به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبر ساز، امروز سی و چهارمین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران افتتاح میشود و بخش بینالملل نمایشگاه با همه اتفاقاتی که برایش در دورههای گذشته رخ داده است، کمرنگتر از آنچه شایسته و بایسته یک نمایشگاه بینالمللی است، برگزار میشود.
البته سالهاست که ۲ نگاه نسبت به مسأله نمایشگاه کتاب پیش آمده است. عدهای تأکید بر نمایشگاه بودن و عرضه نکردن مستقیم محصول و عدهای هم نگاهی ترکیبی نسبت به فروش و نمایشگاه دارند.
در همین خصوص با مجید جعفری اقدم، مدیر آژانس ادبی پُل به گفتوگو نشستیم که در بخش اول منتشر شده درباره نمایشگاههای کتابی همچون تهران گفت: در کشورهایی که از قواعد اقتصاد نشر آگاهند، سعی میشود بخش بینالملل نمایشی نباشد و در برخی از نمایشگاههای کتاب مثل تهران، استانبول و ... بخش مبادلات رایت و یا بینالملل بیشتر شبیه به یک شوخی است.( ادامهاش را میتوانید اینجا بخوانید)
بخش دوم این گفتوگو را درباره بازار جهانی کتاب نمایشگاه که امسال برگزار نمیشود، بخوانید.
حضور مؤسسات و آژانسهای ادبی در نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران را چگونه ارزیابی میکنید؟
بخش دیگری که در بخش بینالملل این نوع نمایشگاهها وجود دارد، حضور برخی از مؤسسات داخلی است که فعالیتهای بینالمللی دارند و فعالیتهای خود را ارائه میدهند. به طور مثال در نمایشگاه کتاب تهران، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و بنیاد سعدی این کار را انجام میدهند و برخی از انجمنهای دوستی که هیچ ربطی به نمایشگاه کتاب ندارند در آنجا حضور مییابند و خود را معرفی میکنند. البته بخشیهم رایزنهای فرهنگی سفارتخانههای خارجی مقیم تهران میآیند و فعالیتهای خود را عرضه میکنند که ۹۰ درصد فعالیتهایشان به نمایشگاه کتاب تهران بیربط است. بیش از ۹۰ درصد بخش بینالملل نمایشگاه کتاب تهران را این موضوعات تشکیل میدهد و در واقع نه نمایشگاه است و نه جنبه بینالمللی دارد.
از چند سال گذشته فضایی به نام بازار جهانی کتاب با نیت این که آژانسها و نویسندگانی که نمیتوانند در نمایشگاهها حضور پیدا کنند آثار خود را معرفی کنند تا ناشران خارجی از قابلیتهای نشر ایران آگاه شوند و ارتباطهایی میانشان برقرار شود، ایجاد شد. عملاً این اتفاق نیفتاد. چرا که مهمانی نیامد و استقبالی هم نشد و عملاً تبدیل به شوخی تکراری شد. امسال هم شنیدم که میخواهند این بخش را جمع کنند و یا غرفهها را در بخش فروش کتب خارجی مستقر کنند. چرا که بازدهی خاصی نداشت و آمارهای مشخصی نداشتیم که در این بازار جهانی کتاب نمایشگاه تهران چه اتفاقاتی رقم خورده است و کدام کتاب ایرانی از دل این رویداد معرفی به بازار جهانی شده است.
پوستر سی و چهارمین دوره از نمایشگاه کتاب تهران
افرادی دعوت میشوند که ربطی به نمایشگاه ندارند
گفتید که بیش از ۹۰ درصد فعالیتهای مؤسسات و افراد حاضر در نمایشگاه کتاب تهران بیربط هستند. در این باره بیشتر توضیح دهید.
بخشهای دیگری که مربوط به بخش بینالملل نمایشگاه است، برنامهای با عنوان بخش تکمیلی است که سعی میشود مؤسسات و افراد تأثیرگذار را به هزینه خود دعوت کنند تا با بازار نشر کشور برگزار کننده ارتباط بگیرند. این برنامه را تقریباً همه نمایشگاههایی که عنوان بینالمللی دارند انجام میدهند. ما هم در نمایشگاه کتاب تهران این موضوع را داریم؛ منتهی تجربهای که من در این برنامهها دارم این است که معمولاً از دعوتها هم سوء استفاده میشود. به جای این که آژانسهای ادبی و ناشران را دعوت کنند، عدهای از مسئولین نمایشگاههای خارجی را دعوت میکنند و یا افراد و مؤسسات مدعو را رایزنهای فرهنگی سفارت ایران در کشورهای خارجی به نوعی تحمیل میکنند. اینطور نیست که برحسب دوستی این امر رخ بدهد، اما عمدتاً آنهایی هستند که روابط کاری با سفارتخانههای ایران دارند و یا فردی است که ربطی به نمایشگاه ندارد.
پایان پیام/