وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اطلاع داد: این سوغاتی رئیس جمهوری نتیجه رایزنی‌های فشرده وزارت امور خارجه، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و معاونت حقوقی رئیس جمهوری با موسسه شرق‌شناسی شیکاگو است که اکنون محموله جدیدی از آن به ایران بازمی‌گردد.
این الواح بیشتر به خط میخی و زبان عیلامی و یا آرامی در اشکال و ابعاد مختلف هستند که موضوعات آنها عمدتاً درباره مدیریت منابع، راه‌ها، روابط اجتماعی، مایحتاج اساسی زندگی، دستمزدها و اقتصاد جامعه هخامنشی در زمان داریوش اول است.
در اسفند ۱۳۱۱ خورشیدی در کاوش‌های باستان‌شناسی باروی تخت جمشید حدود ۳۰ هزار لوح گلی مربوط به دوره هخامنشی به خط میخی توسط گروه باستان‌شناسی موسسه شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو (ارنست هرتسفلد) کشف شد. در سال ۱۳۱۴ خورشیدی پس از توافق دولت وقت ایران با موسسه شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو مقرر شد الواح برای ترجمه و مطالعه محتوای آن به موسسه شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو به امانت سپرده شود که روند استرداد آنها هم‌چنان ادامه دارد.
پیش از این، پنج محموله از این الواح به ایران بازگردانده شده است. ۱۷۹ قطعه در سال ۱۳۲۷، ۳۷۰۲۷ قطعه در سال ۱۳۳۰، ۳۰۰ قطعه در سال ۱۳۸۳، ۱۷۸۳ قطعه در سال ۱۳۹۸ و ۳۵۰۶ در سال 1402 که این محموله نیز با پرواز ریاست جمهوری به ایران منقل شد و حدود ۱۶۳ قطعه از آن محموله ۲۹ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳ همزمان با روز جهانی موزه و آغاز هفته میراث فرهنگی در ایران به نمایش گذاشته شد.
به تشخیص باستان‌شناسان و زبان‌شناس‌ها، گل‌نبشته‌های هخامنشی یافته‌شده از باروی تخت جمشید به زمان داریوش بزرگ، بنیانگذار تخت جمشید ـ ۵۲۲ تا ۴۸۵ پیش از میلاد ـ مربوط می‌شود.
۱۱۰۰ لوح هخامنشی از آمریکا به ایران بازگشت
