مدتزمان مورد نیاز برای شارژ گوشیهای هوشمند، عمر و سلامت باتری، به دغدغهای مهم برای کاربران تبدیل شده است و تولیدکنندگان نیز توجه ویژهای به این موضوع دارند. درحالحاضر فناوریهایی مثل Adaptive Charging (شارژ تطبیقی) و راهکارهایی برای افزایش عمر باتری گوشی وجود دارد که میتوان از آنها استفاده کرد.
گرما و ولتاژ دشمنهای اصلی سلامت باتری هستند. گرما را میتوان با دور نگهداشتن گوشی از محلهای گرم و بدون تهویهی مناسب و استفاده از شارژرهای کندتر در مواقعی که به شارژ سریع نیاز ندارید، کنترل کرد. اما کاربران نمیتوانند فشار ناشی از ولتاژ را بهراحتی کنترل کنند و این مورد صرفاً نتیجهی روند شارژ باتری است. مقالهی آیا شارژ سریع یا فست شارژ به باتری گوشی آسیب میزند اطلاعات بسیار خوبی درمورد شارژ سریع به شما میدهد.
وقتی باتری تقریباً خالی است، ولتاژ آن پایینتر از زمانی است که کاملاً شارژ شده باشد. این اختلاف ولتاژ به تسریع فرایند شارژ کمک میکند؛ زیرا در زمان شارژ کامل، بهویژه در جریانهای بالا، باتری همچنان مقداری ظرفیت برای جذب افزایش ناگهانی ولتاژ دارد. از اینرو بسیاری از فناوریهای شارژ سریع میتوانند بدون آسیبرساندن به باتری، عملکرد بهتری داشته باشند و فرایند شارژ را با سرعت بیشتری انجام دهند.
با افزایش میزان شارژ باتری، ولتاژ آن نیز بالا میرود؛ در نتیجه توانایی باتری برای تحمل ولتاژهای ناگهانی (ولتاژ لحظهای) یا رسیدن به حداکثر ولتاژِ ممکن، کاهش پیدا میکند. باتریهای لیتیوم-یونی نباید از محدوده ولتاژ تعیینشده فراتر بروند؛ زیرا این کار میتواند به آسیبهای جدی منجر شود و حتی خطر انفجار را بههمراه داشته باشد. برای شارژ کامل این نوع باتریها باید با سرعت کمتر و احتیاط بیشتری عمل کرد.
مهندسان طراح شارژر همواره بهدنبال راهکارهایی برای جلوگیری از آسیب رسیدن به باتری هستند، اما در فرایند شارژ با ولتاژ بالا اجتناب از اندکی استهلاک غیرممکن است. به مرور زمان، آنُد باتری اشباع شده و ظرفیت لیتیوم موجود را کاهش میدهد. همچنین، در حالت شارژ، الکترولیتها ممکن است بهتدریج به گاز تجزیه شوند و کاتُد نیز ممکن است در الکترولیت حل شود. هرچند این اتفاقات در یکبار شارژ نگرانکننده نیست و تا حدی اجتنابناپذیر است، اما در طول زمان باعث کاهش سریعتر ظرفیت باتری خواهد شد.
بهطور معمول، ولتاژ باتری در ۶۰ درصد اول فرایند شارژ سریعتر افزایش مییابد و سپس سرعت افزایش آن در مراحل پایانی کاهش مییابد. متوقف کردن شارژ در حدود ۸۰ درصد، نقطهی مناسبی بهشمار میآید. در این سطح، باتری به بالاترین ولتاژ خود که میتواند بیشترین آسیب را به همراه داشته باشد، نمیرسد؛ اما بهاندازهای شارژ میشود که بتواند ساعتها انرژی را تأمین کند. بنابراین، میتوان گفت که ۸۰ درصد، صرفاً یک عدد تصادفی نیست و بر پایهی اصول علمی استوار است.
اگرچه افزایش عمر باتری آیفون با چند ترفند ساده امکانپذیر است، اما باید توجه داشت که باتری گوشی شما بهمرور زمان و صرف نظر از کاری که انجام میدهید دچار فرسودگی میشود. مدیریت روند فرسودگی بستگی به نیازهای هر کاربر دارد. برای مثال افرادی که از بهترین شارژرها استفاده میکنند، گوشی خود را خنک نگه میدارند و به قانون شارژ تا ۸۰ درصد توجه میکنند، میتوانند بهطور بالقوه عمر باتری خود را یکسال یا بیشتر افزایش دهند که قطعاً ارزشش را دارد.
بیایید به بدترین حالت نگاه کنیم: باتریهای گوشیهای هوشمند امروزی برای حداقل ۵۰۰ چرخهی شارژ (برخی باتریها ۸۰۰ چرخه یا بیشتر) بهینهسازی شدهاند و پساز این دوره، ظرفیت باتریها به ۸۰ درصد ظرفیت اولیه کاهش مییابد. این عدد یعنی بهمدت یکسال و نیم، هر روز یک مرتبه و بدون درنظرگرفتن اقدامهای احتیاطی دیگر مثل خنکنگهداشتن گوشی، گوشی خود را از از حالت خالی بهطور کامل تا ۱۰۰ درصد شارژ کنیم! برای اکثر مصرفکنندگان احتمالاً حداقل دو سال طول میکشد تا متوجه کاهش ظرفیت باتری شوند.
خوشبختانه، گوشیهای مدرن بهطور پیشفرض کمی به فرایند شارژ بهینه کمک میکنند: ۱۰۰ درصد به معنی باتری کاملا پر نیست. گوشیها پساز نمایش اعلان شارژ کامل برای مدتی طولانی به شارژ قطرهای ادامه میدهند، بنابراین درآوردن گوشی از شارژ به جلوگیری از فشار ناشی از شارژ اضافه کمک میکند.
استفاده از شارژ تطبیقی یا شارژ بهینه بسته به برند گوشی شما، با نگهداشتن باتری در ظرفیت و ولتاژ پایینتر به افزایش عمر مفید آن بیشتر کمک خواهد کرد. عادتهای سالم اینچنینی میتوانند عمر مفید باتری را بهراحتی به سهسال برسانند.
اگر کار سنگینی با دستگاه انجام نمیدهید، با شارژ کردن باتری گوشی، لپتاپ و سایر گجتها تا ۸۰ درصد میتوانید سلامت باتری را بهبود ببخشید. البته درصورتی که میخواهید بدوننیاز به شارژ مجدد تا یکروز کامل با گوشی خود کار کنید، توصیه میکنیم دستگاه را زودتر از ۷۰ درصد از شارژر جدا نکنید.
اگر شارژ گوشی شما تا پایان روز بهطور مرتب تمام میشود، زیاد بازی میکنید یا عادات شارژ خاص خود را دارید، نگرانی درمورد محدودیت شارژ ۸۰ درصد چندان کاربرد نخواهد داشت. از گوشی خود به دلخواه استفاده کنید و فقط آگاه باشید که پس از چند سال، باتری آن نیاز به تعویض دارد.
اگر قصد دارید گوشی خود را بیش از چهار سال نگه دارید، به تعویض باتری نیاز خواهید داشت؛ بنابراین نگران کاهش شارژدهی آن نباشید. بههر حال رعایت قانون ۸۰ درصد شارژ باتری میتواند به افزایش عمرمفید باتری دستگاه شما کمک کند.
آیا باید گوشی خود را فقط تا ۸۰ درصد شارژ کنیم؟