سید ضیاءالدین مظهری متخصص تغذیه در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت خبر ساز با اشاره به فرا رسیدن ماه مبارک رمضان و تاکید بر استفاده از تمام گروه‌های مواد غذایی در این ایام اظهار کرد: در ماه مبارک رمضان لازم است از تمام گروه های غذایی استفاده شود. با روزه داری و حذف یک وعده غذایی که در حدود ۶۰۰ کالری است، انرژی های ذخیره شده مازاد بر نیاز بدن که به صورت چربی انباشته شده است، کاهش یافته و باعث می شود نوعی جرم گیری در تمام ارگانهای حساس اتفاق بیفتد و برخی سموم نیز از بدن خارج شوند.
مظهری در این باره ادامه داد: تغذیه باید متعادل و متنوع باشد و تمام نیاز بدن به پروتئین و ریزمغذی‌های ۵۰ گانه از این طریق تامین شود. هرگونه بیش خوری و کم خوری منجر به سوء تغذیه یا اضافه وزن شده و تبعات خودش را به همراه دارد.
وی با اشاره به اینکه در کنار ایجاد تعادل در هیچ ماهی از سال به اندازه ماه مبارک رمضان، اسراف در مصرف مواد قندی و چربی مشاهده نمی شود، گفت: مواد قندی که در این ایام از طریق مصرف مواد غذایی چون زولبیا و بامیه، حلوا و شله زرد به بدن می رسد، بسیار فراتر از نیاز آن بوده و این مسئله باعث می شود افراد از این موهبت الهی که یک درمان اجباری است محروم شده و در پایان ماه مبارک رمضان به جای اینکه شاداب و سرحال باشند و بدنشان با تجربه تحمل گرسنگی و تشنگی توان خودش را افزون تر کرده و به بازسازی و تقویت سیستم دفاعی اش بپردازد، اثر عکس داشته باشد، ضعیف تر شده و با افزایش قند خون، اوره و نظیر آن رو به رو شود.
متخصص تغذیه در پاسخ به این پرسش که برخی توصیه های اسلامی چون آغاز افطار با نمک یا خرما تا چه میزان مورد توصیه علم تغذیه نیز هست، گفت: از زمان سحر تا افطار در یک فاصله طولانی، فعالیت سیستم گوارشی کم می شود و با فرارسیدن زمان افطار، تغییراتی در بدن به وجود می آید که باید با کمک تغذیه آن را به درستی تنظیم کرد. شروع افطار با نمک و آب جوش، بدن را آماده دریافت مواد غذایی دیگر می کند. پس از آن استفاده از یک لیوان شیر همراه با خرما، کشمش وعسل بسیار مناسب است و می تواند قندی را که بدن لازم دارد از منابع طبیعی دریافت و جبران کند.
وی اضافه کرد: این میان خرما، علاوه برقند طبیعی، سرشار از حیات است و حاوی مواد مغذی و با ارزشی چون آهن و منیزیم است.
مظهری با بیان این مطلب که ممکن است مصرف شیر برای برخی افراد مضر باشد، گفت: استفاده مخلوطی از آب و آب میوه تازه و یا سوپ رقیق جو با ترکیب سبزیجات مختلف و غلات که با آب مرغ یا آب گوشت بدون چربی تهیه شده اند برای شروع افطار در این افراد مناسب هستند.
وی ادامه داد: استفاده از شیربرنج و فرنی که با قطعات میوه های خشک و خلال بادام غنی شده است و یا نان سنگگ به همراه پنیر و گردو هم مطلوب هستند . لازم به ذکر است آرام خوردن غذا و افراط نکردن در مصرف آن نیز باید مورد توجه قرار گیرد. اجتناب از نوشیدنی های بسیار خنک بویژه نوشیدنی های گازدار و چای داغ و پی در پی نه تنها کمکی به فرد نمی کند بلکه عطش وی را نیز بیشتر می کند.
مظهری ضمن بیان اینکه سحری باید یک صبحانه کامل و متنوع به همراه مواد لبنی کم چربی و سوپ های تهیه شده با آب مرغ و آب گوشت بدون چربی و حلیم های خانگی باشد اظهار داشت : حتی می توانند از سالادهایی که حاوی حبوبات پخته شده است استفاده کنند مثل لوبیا پخته و کنجد و زیتون و تخم مرغ ، تا بتوانند انرژی را در طول روز در بدن خود ذخیره کنند.
وی، در خصوص تغذیه در ماه مبارک رمضان بیان کرد : در درجه اول باید از خوردن غذاهایی که دارای پروتئین زیاد هستند و در روغن تهیه شده اند خودداری کرد. این درست برعکس تصور عامه مردم است که می گویند هرچه غذاها سنگین تر و پر روغن تر باشند ، تحمل آنان را برای روزه بیشتر می کند.» وی در ادامه افزود:« باید از مواد غذایی که هضم آن طولانی تر است مانند ترکیبی از غلات و حبوبات در هنگام سحر استفاده کنیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه اظهار داشت : در سحر از خوردن چایی پررنگ و قهوه خودداری کنید. چون این مواد مدر هستند و آب بدن را دفع می کنند ، همچنین از سبزیجات خام و پخته استفاده کنید و نوشابه را از وعده غذایی حذف کنید ، سبزیجات در دستگاه گوارش باعث جذب آب می شوند و وقتی با آب ترکیب شوند به صورت ژل در می آیند که این عمل باعث نگهداری آب در بدن و عدم دفع زودهنگام آب از بدن می شود در نتیجه کمتر تشنه می شوید.
وی ضمن اشاره به میزان کم مصرف نمک در سحر متذکر شد: افراد نباید سحری را از برنامۀ غذایی حذف کنند چون باعث کاهش توان افراد در مقابل گرما شده و باعث بروز مشکلاتی چون سرگیجه ، حالت تهوع ، عدم تمرکز و غیره می شود.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی در خصوص نوشیدنی های مفید برای روزه داران ، گفت :« بهترین نوشیدنی آب می باشد و فقط باید به این نکته توجه کنیم که زیاد سرد نباشد و در هنگام افطار هم بهتر است شیر کم چرب با خرما استفاده شود و ترجیحا شیر قبلا جوشیده و ولرم باشد. توجه داشته باشید مواد سرد یا نوشیدنی های سرد معده را تحریک می کنند و همچنین عطش را نیز از بین نمی برند.»
مظهری در ادامه گفت : اگر بخواهیم از یک نوشیدنی مفید دیگر نام ببریم شربت آبلیمو گزینۀ مناسبی است. این شربت باید از لیموی تازه و شکر یا عسل خیلی کم تهیه شده باشد. چون شکر باعث ترشح انسولین می شود و انسولین مواد قندی را در خون کاهش می دهد در نتیجه در میانۀ روز باعث کمتر شدن قندخون و به وجود آمدن ضعف در بدن می شود.
پایان پیام/
