چرا این روزها احساس عصبانیت بیشتری داریم؟

دکتر حبیب الله مسعودی فرید، متخصص طب پیشگیری و پزشکی اجتماعی با تائید این نکته مبنی بر اینکه آلودگی هوا می‌تواند بر رفتار افراد تاثیر بگذارد، می‌گوید: به طور کلی آلودگی هوا روی سلامت مردم تاثیر گذار است و می‌تواند میزان تمرکز افراد را کم کند.

آلودگی هوا می‌تواند به عنوان یکی از عوامل پرخاشگری به دلیل کاهش تمرکز و رسیدن اکسیژن خون کمتر به مغز در نظر گرفته شود. آلودگی هوا می‌تواند ریسک فاکتوری باشد برای اینکه افراد کارهای خود را به درستی انجام ندهند و پرخاشگری را نیز افزایش دهند.

تاثیر علائم آلودگی بر رفتار فردی

این متخصص طب پیشگیری همچنین به این مساله اشاره می‌کند که اگر بخواهیم شهروندان دو شهر همطراز که یکی دارای هوای آلوده است و دیگری هوای آلوده ندارد را با یک دیگر مقایسه کنیم متوجه خواهیم شد که مردم شهر آلوده پرخاشگر ترند چرا که آلودگی هوا بر خلق وخو خیلی تاثیر می‌گذارد.

دکتر مسعودی فرید به تاثیر علائم جسمانی آلودگی هوا بر رفتار افراد نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: علائم جسمی هم بر پرخاشگری می‌تواند تاثیر گذار باشد قاعدتا زمانی که فردی از خانه بیرون می‌رود و به دلیل آلودگی هوا دچار تنگی نفس، سرفه‌های متعدد و سردرد و آبریزش و قرمزی چشم می‌شود روی رفتارش هم تاثیر می‌گذارد.

آلودگی هوا هم به طور مستقیم روی رفتار افراد تاثیر گذار است و هم غیر مستقیم، به طور مستقیم به دلیل اینکه می‌تواند تمرکز افراد را کم کند و هم به دلیل غیر مستقیم چرا که بر سلامت فیزیکی و جسمی افراد تاثیر می‌گذارد و افرادی که به دلیل آلودگی هوا سلامت‌شان آسیب دیده در روابط اجتماعی خود آن تاب آوری که در سلامت کامل جسمانی دارند را نخواهند داشت.

این‌ها عوارض کوتاه مدت آلودگی هوا است، این پدیده یک سری عوارض طولانی مدت هم دارد که با عوارض قلبی و عروقی یا ابتلا به سرطان مشخص می‌شوند. تاثیر آلودگی هوا به ویژه بر کودکان بیشتر است.

چگونگی مدیریت رفتار در آب و هوای آلوده

این متخصص طب اجتماعی درباره راهکارهای مدیریت رفتار در زمان بروز آلودگی هوا نیز می‌گوید: دو موضوع وجود دارد یکی راهکارهای کلان است که به دولت و حاکمیت مربوط می‌شود و یکی دیگر رفتارهای فردی است.

اما اگر ما فقط بر رفتارهای فردی تمرکز کنیم قطعا مخاطبان ما خواهند گفت چرا شما صرفا به دنبال مسائل رفتاری و فردی ناشی از آلودگی هوا هستید و چرا راهکاری برای بر طرف کردن این معضل ارائه نمی‌دهید. با این پیش فرض که قطعا در زمینه کاهش آلودگی هوا باید تمام نهادها و سازمان‌های مسول جدی‌تر وارد شوند و برنامه‌های کوتاه مدت و دراز مدتی که هنوز اجرا نشده را به طور کامل اجرا کنند، به رفتارهای فردی در زمان آلودگی هوا می‌پردازیم.

ما باید به عنوان یک فرد از وضعیتی که در آن قرار داریم باید آگاه باشیم یعنی بدانیم نه تنها مشکلات اقتصادی و اجتماعی بلکه آلودگی هوا هم می‌تواند باعث پرخاشگری ما شود.

او در ادامه توضیح می‌دهد: باید متوجه این مساله باشیم که به دلیل آلودگی هواست که نسبت به روزهای دیگر قدری کم طاقت‌تر شده‌ایم. امکان دارد در این وضعیت به اشتباه فردی پای شما را لگد کند که به دلیل تاثیرات آلودگی هوا امکان دارد شما واکنش نسبتا شدیدی از خود نشان دهید، در حالی که اگر هوا آلوده نباشد و وضعیت مناسب‌تر و عادی‌تری داشته باشد شما نیز امکان دارد واکنش عادی تری از خود در قبال این اتفاق نشان دهید.

در واقع باید متوجه این مساله باشیم که اکنون در وضعیت آب و هوایی نامناسبی هستیم که می‌تواند بر خلق و خوی‌مان تاثیر بگذارد اما اگر همین اتفاق در وضعیت مناسب تر آب و هوایی یا یک روستا یا شهری که آب و هوای مناسبی داشت رخ می‌داد امکان داشت ما واکنش شدید و پرخاشجویانه‌ای از خود نشان ندهیم.

تنها کاری که می‌توانیم برای پیشگیری از پرخاشگری در وضعیت آلودگی هوا انجام دهیم آگاهی نسبت به وضعیت روحی خود در آن موقعیت خاصی است که در آن قرار داریم و اینکه بدانیم رفتاری که می‌خواهیم نسبت به فرد دیگری از خود بروز دهیم ناشی از آلودگی هوا و جود گاز و ذرات ریز داخل هوا است که باعث شده به دلیل اینکه در این وصعیت اکسیژن و خون کمتری به مغرمان می‌رسد تحمل ما کمتر شده است.

تحقیقات خارجی از افزایش خشونت جنایتکارانه در هوای آلوده می‌گویند

قرار گرفتن در معرض سطوح بالای آلودگی هوا باعث حملات آسم، بیماری های قلبی عروقی و سایر مشکلات سلامتی در افراد می‌شود. تحقیقاتی که در این باره در دانشکده بهداشت عمومی و دانشگاه ایالتی کلرادو انجام گرفته نشان می‌دهد که تنفس هوای آلوده حتی برای یک روز احتمالا باعث می‌شود افراد پرخاشگرتر و خشن‌تر شوند. یافته‌های آن‌ها در مجله اپیدمیولوژی منتشر شده است.

نتایج این مطالعه نشان داد:

• افزایش سطح آلودگی روزانه هوا، خطر رفتارهای جنایی خشونت آمیز مانند تجاوز را افزایش می‌دهد.
• آلودگی هوا خطر جرایم غیرخشونت آمیز را افزایش نمی‌دهد، جرایمی که شامل زور، تهدید یا جراحت نمی‌شود (مانند سرقت اموال).
• خطر رفتار خشونت آمیز حتی در غلظت‌های کم آلودگی که معمولا برای تنفس افراد ایمن در نظر گرفته می‌شود افزایش می‌یابد.

پیش از این نیز نتایج تحقیقات نشان داده که آلودگی هوا، موجب افزایش احساس اضطراب در انسان‌ها می‌شود؛ اضطراب هم رابطه مستقیمی با رفتارهای غیراخلاقی دارد. معمولا اضطراب را عامل اصلی برخی از بی‌اخلاقی‌ها می‌دانند آلودگی هوا، اضطراب را افزایش می‌دهد و در نهایت، منجر به انجام کارهای مجرمانه و رفتارهای غیراخلاقی می‌شود.