فارس پلاس؛ روایت روز: «بورل» مسئول سیاست خارجی اروپا اردیبهشت ۱۴۰۱ در مصاحبه با فایننشنال تایمز گفت که مشتاق ورود یک قدرت جدید به بازار انرژی اروپا هستیم.[۱] دلیل این امر شروع جنگ اوکراین از اسفند ۱۴۰۰ بود. از این تاریخ، احیای توافق هستهای ایران برای اروپاییها یک مسئله حیاتی شد. شهردار لندن اخیرا هشدار داد: انگلیسیها امسال زمستان باید میان یکی از دو گزینه «گرم کردن خانه» یا «غذا خوردن» انتخاب کنند اما مردم توانایی انجام هیچ کدام را ندارند.
روسیه، ایران و قطر نیمی از ذخایر گاز طبیعی جهان را در اختیار دارند: روسیه حدود ۴۸۹۳۸ میلیارد مترمکعب، ایران ۳۴۰۷۷ میلیارد مترمکعب و قطر ۲۳۸۳۱ میلیارد مترمکعب.
در مجموع نیز ۸۰% ذخایر گازی جهان متعلق به ۱۰ کشور است. این کشورها از قرار ذیل است: روسیه، ایران، قطر، ترکمنستان، آمریکا، سعودی، امارات، نیجریه، ونزوئلا و الجزایر.
کشورهای دارنده بزرگترین ذخایر گازی جهان | منبع: الجزیره
با استناد به آمار اوپک (OPEC)، روسیه (۱۹۹۹۲۸ میلیون مترمکعب)، آمریکا (۱۴۹۵۳۸ میلیون مترمکعب) و قطر (۱۴۳۷۰۰ میلیون مترمکعب) حداقل ۴۰ درصد صادرات گاز جهان را به خود اختصاص دادهاند.
امّا پارلمان اروپا به تبعیت از آمریکا روز ۱۸ فروردین قطعنامهای تصویب کرد که واردات نفت، گاز و زغال سنگ از روسیه به کلی تحریم شود. اکنون حجم واردات گاز نصف شده است. امّا یافتن جانشین روسیه برای اروپا چندان آسان نیست.
روسیه تا قبل از جنگ اوکراین، مبدا پیش از ۴۰ درصد گاز و ۲۶ درصد نفت واراداتی اروپا بود.[۲] قبل از جنگ اوکراین حداقل ۳۷ کشور وابسته به گاز روسیه بودند. آلمان از جمله همین کشورها است که وابستگی زیادی به مسکو داشت. نیمی از گاز وارداتی آلمان از روسیه تامین میشد.
این عدد برای ایتالیا ۴۶ درصد و فرانسه ۲۴ درصد بود.
میزان وابستگی کشورهای قاره اروپا به گاز روسیه | *اعداد: درصد
دویچه وله (DW) آلمان در گزارشی کشورهای دارای منابع گازی را برای جانشینی روسیه در بازار آلمان بررسی کرد. نتایج جالب بود: واردات گاز طبیعی مایع از آمریکا چندان توفیری به حال آلمان نخواهد داشت، زیرا این کشور پایانهای برای واردات گاز طبیعی مایع ندارد. کشورهای قطر، نروژ و هلند نیز اعلام کردهاند که با تمام ظرفیت خود در حال تولید هستند و فیالحال، امکان افزایش صادرات وجود ندارد. الجزایر اعلام آمادگی کرده ولی گفته گاز اضافی باید وجود داشته باشد تا بتواند صادر کند. نیجریه هشتمین ذخایر گازی جهان را دارد و کشورهای فرانسه، اسپانیا و پرتقال را تامین میکند امّا به دلیل عدم وجود پایانه واردات گاز طبیعی مایع در آلمان نمیتواند دردی از برلین در این وضعیت دوا کند.[۳]
این بحران انرژی باعث شد که مالیات جدیدی بر انرژی در آلمان بسته شود. برآورد میشود که با اجرای این برچسب مالیاتی جدید، یک خانواده چهار نفره سالانه ۴۸۹ دلار بیشتر برای گاز هزینه کنند. امری که وزیر اقتصاد آلمان اعلام کرد صورت عدم اجرای آن، شاهد فروپاشی بازار انرژی آلمان و بخشهای بزرگی از بازار انرژی اروپا خواهیم بود. این فقط بخشی از بحران انرژی در یکی از کشورهای اروپایی است.
نخست وزیر بلژیک هشدار داد که زمستان برای تمام اروپا بسیار سخت خواهد بود.
سوئیس نیز که وسعت آن نصف استان اصفهان و جمعیت آن کمتر از استان تهران است، خود را برای سناریوهای شورش احتمالی در زمستان آماده میکند! رئیس پلیس سوئیس گفت: «شرایطی را تصور کنید که گرمکنها دیگر کار نمیکنند و خیابانها همگی در تاریکی باشند. در این شرایط امکان دارد که تصور کنیم مردم شورش کنند.»
مدیرعامل آژانس بینالمللی انرژی گفت: «جهان در حال تجربه اولین بحران انرژی واقعی در تاریخ است.» این عبارت را از بازگشت کشور پیشرفتهای نظیر آلمان به زغال سنگ میتوان درک کرد. آلمان قدرتمندترین اقتصاد اروپا و چهارمین اقتصاد جهان است.
اتحادیه اروپا نیز برنامه اضطراری برای کشورهای عضو تنظیم کرده که مصرف گاز خود را ۱۵ درصد کاهش دهند و هشدار داد اگر روسیه عرضه گاز خود را قطع کند، ممکن است اروپا در زمستان برای تامین سوخت با مشکل مواجه شود.[۴]
در این میان تنها یک کشور است که از نظر حجم ذخایر گازی توان جانشینی روسیه را دارد: ایران با در اختیار داشتن ۳۴ تریلیون متر مکعب تنها قدرت گازی همتزار با روسیه در جهان است.
بلومبرگ روز یکشنبه ۳۰ مرداد نوشت که نفت ایران در صورت توافق هستهای سریعتر از پیشبینیها وارد بازارهای جهانی خواهد شد. بلومبرگ تخمین زده که ایران ۱۰۰ میلیون بشکه نفت خام و میعانات گازی ذخیره شده در خشکی و کشتیها در آبهای ساحلی خود دارد که میتواند به سمت بازار انرژی روانه کند.[۵]
امّا کلید حل مشکلات اروپا در دستان آمریکاست. پاسخ نهایی تهران درباره مذاکرات وین بامداد سه شنبه ۲۵ مرداد به دست هماهنگکننده اتحادیه اروپا رسید. نماینده روسیه در مذاکرات وین در حساب توئیتری خود نوشت: «ایران یک هفته پیش پیشنویس پیشنهادات نهایی و کاملا معقول خود در خصوص پیشنویس تصمیم احیای برجام را به سایر شرکتکنندگان مذاکرات وین ارائه کرد. امیدوار هستیم که بررسی پیشنهادات از سوی واشنگتن مدت زمانی زیاد به طول نیانجامد.»
« جوزپ بورل » نماینده ضلع اروپایی مذاکرات وین نیز در ادبیاتی مشابه در یک کنفرانس مطبوعاتی در حاشیه سمینار Quo Vadis اسپانیا گفت که پاسخ ایران معقول بود و ما منتظر پاسخ واشنگتن هستیم. امیدوارم این پاسخ به ما اجازه دهد مذاکرات را کامل کنیم. به آن امیدوارم، اما نمیتوانم اطمینان بدهم.
بورل حرف عجیبی نزده است، خواستههای ایران از ابتدا هم معقول بود، اساسا طرف مقابل بود که بر اساس اطلاعات واهی ایران را وارد چرخه تحریم و تهدید و مذاکره کرد. غرب در آستانه زمستان سرد است و باید از ادعاهای نادرست خود دست بردارد و گرنه سرما در کمین آنها است.
توپ در زمین آمریکاست.
انتهای پیام/ ت 1
[۱]:https://www.ft.com/content/۸d۰a۶۳۸۹-۰۶۹۲-۴fa۶-۸۲۹۶-۹fc۷۴۵e۴۱۰ca
[۲]:https://per.euronews.com/۲۰۲۲/۰۵/۰۲/crisis-meeting-eu-energy-ministers-russian-gas-rubles-embargo-energy
[۳]:https://www.dw.com/fa-ir/a-۶۱۱۰۷۸۵۸
[۴]:https://www.reuters.com/business/energy/bracing-russian-gas-cuts-eu-readies-plan-cut-demand-۲۰۲۲-۰۷-۲۰/
[۵]:https://www.dw.com/fa-ir/a-۶۲۸۸۵۶۲۱