اردیبهشت‌هایی که ادیبان را با خود بردند/ درگذشت 3 نویسنده معروف در یک روز

اردیبهشت، زیباترین ماه فصل بهار است، اما در همین ماه قشنگ، ده‌ها نویسنده و شاعر از دنیا رفته‌اند و از قضا، سه تن از آن‌ها دقیقاً در پنجم اردیبهشت، در سال‌های 92، 96 و 99 درگذشته‌اند؛ امیرحسین فردی، فیروز زنوزی جلالی و سوسن طاقدیس.

به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبر ساز، درست در همین نقطه از تاریخ شمسی، یعنی پنجم اردیبهشت ماه، سه نویسنده نامدار، فقط طی هفت سال دار فانی را وداع گفته‌اند و تابوتشان روی دوش علاقه‌مندان ادبیات فارسی و دوست‌داران داستان‌نویسی رفته است. اتفاقاً مبدأ تشییع دو تن از آنان حوزه هنری و مقصد نهایی‌ همه آن‌ها قطعه هنرمندان و نام‌آوران بهشت زهرا بوده است.

ابتدا، امیرحسین فردی که به «امیر ادبیات انقلاب» شهرت داشت در پنجم اردیبهشت سال ۱۳۹۲ سپس فیروز زنوزی جلالی ـ که چند جایزه ملی برای رمان‌هایش از جمله جلال آل‌احمد و قلم زرین داشت ـ در پنجم اردیبهشت سال ۱۳۹۶ و بعد از این دو، سوسن طاقدیس، برنده جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی و جایزه پروین اعتصامی در پنجم اردیبهشت سال ۱۳۹۹ بدرود حیات گفتند.

مرگ‌های اردیبهشتی نامداران ادبیات

به جز این سه تن از روز اول تا آخر این ماه بهاری، شعرا، نویسندگان و ادیبان فراوانی جهان را ترک کرده‌اند. ملک‌الشعرای بهار در اول اردیبهشت سال ۱۳۳۰ (۷۲ سال قبل) به دلیل ابتلا به بیماری سل و سهراب سپهری در اول اردیبهشت ۱۳۵۹ (۴۳ سال قبل) بر اثر ابتلا به بیماری سرطان خون درگذشتند. این دو شاعر، پیشقراول ادیبان درگذشته اردیبهشت به شمار می‌روند.

مرگ محمد اسلامی ندوشن (شاعر، نویسنده و محقق) در ۵ اردیبهشت ۱۴۰۱، شهادت استاد مطهّری (نویسنده و پژوهشگر) ۱۲ اردیبهشت ۱۳۵۸، فوت قاسم آهنین‌جان (شاعر، نویسنده، منتقد ادبی و فیلمساز) در ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۰ وفات بدیع‌الزمان فروزانفر‌ (شاعر) ۱۶ اردیبهشت ۱۳۴۹، درگذشت مهرداد اوستا (شاعر) ۱۷ اردیبهشت ۱۳۷۰، مرگ منصور اوجی (شاعر «مرغ سحر») در ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۰ فوت محمدرضا باطنی (نویسنده، مترجم و فرهنگ‌نگار) در ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ و درگذشت حجت‌الاسلام علی شیخ‌الاسلامی (نویسنده، پژوهشگر ادبیات و مترجم در ۲۳ اردیبهشت رقم خورده است. البته حتماً کسان دیگری هم هستند که از این فهرست جا مانده‌اند.


مرحوم امیرحسین فردی در تحریریه کیهان بچه‌ها

درگذشت ۳ نویسنده‌ای که دوتایشان «کیهان بچه‌ها»یی بودند

اما پنجم اردیبهشت، روز تلخ‌تری برای ادبیات ایران است. در این روز، ادبیات داستانی کشورمان در سوگ سه رمان‌نویس نامدار نشست که دوتایشان از کیهان بچه‌ها برخاسته بودند. امیرحسین فردی که پایه‌گذار چند جشنواره داستان‌نویسی انقلاب اسلامی از جمله «جشنواره شهید حبیب غنی‌پور»، «جشنواره ادبیات داستانی بسیج» و «جشنواره داستان انقلاب» بود، روزگاری داستان‌نویسان مسجدی در غرب تهران را در بام این مسجد معلمی می‌کرد و بعدها، شد عضوی از موسسان حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی و گاهنامه‌های «بچه‌های مسجد» را راه‌اندازی کرد.

مرحوم امیرحسین فردی که از ابتدای دهه ۶۰ سردبیری کیهان‌بچه‌ها را عهده‌دار شده بود، استعدادهای زیادی را در شعر و داستان کشف کرد که بعدها جمعی از آن‌ها مجلات سروش نوجوان و سروش کودک و سوره نوجوانان را راه‌اندازی کردند و خودشان، آموزگار جمع وسیعی از نویسندگان و شاعران نوپا و نوقلم شدند.

امیر ادبیات انقلاب که آثاری چون «سیاه چمن» و «آشیانه در مه» را در کارنامه داشت، رمان انقلابی «اسماعیل» را پیش از مرگش به چاپ رساند، اما هیچ وقت نتوانست انتشار رمان «گرگسالی»اش را ببیند. او که همزمان مدیرمسئول و سردبیر کیهان بچه‌ها و رئیس مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری بود، در اواخر عمر خود دچار بیماری قلبی شد و پس از یک دوره بستری و مدارا، سرانجام در پنجم اردیبهشت ۱۳۹۲ در ۶۴ سالگی به دلیل ایست قلبی جان خود را از دست داد.

امیرحسین فردی در روزهای بهاری اردیبهشت ۱۳۹۲ روی دوش دوست‌داران ادبیات از حوزه هنری به سمت قطعه هنرمندان بهشت زهرا تشییع و در ورودی این قطعه به خاک سپرده شد.


زنده‌یاد سوسن طاقدیس

زنی که به خاطر ادبیات کوچ کرد

نویسنده دیگری که از نسل بعدی «کیهان‌بچه‌ای‌»ها بودند و در همین روز بدرود حیات گفت، سوسن طاقدیس است که با شنیدن سرگذشت ویکتور هوگو از رادیو، توجه‌اش به نویسندگی جلب شد و پس از رفتن به مدرسه و آموختن خواندن و نوشتن، قصه‌ای در مجله کیهان بچه‌ها خواند که بر او تاثیر گذاشت.

مرحوم سوسن طاقدیس کار حرفه‌ای خود را در دهه ۱۳۶۰ با نوشتن داستان در مجله کیهان بچه‌ها آغاز کرد و نخستین داستانی که از او چاپ شد، «بابای من دزد بود» نام داشت. او در سال‌های اولیه انقلاب این داستان را برای کیهان بچه‌ها فرستاده بود که مورد توجه سردبیر وقت قرار گرفت. این موضوع باعث شد طاقدیس به تهران کوچ کند و به داستان‌نویسی در زمینه ادبیات کودک و نوجوانان ادامه دهد. او بعدها «قصه غصه‌های گلی» را در کیهان‌ بچه‌ها نوشت که بسیار پرمخاطب شد.

او بعدها مسئولیت‌های گوناگونی در مطبوعات به عهده گرفت که یکی از آن‌ها انتشار صفحات ویژه کودکان، موسوم به «غنچه» در روزنامه «آفتابگردان» وابسته به روزنامه همشهری در سال‌های ابتدایی دهه ۷۰ بود.

این نویسنده کودکان و نوجوانان که برای نگارش کتاب «قدم یازدهم» برگزیده بیست و سومین دوره کتاب سال ایران در سال ۱۳۸۴ شد و به خاطر کتاب «شما یک دماغ زرد ندیدید»، جایزه پروین اعتصامی برای بهترین کتاب کودک و نوجوان را در سال ۱۳۸۵ دریافت کرده بود، سرانجام در حالی که فقط ۶۰ سال داشت، چشم از جهان فرو بست.

پیکر سوسن طاقدیس به خاطر شیوع ویروس کرونا تشییع نشد و در قطعه نام‌آوران بهشت زهرا به خاک سپرده شد.


مرحوم استاد فیروز زنوزی جلالی

ناخدا یکمی که سرطان او را از پا انداخت

اما فیروز زنوزی جلالی بین دو نویسنده قبلی یعنی در سال ۱۳۹۶ جهان را ترک کرد. او متولد ۱۳۲۹ خرم‌آباد و پدرش نظامی بود و به همین دلیل همراه با خانواده‌اش در سال‌های پایانی دبستان به تهران آمد و تا پایان دوران دبیرستان در تهران ماند؛ هرچند در ۲۰ سالگی به بوشهر رفت و به عضویت نیروی دریایی در آمد. اولین داستان زنوزی با نام «یک لحظه بیش نیست» در مجله «فردوسی» چاپ شد و او را به شکل جدی وارد فضای داستان‌نویسی کرد.

او البته بعدها رمان‌ها و داستان‌های بلند و کوتاه فراوانی نوشت که «سیاه بمبک»، «مردی با کفش‌های قهوه‌ای»، «مخلوق»، «قاعده بازی» و «برج ۱۱۰» فیروز زنوزی را به اوج شهرت رساندند؛ هرچند اثر آخرش در ایامی منتشر شد که این نویسنده ۶۷ ساله در روزهای شدت گرفتن بیماری سرطان ریه‌اش به سر می‌برد و حال خوبی نداشت. این رمان را انتشارات علمی و فرهنگی به چاپ رساند و یک اثر دینی به شمار می‌رود.

زنوزی که در نیروی دریایی به درجه ناخدا یکمی رسیده بود، با بدرقه سربازان نیروی دریایی و جمعی از نویسندگان در حوزه هنری به خانه ابدی‌اش در قطعه نام‌آوران رهسپار شد.

حالا به فهرست این نویسندگان و شاعران، استاد عباسعلی براتی‌پور را هم که در نخستین روز اردیبهشت از میان ما رفت، علاوه کنید و درباره او بیشتر بدانید .

پایان پیام/

بیشتر بخوانید