جلیل سالاری مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبر ساز با اشاره به اقدامات این شرکت در حوزه پیشبرد پروژه‌های پالایشی و پتروپالایشی و ارتقای پالایشگاه‌های فعلی در سال گذشته عنوان کرد: جلساتی را با سهامداران و مدیرعاملان شرکت‌های پالایشی در کشور برگزار و تکلیف کردیم که طرح جامعی را برای تثبیت ظرفیت به همراه کیفی‌سازی محصولات تولیدی تدوین و اجرایی کنند. روند تولید نفت خام در کشور به سمت تولید نفت خام سنگین است، در نتیجه در حوزه کاهش تولید و کیفی‌سازی تولید نفت کوره نیز برنامه‌هایی را در نظر گرفتیم.
وی افزود: احداث واحدهای پالایشی ذیل طرح جامع نیاز به اخذ لایسنس داشت که این نیازمندی با کمک پژوهشگاه صنعت نفت، شرکت‌های دانش‌بنیان و منابع خارجی تامین شد. در حوزه تامین مالی پروژه‌ها نیز تکلیف کردیم که برخی پالایشگاه‌ها به میزان 30 درصد از سود پالایشی خود را به این پروژه‌ها اختصاص دهند.
سالاری گفت: در قانون بودجه 1402 نیز این پیشنهاد دولت به تصویب مجلس رسید که 40 درصد از عواید سود پالایشی به اجرای پروژه‌های کیفی‌سازی پالایشگاه‌ها اختصاص یابد و به موازات آن، شاخص کیفی فرآورده‌ها نیز مدنظر قرار می‌گیرد و بسته به میزان تعهد پالایشگاه‌ها به کیفی‌سازی، در ارائه تخفیف 5 درصدی در خوراک آنها عمل می‌شود. این تکلیفات قانونی در بلندمدت به نفع خود سهامداران است.
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش گفت: در کنار پروژه‌های ارتقا و کیفی‌سازی پالایشگاه‌های فعلی، ما احداث پالایشگاه‌ها و پتروپالایشگاه‌های جدید را نیز در دستور کار قرار دادیم. پروژه‌هایی در گذشته مطرح بودند که به آسیب‌شناسی آنها پرداختیم. به طور مثال یکی از این طرح‌ها، پروژه مهر خلیج فارس بود که مشکلاتی را در حوزه تامین سرویس‌های جانبی، زمین، اتصال به شبکه خط لوله و غیره با پالایشگاه ستاره خلیج فارس داشت. به لطف خدا با پیگیری‌های انجام شده این مشکلات برطرف شد تا پروژه مهر خلیج فارس با سرعت بالاتری به پیشرفت ادامه دهد.
وی توضیح داد: برخی طرح‌های پالایشی با خوراک نفت خام نیز از گذشته وجود داشتند که نیاز بود مجوز خوراک آنها تامین شود یا الگوی طراحی آنها به سمت پتروپالایشگاه‌ها هدایت شود که این کار نیز انجام شد. پالایشگاه خوزستان و شهید سلیمانی (هرمز سابق) از جمله این طرح‌ها بودند.
*آخرین وضعیت دو طرح راهبردی خط لوله تابش و پارس
سالاری تاکید کرد: علاوه بر پروژه‌های افزایش تولید سوخت، نیاز بود که به پروژه‌های پایین‌دستی از جمله انبارسازی و توسعه شبکه خطوط انتقال فرآورده نیز برای توزیع سوخت توجه شود، زیرا در کشور رشد مصرف در حال حاضر به وقوع پیوسته اما در جنوب کشور زیرساختی ایجاد نشده بود. لذا جابه‌جایی از قطب تولید در جنوب به قطب مصرف در مرکز و شمال از دیگر اولویت‌ها بود که بدان پرداخته شد.
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش گفت: افزایش مصرف سوخت در کشور، هزینه‌ها برای انتقال سوخت را برای شرکت ملی پالایش و پخش افزایش می‌داد، لذا این ایده را دنبال کردیم که الگوی انتقال را تغییر دهیم تا هزینه‌ها کاهش یابد. در این راستا احداث دو خط لوله انتقال فرآورده با توجه به گلوگاه‌های موجود تعریف شد.
وی ادامه داد: خط لوله تابش، یکی از این خطوط بود که از بعد پدافندی و اقتصادی برای کشور حائز اهمیت است. مسیر احداث این خط لوله انتقال فرآورده‌های نفتی از رفسنجان تا مشهد است و از سه استان کرمان، خراسان جنوبی و خراسان رضوی به طول 948 کیلومتر عبور می‌کند.
سالاری اظهار داشت: در حال حاضر عمده سوخت تولیدی از جنوب به شمال کشور از تهران عبور می‌کند اما در این پروژه حدود 500 الی 600 کیلومتر مسافت انتقال سوخت کاهش یافته تا سوخت موردنیاز شمال شرق کشور تامین شود. با بهره‌برداری از این طرح نیاز به حدود 1500 نفتکش برای جابه‌جایی سوخت از بین می‌رود.
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش گفت: از اول انقلاب تا کنون ما هیچ‌وقت خط لوله انتقال فرآورده در استان فارس نداشتیم و توجهی به این موضوع نشده بود. بدین ترتیب ما پروژه خط لوله انتقال فرآورده نفتی پارس را در آن منطقه تعریف کردیم که روزانه 12 میلیون لیتر فرآورده‌های نفتی را از مهرآران به شیراز انتقال خواهد داد.
وی افزود: استفاده از خط لوله به عنوان جایگزین حمل و نقل جاده‌ای و افزایش سهم انتقال فرآورده از طریق خط لوله، کاهش تردد جاده‌ای، در نتیجه کاهش مصرف سوخت، صرفه‌جویی و کاهش هزینه‌های عملیاتی (اعم از جاده‌ای و خطوط لوله) و کاهش مخاطرات جاده‌ای و حمایت از محیط‌زیست از جمله مزایای طرح خط لوله پارس است.
سالاری عنوان کرد: هم‌اکنون مطالعات مسیریابی این خطوط لوله انجام و برخی مجوزهای محیط‌زیست نیز اخذ شده است. الان در مرحله جلسه با سرمایه‌گذاران هستیم تا در قالب قرارداد EPCF کار را پیش می‌بریم. امیدوار هستیم که فرآیند اجرایی این پروژه‌ها در سه ماه اول سال 1402 آغاز شود.
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش در پاسخ به سوال خبرنگار خبر ساز مبنی بر سونوشت تامین مالی پروژه تابش با سرمایه‌گذاری روس‌ها گفت: ما از حضور همه سرمایه‌گذاران در پروژه‌های صنعت پالایش کشور استقبال می‌کنیم و به دنبال راهکاری هستیم که همه مجموعه‌های علاقه‌مند را وارد کار کنیم، اما ناظر به سوال شما، هنوز گزارشی از هلدینگ انرژی‌گستر سینا درباره شیوه فاینانس پروژه تابش ارائه نشده و در جریان نیستم که سرنوشت تفاهم‌نامه این شرکت با یک شرکت روسی برای تامین مالی این پروژه به کجا رسید. اما به هر حال این دو پروژه خط لوله با منابع داخلی اعم از بانکی و غیربانکی آغاز خواهد شد.
*عملیات اجرایی پتروپالایشگاه شهید سلیمانی در فروردین 1402 آغاز می‌شود
وی با اشاره به آخرین وضعیت پتروپالایشگاه شهید سلیمانی گفت: مطالعات امکان‌سنجی این پتروپالایشگاه انجام شده است، در ابتدا مجموعه‌ای از بانک‌ها برای تامین مالی این پروژه اقدام کردند و ما به این سمت رفتیم که یک مشارکت‌نامه‌ای را ایجاد کرده و شرکتی را برای احداث این واحد ثبت کرده و فرآیند اجرایی را آغاز کنیم.
سالاری افزود: در این مسیر، بانک‌ها نیاز به یک سری اخذ مجوزها داشتند که فرآیندی زمان‌بر بود. بدین ترتیب ما تصمیم گرفتیم که با تعیین مجری، اجرای این پروژه را سریع‌تر آغاز کنیم. بدین ترتیب پروژه تبدیل به یک طرح شد و قبل از اینکه شرکت ثبت شود، ما یک مجری طرح انتخاب کردیم تا عملیات اجرایی را با اختیاراتی که دارد آغاز کند که این مجری شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت انتخاب شده است.
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش گفت: این اتفاق یک روال مرسوم است که بعد از انجام کارهای مطالعاتی، ابتدا یک پروژه توسط مجری طرح، عملیات اجرایی آن آغاز شود و سپس به شرکت منتقل شود. این مسیر را به این دلیل انتخاب کردیم که این پروژه معطل اخذ مجوزها نشود و عملیات اجرایی آن سریع‌تر آغاز شود.
وی تاکید کرد: در این مدت، موضوع زمین و مجوز محیط‌زیست طرح پتروپالایشگاه شهید سلیمانی تعیین تکلیف شد. برای اخذ مجوز از شورای اقتصاد نیز اقدام کردیم که در دستور کار این ماه بود، ولی به احتمال زیاد در ابتدای ماه فروردین سال آینده این مجوز اخذ شود.
سالاری اظهار داشت: عملیات اجرایی پتروپالایشگاه شهید سلیمانی در 4 فاز تعریف شده است که یک فاز شامل احداث یوتیلیتی، دو فاز شامل احداث واحدهای فرآیندی و یک فاز نیز برای احداث واحد پتروشیمی است.
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش گفت: تلاش می‌کنیم که عملیات اجرایی پتروپالایشگاه شهید سلیمانی با ظرفیت 300 هزار بشکه نفت خام سنگین و با سرمایه‌گذاری بیش از 10 میلیارد دلار در فروردین ماه سال 1402 آغاز شود. 70 درصد از محصولات این واحد سوخت است و 30 درصد آن محصولات شیمیایی است.
* آخرین وضعیت 4 پتروپالایشگاه مهر خلیج فارس، آدیش جنوبی، خوزستان و مروارید مکران
وی درباره وضعیت سایر پروژه‌های پالایشی توضیح داد: با توجه به حل مشکلات پالایشگاه مهر خلیج فارس (با ظرفیت 120 هزار بشکه میعانات گازی) و تسهیلاتی که قانون بودجه برای تامین مالی آن در نظر گرفته است، انتظار داریم پیشرفت این پروژه سرعت بگیرد. بخشی از خرید تجهیزات این پروژه انجام شده است و پیشرفت این پروژه پالایشی با خوراک میعانات گازی حدود 56 درصد است.
سالاری تاکید کرد: پروژه پالایشی آدیش جنوبی با ظرفیت 60 هزار بشکه میعانات گازی در سیراف نیز دارای پیشرفت 66 درصد است و وضعیت مناسبی دارد و متولیان این پروژه مدعی هستند که تا پایان سال 1402 این پروژه به بهره‌برداری خواهد رسید و ما نیز امیدواریم با برگزاری جلسات مستمر و پایش پروژه‌ها بتوانیم به حل مشکلات و موانع و محقق شدن این موضوع کمک کنیم.
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش گفت: سهامدار پالایشگاه خوزستان، خود مجموعه پالایش و پخش است. خوراک این طرح باطل شده بود و با روی کار آمدن دولت سیزدهم برای احیای این پروژه اقدام کردیم. سند زمین این پروژه و مجوز خوراک آن انجام شد. با توجه به آنالیز خوراک، پروپوزال فنی این طرح تهیه شده و پیشنهادات فنی درباره نحوه تامین خوراک، احداث خط لوله و امکانات موردنیاز در تاسیسات بندر صادراتی ماهشهر ارائه شده است. امیدوار هستیم در سال جدید بتوانیم این پروژه را تعیین تکلیف کنیم و به سمت آغاز عملیات اجرایی ببریم.
وی ادامه داد: مدیرعامل پالایشگاه خوزستان تعیین شده است و کارها را پیش می‌برد. احداث این پالایشگاه 180 هزار بشکه در دو فاز تعریف می‌شود. در قانون بودجه امسال نیز منابع درآمدی از محل تهاتر نفت حام برای تامین مالی این پروژه دیده شد و ما واقعا در احداث این پروژه در کنار پتروپالایشگاه شهید سلیمانی مصمم هستیم.
سالاری گفت: پروژه پتروپالایشگاه مروارید مکران با ظرفیت 300 هزار بشکه نفت خام نیز عملیات آن آغاز شده است و حتی نقدینگی‌ای نیز از محل نفت خام برای آنها پیش‌بینی شده است. ستاد اجرایی فرمان امام و مجموع بانک ملت در حال پیشبرد این طرح هستند. تسطیح زمین در این پروژه انجام شده و بخشی از مخازن نیز احداث شده است.
* صادرات 3 میلیون قلم تجهیز ایرانی به پالایشگاه‌های فراسرزمینی
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش درباره اقدامات این شرکت در پالایشگاه‌های فراسرزمینی گفت: صدور خدمات فنی و مهندسی یکی از اولویت‌های شرکت ملی پالایش و پخش است. ما باید از ظرفیت و توانمندی مهندسان ایرانی در ساخت و بومی‌سازی تجهیزات صنعت پالایشی نهایت استفاده را ببریم و نه تنها در بازار داخلی شرایط را برای آنها فراهم کنیم، بلکه در کشورهای خارجی نیز پای آنها را باز کنیم.
وی در پایان تاکید کرد: در این راستا با کشورهای مختلفی وارد مذاکره شدیم. در حوزه کاتالیست ما توانمندی بالایی داریم و در این مدت حدود 600 الی 700 تن به برخی کشورها صادر کردیم. روس‌ها هم هم‌اکنون متقاضی تجهیزات و کاتالیست ایرانی هستند، سایر کشورها نیز همین طور. تاکنون حدود 3 میلیون قلم کالا و تجهیز پالایشی را به کشورهای مختلف صادر کرده‌ایم.
پایان پیام/
