ویروس جهشیافته آبله میمون این بار خارج از آفریقا شناسایی شده است. این ویروس با شدت انتقال بالا و دوره طولانی نهفته میتواند به دردسری تازه برای تمامی کشورهای جهان تبدیل شود. افرادی که مبتلا به این ویروس میشوند یا با افراد مبتلا در ارتباط بودهاند تا 21 روز هیچ علائمی از خود بروز نمیدهند و این مدت میتواند به مبتلا شدن افراد دیگر نیز بینجامد.
در حال حاضر با توجه به تحقیقات صورتگرفته، بیش از 60 درصد مبتلایان به این ویروس را کودکان تشکیل میدهند و اگر درست به آنها رسیدگی نشود، احتمال مرگومیر افزایش پیدا میکند. همانطور که در حال حاضر میزان مرگومیر مبتلایان به ویروس آبله میمون یا همان «ام پاکس» در جمهوری کنگو رو به افزایش است.
راههای ابتلا به «ام پاکس»
بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، تماس نزدیک یعنی بیش از چهار ساعت گفتوگو کردن در فاصله نزدیک و تماس پوستی میتواند یکی از راههای انتقال بیماری به شمار آید. به همین دلیل ضروری است افرادی که در تماس نزدیک با فرد بیمار بودهاند برای مدتی تحت نظر قرار گیرند؛ ابتلای زنان، میزان نگرانی در آفریقا را دوچندان کرده است، چراکه احتمال انتقال بیماری از مادر به جنین و بروز عوارض جسمی و ذهنی در جنین و نوزاد وجود دارد.
«آبله میمونی» را میتوان متوقف کرد
تدروس آدهانوم قبریسوس، دبیرکل سازمان جهانی بهداشت (WHO)، نیز دراینباره گفته است: «شیوع جدید ام پاکس را میتوان کنترل و متوقف کرد و انجام این کار مستلزم اقدام هماهنگ بین آژانسهای بینالمللی و شرکای ملی و محلی، جامعه مدنی، محققان و تولیدکنندگان و کشورهای عضو است.»
او با بیان اینکه بیش از ۱۰۰ هزار مورد تاییدشده ابتلا به ام پاکس از زمان شروع شیوع جهانی آن در سال ۲۰۲۲ به سازمان جهانی بهداشت گزارش شده است، از افزایش بیسابقه موارد ابتلا به این بیماری در آفریقا خبر داد و افزود: «اکنون انتقال در جمهوری دموکراتیک کنگو با ۹۰ درصد موارد گزارششده در سال ۲۰۲۴ متمرکز شده است. تنها در سال جاری بیش از ۱۶ هزار مورد مشکوک (از جمله ۵۷۵ مورد مرگ) ناشی از این بیماری در این کشور وجود داشته است.»
دبیرکل سازمان جهانی بهداشت (WHO) با بیان اینکه چگونه شیوع این ویروس به عنوان یک وضعیت اضطراری بهداشت عمومی با نگرانی بینالمللی اعلام شد گفت، ماه گذشته مواردی از سویه Clade ۱b از ویروس نهتنها از بوروندی، کنیا، رواندا و اوگاندا که همسایه کنگو هستند گزارش شده، بلکه تایلند و سوئد هم که پیشتر مواردی در آنها گزارش نشده بود، موارد ابتلا به این بیماری را ثبت کردند.
احتمال ورود ویروس به ایران وجود دارد
مینو محرز، متخصص بیماریهای عفونی، در پاسخ به این سوال که احتمال ورود ویروس ام پاکس به ایران چقدر است به تجارتنیوز میگوید: «با توجه به حجم بالای مسافری که از کربلا در حال بازگشت به ایران است و با توجه به اینکه کشور پاکستان پیشتر از ابتلای سه نفر به این بیماری خبر داده بود و ارتباطی که زائران ایرانی ممکن است با دیگر زائران داشته باشند، احتمال ورود این ویروس به ایران را نباید نادیده گرفت.»
فعلاً هیچ واکسن و دارویی برای ویروس ام پاکس نداریم
او میافزاید: «متاسفانه مساله اینجاست که هنوز هیچ دارو و واکسنی به طور گسترده برای کنترل این بیماری وجود ندارد و درمانهایی که انجام میشود تنها برای افرادی که به نوع خفیف این ویروس مبتلا میشوند میتواند موثر باشد. البته آمریکا دارویی را برای درمان این بیماری در مرحله دوم آزمایش بالینی دارد و اگر در نهایت تایید شود، قطعاً به سراسر دنیا ارسال خواهد شد؛ اما مساله اینجاست که خیلی از کشورها هنوز هیچ دارو و واکسنی برای درمان یا جلوگیری از ابتلا به این بیماری ندارند.»
کنترل مبادی ورودی اهمیت ویژهای دارد
رئیس پیشین مرکز تحقیقات ایدز ایران ادامه میدهد: «در حال حاضر با توجه به اینکه کیت تشخیص این بیماری در کشور ما وجود دارد باید مسئولان حوزه بهداشت و درمان رفتار سختگیرانهتری در قبال ورود مسافران داشته باشند. اگر بتوانیم کنترل و شناسایی احتمالی افراد بیمار در مبادی ورودی کشور را بهدرستی انجام دهیم، میتوانیم مانع ورود و همهگیری این بیماری در کشور شویم در غیر این صورت ورود ویروس به ایران هم دور از انتظار نیست.»
فعلاً موردی از ابتلا به ویروس ام پاکس در ایران شناسایی نشده است
مینو محرز در پایان با اشاره به این موضوع که یک سال و نیم پیش فردی مبتلا به آبله میمون در ایران شناسایی شده بود میگوید: «خوشبختانه تاکنون هیچ موردی از ابتلا به ویروس ام پاکس در کشور گزارش نشده است. موردی هم که یک سال و نیم پیش شناسایی شد مبتلا به نوع اول ویروس بود و هنوز این ویروس جهشیافته در جهان شناسایی نشده بود. به هر حال با توجه به هشدار فراگیری که سازمان جهانی بهداشت صادر کرده است، تمامی کشورها باید برای منع ورود یا کنترل این ویروس تدابیری بیندیشند.»
طغیان جدید واگیردارتر و شدیدتر است
بنا بر اخبار منتشرشده از سوی وزارت بهداشت و درمان ایران، طغیان جدید آبله میمونی طی ماههای اخیر با ویروس Mpox نوع 1 است که نسبت به ویروس آبله میمونی در طغیان دو سال گذشته، کمی واگیردارتر و شدیدتر است. ویروس نوع ۲ کشندگی کمتر از یک درصد دارد اما نوع 1b تاکنون سبب مرگ حدود چهار درصد بیماران شده است. طبق همین گزارشها، ۱۵ کشور آفریقایی طی دو سال گذشته به آبله میمونی نوع ۲ مبتلا شدهاند.
مینو محرز: احتمال ورود آبله میمون به ایران وجود دارد / مسئولان وزارت بهداشت باید کنترل مسافران ورودی به ایران را بیشتر کنند