قوی دارم. یادم می‌آید که چه می‌کردم، در هر وعده غذایی چه می‌خوردم، صحبت‌هایی که با افراد دیگر داشتم و غیره. با این حال، من نمی توانم با همان جزئیات در مورد کاری که ده سال پیش انجام دادم، به یاد بیاورم. بنابراین، آیا من باید باور کنم که در آن زمان یک فرد کاملاً متفاوت بودم؟

به گفته پارفیت، تداوم روانشناختی محصول زنجیره ای از ارتباطات قوی است که هویت ما را در طول زمان به هم پیوند می دهد. به لطف این واقعیت که ما چندین ارتباط روانشناختی مستقیم و عینی داریم، می توانیم تأیید کنیم که یک تداوم روانی وجود دارد.

در نتیجه، نظریه تداوم روانشناختی درک پارفیت در مورد هویت شخصی دیدگاه منحصر به فرد و جالبی را در مورد ماهیت خود و هویت شخصی ارائه می دهد. این نظریه جریان‌های آرمان‌گرایانه‌تری را به چالش می‌کشد و درک عمیق و پیچیده‌ای از چگونگی توسعه و تغییر هویت در طول زمان ارائه می‌دهد.

ایده های کلیدی نظریه هویت شخصی ِ پارفیت

نظریه هویت شخصی درک پارفیت بر آنچه که ما را در طول زمان می‌سازد، تمرکز دارد.

در اینجا ایده های کلیدی به زبان ساده آورده شده است:

1. هویت در مقابل تداوم: پارفیت استدلال می کند که هویت شخصی (چه کسی هستید) به اندازه تداوم تجربیات و خاطرات شما مهم نیست. به عبارت دیگر، بیشتر به نحوه ارتباط تجربیات شما مربوط می شود تا تعریف دقیق «شما».

2. ارتباط روانشناختی: او معتقد است که آنچه واقعاً برای هویت اهمیت دارد، ارتباطات روانی بین مراحل مختلف زندگی شماست. این شامل خاطرات، شخصیت و آگاهی شما می شود. اگر این اتصالات دست نخورده باقی بمانند، حتی اگر بدن شما تغییر کند، می توانید همان فرد در نظر گرفته شوید.

3. آزمایش فکری: پارفیت از آزمایش های فکری برای نشان دادن نظر خود استفاده می کند. به عنوان مثال، سناریویی را تصور کنید که در آن مغز شما به دو قسمت تقسیم شده و هر نیمه به بدن متفاوتی می رود. هر بدنی برخی از خاطرات و ویژگی های شخصیتی شما را دارد، اما به طور مستقل نیز عمل می کند. پارفیت پیشنهاد می کند که به جای اینکه به این فکر کنیم که دو نفر خلق می شوند، باید بر تداوم تجربیات در هر بدن تمرکز کنیم.

4. بدون هویت واحد: او این ایده را به چالش می کشد که یک خود واحد و تغییرناپذیر وجود دارد. در عوض، او پیشنهاد می کند که ما مانند مجموعه ای از تجربیات و خاطرات هستیم که در طول زمان تغییر می کنند. بنابراین، در حالی که ممکن است در طول زندگی خود احساس کنید که یک شخص مشابه هستید، یک خود “هسته ای” دائمی وجود ندارد که ثابت بماند.

5. پیامدهایی برای اخلاق: ایده های پارفیت همچنین پیامدهایی برای اخلاق و نحوه تفکر ما در مورد خود آینده و روابط خود با دیگران دارد. اگر هویت ثابت نباشد، ممکن است نحوه تصمیم گیری و رفتار ما با دیگران را تغییر دهد.