هدف طرح ساماندهی موتورسیکلت‌سواران به‌وسیله پلیس راهور ایجاد نظم، ایمنی و کاهش حوادث رانندگی اعلام شده است.
این طرح با تأکید بر لزوم رعایت اصول ایمنی و قانونی نظیر استفاده از کلاه ایمنی، داشتن پلاک قانونی، داشتن گواهینامه موتورسیکلت و رعایت قوانین ترافیکی، اهداف مهمی را دنبال می‌کند که در راستای افزایش ایمنی شهروندان و کاهش تلفات جاده‌ای به‌خصوص در مناطق شهری است.
اهمیت و ضرورت طرح ساماندهی موتورسیکلت‌سواران
آمارها نشان می‌دهد که موتورسیکلت‌ها سهم قابل‌توجهی در تصادفات شهری دارند و گاه به‌عنوان یکی از عوامل اصلی وقوع حوادث ترافیکی شناخته می‌شوند. عدم استفاده از کلاه ایمنی، نداشتن پلاک، عبور از چراغ قرمز و مسیرهای ویژه عابرین پیاده و تخلفات دیگری که از سوی برخی موتورسواران مشاهده می‌شود، جان موتورسواران و عابرین پیاده را به خطر می‌اندازد، در این راستا، اجرای طرح ساماندهی که موتورسیکلت‌سواران را ملزم به رعایت این الزامات می‌کند، اقدامی قابل تحسین و ضروری است.
اما هر از چندگاهی برخی برخوردهای عجیب و خارج از عرف مأموران راهنمایی و رانندگی با وجود اهداف مثبت و ضروری آن، اجرای این طرح را با چالش‌هایی مواجه می‌کند؛ به‌گونه‌ای که نوع برخورد و شیوه اجرای قانون از سوی برخی از مأموران راهور در مواردی نامناسب بوده است و نیازمند بازنگری است،
به‌عنوان مثال طبق مشاهدات میدانی خبرنگار تسنیم صبح روز 12 آبان جاری در تقاطع بزرگراه نواب با خیابان آزادی هنگامی که یکی از مأموران پلیس راهور به موتورسیکلت‌سواری که کلاه ایمنی نداشت، ایست داد و فرد موتورسیکلت‌سوار توقف نکرد و به مسیر خود در این تقاطع ادامه داد، در حالی که راکب موتورسیکلت تصور می‌کرد که از میدان دید و دسترسی مأمور راهنمایی و رانندگی به‌اندازه کافی دور شده است، به‌صورت عادی در حال ادامه مسیر خود بود که ناگهان مأمور پلیس مربوطه با حال دویدن سریع و به‌صورت مخفیانه خود را به پشت‌سر این موتورسوار رساند و به‌صورت آنی به پشت ترک موتورسیکلت پرید که این حرکت خطرناک تا واژگونی موتورسیکلت پیش رفت اما در نهایت و با هر تقلایی که بود، راکب آن توانست تعادل موتور خود را حفظ کند!
جالب اینکه راکب این موتورسیکلت وقتی با این صحنه و حرکت غافلگیرکننده مأمور راهنمایی و رانندگی مواجه شد، باز هم توقف نکرد و با سرعت بسیار زیاد و بسیار خطرناک و در حالی که مأمور راهنمایی و رانندگی به ترک او سوار بود، اقدام به فرار به‌سمت نواب شمال کرد!
حال مشخص نیست که انتهای این تعقیب و گریز و چنین اقدام پرخطر مأمور پلیس راهنمایی و رانندگی به کجا ختم شده است و آیا حالا موتورسوار مربوطه یا آن مأمور در سلامت هستند!
اگر در حین پریدن ناگهانی و مخفیانه مأمور مربوطه به پشت این موتورسیکلت، تعادل راکب به‌هم می‌خورد و منجر به واژگونی موتورسیکلت می‌شد، تکلیف و مسؤلیت جراحات و لطمات بدنی وارده به این دو فرد به‌عهده چه‌کسی بود!
اگر حین فرار موتورسوار مربوطه در حالی که مأمور بر پشت ترک او نشسته بود، این موتور با سرعت بسیار بالا با یک خودروی عبوری دیگر یا یکی از عابرین پیاده برخورد می‌کرد، آیا مسئولیت آن را پلیس به گردن می‌گرفت؟!
بر اساس مشاهده دیگر خبرنگار تسنیم از نوع برخورد و مواجهه برخی مأموران پلیس راهنمایی و رانندگی در توقیف موتورسیکلت‌ها، یکی از مأموران حاضر کنار کفی توقیف موتورسیکلت مستقر در خیابان اسکندری تقاطع آزادی، هنگامی که فرد موتورسیکلت‌سوار به دستور ایست پلیس اهمیتی نداد، مأمور راهور، باتوم خود را به‌سمت موتورسیکلت پرتاب کرد که با گیرکردن باتوم در داخل پره‌های چرخ این موتورسیکلت، راکب آن با شدت بر زمین برخورد کرد و دچار مصدومیت و خونریزی از ناحیه پا شد!
علی‌رغم اعلام و تأکید فرماندهان پلیس که در توقیف موتورسیکلت‌سواران باید اصول قانونی و اخلاقی رعایت شود و با فرد موتورسوار درگیری ایجاد نشود و اقدام خطرناکی برای توقیف صورت نگیرد، یکی از انتقادات جدی در اجرای طرح ساماندهی موتورسیکلت‌سواران، استفاده از "روش‌های تهاجمی و خطرناک" است.
متأسفانه در زمان حاضر شاهد این رویه هستیم که برخی مأموران پلیس راهور به‌جای استفاده از شیوه‌های قانونی و ایمن، با اقدامات پرخطری نظیر آنچه در سطور بالا به آن اشاره شد، اقدام به توقف موتورسیکلت‌ها می‌کنند!
این نوع برخورد نه‌تنها موجب ترس و نگرانی میان موتورسیکلت‌سواران می‌شود، بلکه احتمال بروز حوادث جدی و تصادفات ناخواسته را نیز افزایش می‌دهد. به‌جای ایجاد حس امنیت و همکاری، این رفتارهای تهاجمی باعث می‌شود شهروندان به پلیس به‌عنوان یک نهاد تأمین‌کننده امنیت و آرامش روانی جامعه نگاه نکنند.
تشدید تنش‌ها در توقیف موتورسیکلت‌ها و عواقب ناگوار
از سوی دیگر برخی موتورسیکلت‌سواران که با چنین رفتارهایی مواجه می‌شوند، به‌دلیل احساس ناامنی و تهدید، عکس‌العمل‌های تند، ناگهانی و پرخطر از خود نشان می‌دهند، این امر ممکن است به بروز صحنه‌های خشونت‌آمیز و درگیری بین مأموران و شهروندان منجر شود که در نهایت باعث آسیب به هر دو طرف می‌شود، ضرورت دارد مأموران راهور در زمان اجرای وظایف خود، از شیوه‌های غیرتهاجمی و مؤثر استفاده کنند تا از بروز چنین تنش‌هایی جلوگیری شود.
برای جلوگیری از چنین رفتارهای نادرست و تقویت تعامل مثبت میان پلیس و شهروندان، ضروری‌است که مأموران راهور تحت آموزش‌های تخصصی قرار گیرند. آگاهی از شیوه‌های ملایم‌تر در تعامل با موتورسیکلت‌سواران و تشویق به استفاده از روش‌های غیرتهاجمی، می‌تواند به کاهش تنش‌ها و افزایش اعتماد عمومی به پلیس کمک کند.
در واقع، رویکردهای نرم و توأم با احترام به حقوق شهروندان می‌تواند به پلیس کمک کند تا نه‌تنها مأموریت‌های خود را به‌درستی انجام دهد، بلکه به‌عنوان ضامن امنیت و نظم عمومی نیز شناخته شود.
ضرورت بازنگری در شیوه‌های اجرایی طرح ساماندهی
این گلایه‌های مردمی نشان می‌دهد که پلیس، علاوه بر اجرای طرح، باید در خصوص شیوه‌های برخورد با تخلفات و نحوه اجرای قانون نیز توجه بیشتری داشته باشد. یکی از چالش‌ها، عدم آموزش کافی برخی مأموران در تشخیص و برخورد با تخلفات است. ممکن است در شرایطی مأموران به‌دلیل فشار کاری یا حجم زیاد وظایف، دچار اشتباهاتی شوند اما ضرورت دارد که در برخوردها حساسیت و دقت بیشتری به‌خرج دهند.
برخی معتقدند برخوردهای غیرضروری و توقیف‌های بدون بررسی کافی، می‌تواند به تصویر کلی از پلیس در ذهن آحاد جامعه آسیب بزند و از اعتماد عمومی بکاهد.
در نهایت، طرح ساماندهی موتورسیکلت‌سواران، اقدامی مثبت و ضروری برای کاهش تخلفات و افزایش ایمنی جاده‌ای است اما ضروری‌است پلیس با بازنگری در نحوه اجرای این طرح و با احترام بیشتر به حقوق شهروندان، تلاش کند این طرح به هدف اصلی خود که همان ایمنی و نظم بیشتر در سطح جامعه است، نزدیک‌تر شود.
توقیف موتورسواران متخلف با روش های ژانگولری!
