هر چند عوامل مختلفی می‌تواند در ایجاد بسیاری از بیماری‌ها دخیل باشد، اما به نظر می‌رسد سبک و شیوه زندگی نیز نقش مهمی در آن‌ها دارد. زندگی ماشینی و بی‌تحرکی بخشی از زندگی انسان‌ها شده است. رژیم غذایی مناسب، ورزش و تحرک از جمله مواردی هستند که باید در زندگی روزانه توجهی ویژه‌ای به آن‌ها داشته باشیم تا مانع بسیاری از امراض و بیماری‌ها در خود و خانواده‌مان شویم. یکی از بیماری‌هایی که ارتباط مستقیم با سبک زندگی ما دارد و معمولا در اثر حرکات و رفتارهای غلط ایجاد می‌شود، بیماری گودی کمر است. این که تا چه اندازه می‌توان از وقوع این عارضه جلوگیری کرد و راهکارهای مناسب در رابطه با آن چیست، موضوع بحث امروز است. به این بهانه گفتگویی با آقای علی بسطامی دکترای مدیریت ورزشی و مدرس دانشگاه انجام دادیم که در ادامه می‌خوانید:
سبک زندگی بر گودی کمر چه تاثیری دارد؟
سبک زندگی نقش بسیار مهمی در ایجاد و شدت گرفتن گودی کمر دارد. عادات روزانه و فعالیت‌های ما می‌توانند به طور مستقیم بر سلامت ستون فقرات و ایجاد انحنای بیش از حد در ناحیه کمر تأثیر بگذارند. از جمله این موارد وضعیت نادرست بدن است. نشستن طولانی مدت در وضعیت خمیده، ایستادن نامناسب، خم شدن بیش از حد به جلو و خوابیدن روی تشک‌های نرم و نامناسب می‌تواند به مرور زمان باعث ایجاد گودی کمر شود. مورد دیگر بلند کردن اجسام سنگین به صورت نادرست است. بلند کردن اجسام سنگین بدون خم کردن زانوها و استفاده از عضلات پا، فشار زیادی به ستون فقرات وارد می‌کند و می‌تواند به گودی کمر کمک کند.
عدم فعالیت بدنی کافی و نشستن طولانی مدت باعث ضعف عضلات شکم و کمر می‌شود که در نتیجه می‌تواند به گودی کمر منجر شود. همچنین انجام برخی ورزش‌ها مانند وزنه‌برداری سنگین بدون تکنیک صحیح یا ورزش‌هایی که به کمر فشار وارد می‌کنند، می‌تواند خطر گودی کمر را افزایش دهد.
کمبود مواد معدنی نیز بر گودی کمر تاثیرگذار است. کمبود کلسیم و ویتامین D می‌تواند باعث ضعیف شدن استخوان‌ها و افزایش احتمال ایجاد گودی کمر شود. همچنین اضافه وزن و چربی اضافی در ناحیه شکم می‌تواند فشار زیادی به ستون فقرات وارد کند و به گودی کمر کمک کند.
از موارد دیگری که می‌تواند بر بروز گودی کمر تاثیر داشته باشد، استرس است. استرس می‌تواند باعث تنش عضلانی و اسپاسم شود که به نوبه خود بر وضعیت ستون فقرات تأثیر می‌گذارد. استفاده طولانی مدت از کفش‌های پاشنه بلند یا کفش‌های بدون پشتیبانی مناسب نیز می‌تواند باعث تغییر در وضعیت بدن و افزایش گودی کمر شود.
تشخیص گودی کمر در چه سنی امکان‌پذیر است؟
گودی کمر، به عنوان یک انحنای بیش از حد در ناحیه کمر، می‌تواند در هر سنی رخ دهد. با این حال، تشخیص دقیق این عارضه معمولاً در کودکان و نوجوانان که در دوران رشد هستند، دشوارتر است. چرا که در این سنین، ستون فقرات هنوز در حال شکل‌گیری است و انحنای طبیعی آن ممکن است با گذشت زمان تغییر کند.
در سنین کودکی و نوجوانی، رشد سریع و تغییرات هورمونی می‌تواند باعث تغییرات موقتی در انحنای ستون فقرات شود. بنابراین، تشخیص قطعی گودی کمر نیاز به ارزیابی دقیق توسط پزشک متخصص و متخصص حرکات اصلاحی و پیگیری منظم دارد.
در بزرگسالان، گودی کمر معمولاً به دلیل عادات بدنی، ضعف عضلانی، آسیب‌ها یا بیماری‌های زمینه‌ای ایجاد می‌شود و تشخیص آن نسبت به کودکان آسان‌تر است.
گودی کمر چه علائمی دارد؟
علائم گودی کمر در هر سنی قابل توجه هستند. علائمی مانند درد در ناحیه کمر، سفتی و گرفتگی عضلات کمر، خستگی زودرس در ناحیه کمر، تغییر در شکل ظاهری کمر (برجستگی بیش از حد در ناحیه کمر)، مشکل در ایستادن صاف و درد در پاها و باسن.
عدم درمان گودی کمر در کودکان و بزرگسالان چه عوارضی می‌تواند برای آن‌ها ایجاد کند؟
گودی کمر اگر به موقع تشخیص داده نشود و درمان مناسبی برای آن انجام نگیرد، می‌تواند عوارض جدی و طولانی مدتی را برای افراد در هر سنی به همراه داشته باشد. این عوارض می‌توانند بر کیفیت زندگی، تحرک و سلامت کلی فرد تأثیرگذار باشند.
اگر در کودکان گودی کمر درمان نشود، با رشد کودک، انحنای ستون فقرات بیشتر شده و مشکلات جدی‌تری را به همراه خواهد داشت. همچنین انحنای بیش از حد ستون فقرات می‌تواند باعث تغییر شکل کلی ستون فقرات و ایجاد مشکلات در ستون فقرات گردنی و سینه‌ای شود. درد کمر یکی از شایع‌ترین عوارض گودی کمر است که در صورت عدم درمان می‌تواند به یک درد مزمن تبدیل شود. گودی کمر شدید می‌تواند باعث محدود شدن دامنه حرکتی و مشکلات در انجام فعالیت‌های روزمره شود. درد مزمن و محدودیت‌های حرکتی ناشی از گودی کمر می‌تواند منجر به افسردگی، اضطراب و کاهش اعتماد به نفس در کودکان شود.
همانطور که در کودکان، درد کمر یکی از شایع‌ترین عوارض گودی کمر است این حالت برای بزرگسالان نیز وجود دارد. همچنین انحنای بیش از حد ستون فقرات می‌تواند باعث ساییدگی زودرس مفاصل و دیسک‌های بین مهره‌ای شود. در موارد شدید، گودی کمر می‌تواند باعث فشردگی عصب شده و علائمی مانند بی حسی، گزگز و ضعف در پاها ایجاد کند. گودی کمر شدید می‌تواند بر روی اندام‌های داخلی مانند روده‌ها فشار وارد کرده و باعث مشکلات گوارشی شود. در موارد بسیار شدید، گودی کمر می‌تواند بر روی ظرفیت ریه‌ها تأثیر گذاشته و مشکلات تنفسی ایجاد کند.
چه عواملی می‌تواند باعث تشدید گودی کمر شود؟
چاقی و اضافه وزن از جمله این عوامل است. اضافه وزن فشار زیادی به ستون فقرات وارد کرده و باعث تشدید گودی کمر می‌شود. کم تحرکی و ضعف عضلات شکم و کمر نیز می‌تواند باعث تشدید گودی کمر شود. نشستن طولانی مدت در وضعیت نامناسب و بلند کردن اجسام سنگین به صورت نادرست هم می‌تواند باعث تشدید گودی کمر شود.
درمان زودهنگام گودی کمر می‌تواند از پیشرفت بیماری و بروز عوارض جدی‌تر جلوگیری کند. با تشخیص زودهنگام و انجام تمرینات اصلاحی، فیزیوتراپی و در برخی موارد جراحی، می‌توان به بهبود قابل توجهی در وضعیت بیمار دست یافت.
چگونه سبک زندگی خود را بهبود بخشیم؟
وضعیت بدنی صحیح از جمله این کارهاست. هنگام نشستن، ایستادن و بلند کردن اجسام به وضعیت بدن خود توجه کنید و سعی کنید حالت صحیح را حفظ کنید. انجام تمرینات تقویتی برای عضلات شکم، کمر و باسن و تمرینات کششی برای افزایش انعطاف‌پذیری نیز می‌تواند به بهبود وضعیت بدنی و کاهش گودی کمر کمک کند. مورد دیگر تغذیه سالم است. مصرف غذاهای غنی از کلسیم و ویتامین D مانند لبنیات، سبزیجات برگ سبز و ماهی می‌تواند به تقویت استخوان‌ها کمک کند.
اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن می‌تواند فشار روی ستون فقرات را کاهش دهد. تکنیک‌های آرامش‌بخشی مانند مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق می‌توانند به کاهش استرس و بهبود وضعیت بدن کمک کنند.
از کفش‌های راحت و با پشتیبانی مناسب استفاده کنید.
بنابراین اگر از گودی کمر رنج می‌برید، حتماً به پزشک ارتوپد و متخصص حرکات اصلاحی مراجعه کنید تا علت اصلی مشکل را تشخیص داده و درمان مناسب را برای شما تجویز کند.
تاثیر سبک زندگی در ایجاد گودی کمر
